metropolis m

De winnaars, van links naar rechts: Joel Autio, Lyubov Matyunina en Jasper Bruijns

Afgelopen zaterdag was ze er weer: de feestelijke uitreiking van de TENT Academy Awards. Deze vijftiende editie toonde de beste videowerken van 2014 uit Nederland en gastland Finland. Professionals uit het kunstveld struinden alle academies af op zoek naar dit neusje van de zalm.

Verwachtingsvol stroomde men de zaal binnen van de Rotterdamse bioscoop Cinerama, waar de zeventien meest vooruitstrevende videowerken van de academies werden vertoond. Voorafgaand aan de screenings wees Mariette Dölle, directeur van TENT, ons nog even op het gevaar van het nieuwe, dat de vijand van het bekende dreigt te worden, volgens de Raad voor Cultuur. ‘Burgerlijk ongehoorzaam’ toont TENT echter juist het meest vernieuwende en veelbelovende.

Het videowerk liep qua niveau enorm uiteen, van intrigerend of meeslepend tot onduidelijk en zonder punt. Ook wat genre betreft was er een grote diversiteit, van wat kinderlijke animaties, tot serieuze documentaires, experimentele kunstfilms en zelfs materiaal uit video-installaties.

Deze grote diversiteit roept vragen op over de zin van een dergelijke prijs. Natuurlijk is het onmogelijk om overtuigend ‘het beste’ van twee landen te selecteren en te vergelijken. Het bijeenbrengen van verschillende filmgenres maakt het er niet eenvoudiger op. De Academy Awards is dan ook vooral een goede kans om een dwarsdoorsnede van het eindexamenwerk eens te bekijken op groot scherm.

Na een lange zit van haast vier uur werden de winnaars bekend gemaakt. De Finse Joel Autio (University of the Turku, Turku) won een residency in Het Wilde Weten en een werkbudget van €1500 met het werk Weep not for me, o mother. De korte film gaat over een echtpaar van wie de dochter uit huis is, en een eenzame, uitzichtloze leegte heeft achtergelaten. Met korte scènes, sobere shots en telkens stuklopende, snauwende dialogen tussen de ouders wordt hun worsteling met de eenzaamheid voelbaar gemaakt. Het werk heeft een goede ritmiek, roept emotie op en raakt aan universele thema’s, en is dus prijswaardig, zo stelt juryvoorzitter Juha van ’t Zelfde.

Joel Autio, Weep not for me, o mother, 2014, filmstill

Jasper Bruijns (AVK|St.Joost, Breda) won tevens een werkbudget van €1500 en een residency in HIAP Finland, toevallig ook met een film over eenzaamheid. De aangrijpende film Welterusten staat stil bij vergetenen in de samenleving, en roept vragen op over onze vergrijzende en individualiserende maatschappij.

Jasper Bruijns, Welterusten, 2014, filmstill

Welterusten bestaat uit beelden van een verlaten appartement en lange shots van een slapende stad waarin enkel reclameborden nog iets te melden hebben. De verstillende beelden vestigen de aandacht op de stem van een man, die aan de lopende band wordt gebeld door onbekende, eenzame personen. Telkens spreekt hij sussende woorden opdat de eenzamen gerust kunnen slapen. Dan volgt een gesprek met een bejaarde vrouw. Terwijl het gesprek vordert blijkt de vrouw hopeloos alleen, diep ongelukkig en zelfs suïcidaal. Na ongeveer tien minuten bereikt Welterusten een climax waarna de verbinding wordt verbroken.

Al met al geeft de Academy Awards een uiteenlopende blik op de gesteldheid van de academies. Hoewel geen duidelijk verschil te bespeuren valt tussen Nederlandse en Finse kandidaten, zijn de drie publieksprijzen allemaal naar Nederlandse studenten gegaan, wellicht een teken van culturele resonantie.

Veel van het werk is zeker het bekijken waard, en maakt nieuwsgierig naar de toekomst van deze kunstenaars, bijvoorbeeld The Swarm. Jerome Daly (Academie Beeldende Kunsten, Maastricht) verzamelde youtube video’s van een rel in een voetbalstadion, hiervan maakte hij een spannende videocollage die een veelvoud van perspectieven toont.

Lyubov Matyunina, Who can be happy and free?, 2014, filmstill

Ook veelbelovend is het werk Who can be happy and free, van Lyubov Matyunina (Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam), winnaar van de eerste publieksprijs. Zij vroeg een aantal Russen wat geluk voor hen inhoudt. Uit de uiteenlopende antwoorden ontstaat een actueel beeld van een verscheurd Rusland. Het werk is deze zomer nog te zien, niet in een bioscoopzaal, maar op hoge stoelen in TENT.

Zaaloverzicht Academy Awards tentoonstelling, TENT Rotterdam


Floor van Luijk is stagiair bij Metropolis M

TENT Academy Awards 2014
TENT Rotterdam
12 juli t/m 17 augustus

Floor van Luijk

Recente artikelen