metropolis m

Onder minister Bussemaker is met de extra steun voor de postacademische instituten de opleiding van talent gewaarborgd, maar de kanalen om dat talent zichtbaar te maken bij het publiek staan toenemend onder druk. Het Mondriaan Fonds en Platform BK luiden de noodklok.

Gisteren publiceerde Platform BK een brandbrief die was gestuurd naar minister Bussemaker. Irene de Craen had gebeld met 20 van de 27 ondersteunde presentatie-instellingen om ze te vragen naar hun overlevingskansen als de subsidie van het Mondriaan Fonds zou stoppen. De respons was somber gestemd.

Van de 17 ondervraagde instellingen kunnen 8 instellingen niet voortbestaan. En van de instellingen die wel denken te kunnen blijven bestaan zullen 3 instellingen helemaal geen tentoonstellingen meer kunnen maken, 3 instellingen moeten hun internationale activiteiten staken, 2 instellingen houden op met hun activiteiten in de openbare ruimte en 1 instelling vertrekt uit Nederland. Bij allemaal moet het mes in de toch al karige personele bezetting.

Eerder had het Mondriaan Fonds in zijn reactie op de Uitgangspuntenbrief al aangegeven dat het uitblijven van extra budget ‘grote gevolgen’ zou hebben voor de presentatie-instellingen. Zoals er zonder extra geld ook geen budget meer is voor de ondersteuning van museumaankopen, en evenmin voor de tijdschriften, ook al mogen die vanaf 2017 wel weer subsidie aanvragen bij de fondsen.

De recente reacties van het Mondriaan Fonds en Platform BK zijn weinig concreet over wat nu precies de dreigende tekorten zijn. Navraag bij het Mondriaan Fonds leert dat het in de afgelopen jaren een bezuiniging van drie ton heeft moeten doorvoeren op de 2.4 miljoen die het voorheen beschikbaar had voor presentatie-instellingen. Er is dus al een paar jaar structureel minder geld beschikbaar, terwijl er vanwege de inperking van de toekenningen voor presentatie-instellingen in de BIS wel meer aanvragers zijn. Die bezuiniging is afgelopen twee jaar uit eigen middelen gecompenseerd. In 2014 is er in plaats van 2.1 miljoen zelfs 3.3 miljoen naar presentatie-instellingen gegaan, om de activiteiten op niveau te houden. Maar de reserves zijn op en dus dreigen nu magere jaren voor de presentatie-instellingen.

Worden nu jaarlijks ongeveer 25 van de 50 aanvragende instellingen gehonoreerd, straks zijn dat er fors minder. Het Fonds rekent voor dat er bij voortzetting van het huidige niveau een tekort van minimaal 1 miljoen dreigt. Tenzij er dus fors het mes gezet wordt in het aantal toekenningen.

De ondersteuning voor de tijdschriften, die vanaf 2017 weer is toegestaan door de minister, is door het Mondriaan Fonds nog niet eens meegerekend, net zo min als de recente speciale regeling voor kleine kunstenaarsinitiatieven. Vooralsnog ziet het ernaar uit dat daar vanaf 2017 helemaal geen geld voor beschikbaar is.

Platform BK vreest het ergste, omdat lokale en provinciale subsidies voor presentatie-instellingen ook vaak verbonden zijn met de toekenning van subsidie door het Mondriaan Fonds. Het is bang voor een kaalslag. Straks is er talent in overvloed maar niemand die het ziet, omdat er onvoldoende instellingen (en tijdschriften) zijn om het te presenteren.