metropolis m

Navid Nuur werkt aan de inrichting van zijn eerste museale solo in Den Haag: I am because of you, die maandag 1 juni opengaat voor het publiek. Wij vroegen hem om een serie foto’s van het inrichten onder corona, of zoals hij zelf samenvat: ‘met mondkap en handschoen covid correct werken, deels in fietsenhok buiten, deels op zaal.’

De tentoonstelling I am because of you van Navid Nuur in het Kunstmuseum bestaat grotendeels uit werken die speciaal voor de tentoonstelling zijn gemaakt, zegt het persbericht. Mineralen en steen staan centraal. De wijze waarop ze evolueren en transformeren. ‘Volgens Nuur stroomt door ons allemaal dezelfde materie, en zijn we onderdeel van elkaar.’ Dat leest momenteel toch licht ongemakkelijk. ‘Niemand – ook de kunst niet – kan zich aan die verbondenheid onttrekken. Het een leeft omdat het andere bestaat.’ Het is in coronatijden een even hoopvol als angstwekkend beeld.

Veel is on the spot bedacht, in een samenspel met de omstandigheden: het licht, de ruimte, de architectuur. Alles is bruikbaar en staat, zoals altijd bij Nuur, voor zichzelf en voor iets anders, dat wat nog niet is, maar in wording, een belofte, een beweging. Het is de reden waarom Nuurs werk vaak als optimistisch gezien wordt, gemaakt op de toekomst, de komende tijd, die wordt omarmd als een enorm waardevol potentieel, een vat vol energie.

Edmund de Waal, keramist en schrijver, citeert William Blake, in een speciaal voor de tentoonstelling geschreven tekst. Het klinkt prachtig: ‘Hold infinity in the palm of your hand, and infinity in an hour.’

In het persbericht staat dat vuur, door Nuur veelvuldig gebruikt om zand en water om te zetten in keramiek, ook zelf weer materiaal is voor kunst. Vuur als producent van licht. Nuur heeft er in Den Haag een schilderij aan gewijd, gemaakt van fijngestampte vitamine D – je weet, dit is de vitamine die je aanmaakt onder invloed van het zonlicht. Te veel binnen zitten, of stay-at-home – om het maar in de termen van vandaag te zeggen – verplicht je tot het slikken van dit supplement. Maar wie weet volstaat voor de binnenzitter in dit geval het kijken naar dit schilderij en het opsnuiven van zijn door vitamines verzadigde aerosolen.

In deze tentoonstelling verhoudt Nuur zich nadrukkelijk tot de kunstgeschiedenis. Hij reageert op bepaalde werken uit de artistieke overlevering, die in ons en onze musea gebeiteld zit. Het zijn religieuze werken waarin wordt gezinspeeld op de omzetting van materie in iets dat eraan ontsnapt: het bovennatuurlijke. Ik lees in datzelfde persbericht: ‘De opstanding van Jezus staat daarbij voor de ultieme transformatie van mens en materie.’ Nuur toont zijn versies van Opstanding (1560-1565), een gravure van Philips Galle naar het werk Pieter Bruegel (bruikleen Rijksmuseum).

Wij zijn onderdeel van die geschiedenis en geven er nieuwe inhoud aan, door haar steeds opnieuw te vertellen. In dat verhaal, of beter de gematerialiseerde gedaante ervan, wordt de geschiedenis uitgehard en vastgelegd, in, zoals Nuur stelt, een poging te ontsnappen aan de tijd. Hierin laat zich naar zijn overtuiging ook ons eigen verlangen naar die eeuwigheid herkennen. Kunstwerken zijn voor Nuur pakketjes van gematerialiseerd verlangen aan de muur, die ook weer kunnen dematerialiseren, of beter, doorgegeven aan het publiek dat in de beste gevallen volkomen opgeladen en voldaan weer op huis aangaat. Met, mag je hopen, weer een ander goed verhaal.

Nuur vindt dat al die transformaties, in en om de kunst een zekere continuïteit vertegenwoordigen, waarbij er heen en weer mag, of beter moet, worden bewogen, in allerlei gedaantes en processen door dat wat toch uiteindelijk een gesloten systeem is (de wereld, het universum). Statisch is zijn grootste vijand, stilstand een taboe.

Gevraagd om zijn tentoonstelling-in-opbouw in beeld te brengen, stuurde Navid de volgende foto’s

Alle foto’s Navid Nuur

I am because of you – Navid Nuur, Kunstmuseum Den Haag opent op 1 juni (toegang alleen met reservering) reserveer hier

VOLG METROPOLIS M OP INSTAGRAM: METROPOLISM_MAG

Domeniek Ruyters

is hoofdredacteur van Metropolis M

Recente artikelen