metropolis m

Lily Reynaud Dewar, ‘Teeth, Gums, Machines, Future, Society’ (film), 2016. Film still. Courtesy of Clearing, New York, Brussels; Kamel Mennour, Paris; Emanuel Layr, Vienna and the artist. 

Lili Reynaud Dewars tentoonstelling ‘Teeth, Gums, Machines, Future, Society’ (TGMFS) is na Hamburg en Bolzano deze week voor het laatst te zien in de Vleeshal in Middelburg. Metropolis M presenteert een beeldportret en bespreekt de tentoonstelling in een interview met de kunstenaar. 

Ive Stevenheydens: Je solotentoonstelling in de Vleeshal Middelburg heet TEETH, GUMS, MACHINES, FUTURE, SOCIETY. In het middelpunt staat een videowerk met stand-up comedians uit Memphis. Kun je het werk toelichten?

Lili Reynaud-Dewar: ‘Ik ontdekte een kleine tien jaar geleden in Memphis de Levitt Shell, een betonnen concertkoepel uit de jaren dertig. Het openlucht amfitheater van Max Furbringer in Overton Park vormde het toneel van mijn korte film. Op het moment dat ik met dit bouwsel in aanraking kwam, was ik ook gegrepen door Donna Haraways manifest, een soort van futuristisch schrijven dat geen sciencefiction wil zijn. In Amerika zag ik in die jaren in het straatbeeld ook advertenties voor de vreemdste dingen en in de lijn van het droombeeld van de cyborg fascineerden de aankondigingen voor teeth grillz. Die gouden of zilveren tandprotheses waren in de jaren tachtig en vooral negentig bijzonder populair bij de aanhangers van Dirty South, een Amerikaans subcultureel rapgenre dat zijn oorsprong vond in Houston, New Orleans, Atlanta, Miami en voornamelijk Memphis. Hoewel teeth grillz nog steeds als een belangrijk statussymbool binnen de hiphopcultuur gelden, worden ze ook niet zelden gebruikt om rottende, afgebroken of missende tanden te verbergen. Ik zie ze dan eveneens als een metafoor voor het arme deel van de Amerikaanse maatschappij dat zich geen tandverzekering kan veroorloven.’

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society', intallatiefoto, Vleeshal Markt, 2017. Foto: Marie Angeletti 

[figure dewar02]

Memphis was en is ook de stad van Elvis Presley en Martin Luther King. Komen die in je werk aan bod?

‘In juli 1954 gaf Elvis zijn eerste betalende concert in de Levitt Shell terwijl Martin Luther King in de stad werd vermoord na zijn tussenkomst in de zogeheten sanitation strike.[1] Zowel de Levitt Shell als afval komen in het werk terug. Naast de teksten, muziek en de video bevat de totaalinstallatie ook afval: resten van de producten die we tijdens het maakproces zelf consumeerden. Ze liggen verborgen achter hoeken en kanten, maar zijn ook geëtaleerd in sculpturen, uitvergrotingen van de op maat gemaakte teeth grillz die de performers in de video dragen.’

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society', (dance video), 2017, film still, courtesy of the artist

SLIDESHOW-Klik OP PLAATJE OF PIJL Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society', (dance video), 2017 

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society', (dance video), 2017, film still, courtesy of the artist

Haraways conceptie van de cyborg toets je aan de mening van de man in de straat: de hiphopper met teeth grillz. Een opgewonden deejay maakt de schijnbaar onmogelijke dialoog tussen de twee nog onduidelijker. Ik vind het een vrij gewaagde operatie.

‘Ik plaats graag zaken samen die op het eerste zicht onmogelijk wat met elkaar te maken kunnen hebben. In de sleutelscènes staan de vier stand-upcomedians uit Memphis rond een op een sokkel geplaatste actrice uit Detroit die voorleest uit A Cyborg Manifesto. Een beetje een pompeuze situatie, maar daar houd ik persoonlijk wel van. De tekst van Haraway, misschien voor de hand liggend om te gebruiken maar nog steeds actueel, zoekt bewust confrontatie en limieten op. Ook mijn werk wil verschillende posities innemen, openingen creëren voor interpretatie en tegenstellingen opwerpen. Het wil verstoren. Bijgevolg reageren mensen allerlei zeer divers. Zelfs de instituten die deze installatie exposeerden, waaronder recentelijk Museion Bolzano en Kunstverein in Hamburg, schreven erg uiteenlopende zaalteksten.[2] Vroeger zou me dat gestoord hebben, nu vind ik dat net een goede zaak.

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society' (film), 2016. Film still. Courtesy of Clearing, New York, Brussels; Kamel Mennour, Paris; Emanuel Layr, Vienna and the artist. 

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society' (film), 2016. Film still. Courtesy of Clearing, New York, Brussels; Kamel Mennour, Paris; Emanuel Layr, Vienna and the artist. 

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society' (film), 2016. Film still. Courtesy of Clearing, New York, Brussels; Kamel Mennour, Paris; Emanuel Layr, Vienna and the artist. 

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society' (film), 2016. Film still. Courtesy of Clearing, New York, Brussels; Kamel Mennour, Paris; Emanuel Layr, Vienna and the artist. 

Met TEETH, GUMS, MACHINES, FUTURE, SOCIETY stel ik ook mijn eigen werk en handelen in vraag. Een letterlijk voorbeeld daarvan is de video waarin ik (opnieuw) naakt door de installatie dans. Met de performers en andere betrokken partijen hadden we dan weer vaak felle discussies. In hoeverre drong ik mijn eigen culturele prisma aan hun standpunten op? Of stonden mijn persoonlijke overtuigingen hen net toe om, bijvoorbeeld, hun denkbeelden over de rapcultuur te relativeren? Los hiervan wil het werk ook gedenken. Tijdens mijn research vond ik echter weinig archiefmateriaal van Memphis destijds. Was de stad op dat moment dermate getraumatiseerd door de omstandigheden incluis de moord op King dat er geen tijd bestond om beelden te bewaren van de door afval overspoelde straten? Enerzijds functioneert de video en installatie inherent als een evocatie van de protesten toen. Anderzijds vormt het een arrêt dans le temps, een herbeleven waarin je de huidige performers effectief afval in de straten ziet dumpen.’

Waar komt de titel Small Tragic Opera of Images and Bodies in the Museum vandaan?

‘Het werk is een voorzetting van Small Modest Bad Blood Opera, dat ik maakte voor All The World’s Futures, Okwui Enwezors tentoonstelling voor de Biënnale van Venetië in 2015. Het woord opera vormt in feite een overdrijving: het gaat om werken die gezongen dialogen bevatten. Vandaar ook de woordjes small of modest in de titels. Mijn partner, kunstenaar en componist Nicolas Murer, die in groepen en onder pseudoniemen waaronder Macon en Sport Tranquille opereert, schreef voor beide werken de muziek. In de werken ontwikkelt zich een discussie over de rol van kunst in de maatschappij en de positie van verschillende betrokkenen daarin. In Venetië handelde het over AIDS en de verantwoordelijkheid of de keuze om zich en de partner(s) al dan niet te beschermen, een libretto gebaseerd op de teksten van Guillaume Dustan.[3] Small Tragic Opera of Images and Bodies in the Museum kaart vraagstukken aan over de positie van het museum in de maatschappij. In beide gevallen probeer ik de zaken open te trekken tot een publiek debat. Eerlijk: ik wens hiermee sleutelwerken te maken – uiteraard een verwaand idee, een bourgeois negentiende-eeuws concept.’

[1] De sanitation strike was een in februari 1968 opgestart en maanden lopend protest van meer dan duizend zwarte werknemers in de sector van afval-ophaling en -verwerking. Na rellen en de moord op King op 4 april 1968 droeg de sanitation strike uiteindelijk bijdroeg tot meer burgerrechten voor de zwarte gemeenschap zoals vakbondserkenning, betere verloning en later ook toegang tot plekken die eerder exclusief voor blanken bestemd waren.

[2] De video ging in première op de biënnale van Gwangju (september – november 2016), andere opstellingen vonden plaats in Kunstverein in Hamburg (september – november 2016) en Museion Bolzano (januari – mei 2017). In het Franse Théâtre Nanterre-Amandiers werd het project in een andere configuratie voorgesteld, in de vorm van twee performances op scène (december 2016). Na Middelburg trekt het werk verder naar Atelier Hermès in Seoul en naar de expositieruimte van de Monash University te Melbourne.

[3]  (3) Guillaume Dustan (1965 – 2005) lag omwille van zijn meningen en geschriften over seropositiviteit, AIDS en veilig vrijen stevig onder vuur bij actiegroepen zoals ACT UP.

Lees verder in ‘Herdenken, verstoren en opentrekken: Lili Reynaud-Dewar’, gepubliceerd in METROPOLIS M NR 3-2017 HOMELAND. METROPOLIS M KRIJGT GEEN SUBSIDIE. WIJ KUNNEN NIET ZONDER JOUW STEUN. NEEM EEN ABONNEMENT. ALS JE NU EEN JAARABONNEMENT AFSLUIT STUREN WE DIT NUMMER GRATIS TOE. MAIL NAAM EN ADRES NAAR [email protected] (ovv actie nr3)

Lily Reynaud Dewar, ‘Teeth, Gums, Machines, Future, Society’ (TGMFS), 25.06.2017-01.10.2017, de Vleeshal, Middelburg. 

Recente artikelen