Eden Hotel – Milena Bonilla, A Tale of A Tub, 2019, foto LNDWstudio
De revolutionaire kracht van gedroogde madeliefjes – Milena Bonilla bij A Tale of A Tub
Aan de hand van het leven en werk van de negentiende-eeuwse Poolse revolutionair Rosa Luxemburg maakt Milena Bonilla een subtiele tentoonstelling waarin revolutionaire politiek en herbaria samenkomen. Rebellie kan immers voortkomen uit het kijken naar de eigen achtertuin.
Op 30 mei 2009 speculeerde Spiegel online over de mogelijkheid dat de overblijfselen in het graf van Rosa Luxemburg (1871-1919), ook wel bekend als Red Emma, niet aan de Poolse marxistische revolutionair maar een vreemde toebehoorde. De affaire leidde negentig jaar na Luxemburgs executie tot een DNA-onderzoek van haar achternicht en de excavatie van het Berlijnse graf. Aan de andere kant van de Atlantische oceaan in Amherst, Massachusetts begraafplaats west, lot 53, graf B is het onbetwist: hier ligt Emily Dickinson (1830-1886), dichter. Historici zijn zelfs zo zeker dat niet alleen de plek maar ook de kist en diens inhoud – wit van buiten, gevuld met orchideeën en blauwe vedelviooltjes van binnen – herhaaldelijk wordt aangehaald. Dickinson, die op 55-jarig leeftijd stierf aan een nierontsteking, leidde een kluizenaarsbestaan en werd pas postuum bekend.
In eerste opzicht lijken de strijdvaardige Luxemburg en de teruggetrokken Dickinson, in leven en in dood, in de verste verte niet op elkaar. De twee negentiende-eeuwse vrouwen hadden echter beide te maken met afzondering – in het geval van de dichter zelfverkozen en voor de revolutionair gedwongen – en waren welbespraakt en vooruitstrevend in eigen vakgebied. Daarnaast deelde ze een passie voor herbaria. De collectie van Dickinson, online volledig te bekijken in hoge resolutie, is bewaard in de Houghton bibliotheek van de Harvard universiteit. Dat Luxemburgs geperste bloemen een minder fortuinlijk lot is toebedeeld wordt in één oogopslag duidelijk bij het betreden van de solotentoonstelling Eden Hotel van Milena Bonilla bij A Tale of a Tub in Rotterdam die volledig gewijd is aan de revolutionair.
Te zien is het werk Dark Fading Chlorophyll (Luxemburg) (2019) bestaande uit twee diaprojecties, eentje op het noorden en de ander op het westen gericht. Het noordelijke scherm toont fotografische reproducties van Luxemburgs herbarium dat zich bevindt in de archieven van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam.1 Naast iedere bloem, plant of kruid staat in een keurig meisjeshandschrift diens Duitse en Latijnse naam geschreven. Na meer dan veertig jaar in het archief te hebben doorgebracht, zijn de kleuren van de prenten verschoten en aangetast door het zogeheten proces van dark fading dat voorkomt bij een afwezigheid van licht.
