metropolis m

In 1646 in Den Haag maakte Hans Theys deze maand een persoonlijke tentoonstelling, een egodocument samengesteld met werken van anderen.

De monsters en spoken die schrijver en curator Hans Theys (Belgie, 1963) verzamelt in Haagse expositieruimte 1646 zijn vreemd. De groepstentoonstelling van zo’n achttien kunstenaars, door Theys bijeengebracht met de titel Over Spoken, monsters, flesgeesten en andere scheve verschijningen zijn nogal divers. Het zijn objecten en schilderijen van kunststof verf of textiel. Ze zijn efemeer en schurken tegen het abstracte aan. Behalve natuurlijk de vette schilderingen van Ronald Ophuis, die op het kleine doek Civilian, Iraq, 2007 (2009) een man portretteert. Zijn gezicht bestaat uit dikke lagen grauwrode verf. Het bloed dat over zijn gelaat gutst maakt hem een ultiem slachtoffer, geen monster of spook.

Tamara van San

Hoe dat werk samengaat met bijvoorbeeld de amorfe objecten van Tamara van San is eigenlijk een raadsel. De jonge Belgische kunstenaar maakt uit kunststof rare worstvormen en afgietsels van bolletjes wol, die ze dan in schreeuwend neon overspuit. Of kijken we hier naar de kunstmatige ingewanden van de spoken en monsters die Theys op het oog had?

Ronald Ophuis

Zo letterlijk moet de titel niet worden opgevat. De door Theys geselecteerde kunst is van de kunstenaars die hij bewondert en persoonlijk kent. Waarschijnlijk ook ingegeven door de kleine ruimte van 1646 koos hij voor kunstwerken die niet al te groot zijn. Ze zijn frêle en associatief, draad op textiel, een kleurvlak. Of er is alleen de belofte van een vorm, gesuggereerd door twee glazen plaatjes in een werk van Ann Veronica Janssens. En dan ineens tooit een enorm koord de wand, een anker biedend aan de lichtheid van de kleinere werken.

De kunst is doordacht gecombineerd met een gevoelsmatige verwantschap als leidraad. Berlinde de Bruyckere plaatste bijvoorbeeld een torso van was onder een stolp. De grauw-rozige vleeskleur is verwant aan die van Ophuis’ geschilderde slachtoffer. En schuin achter het object hangt een werk van Bernd Lohaus, een assemblage met een witte vorm, die doet denken aan een driehoekig torso. Een grote sculptuur aan het plafond van zwarte bulkvormen die in pantykousen huizen, blijft bescheiden, ondanks de omvang. Het object is van Van San, een van de kunstenaars wier werk als een motief door de expositie loopt. Haar in neonkleuren gespoten of met kunststof overgoten vormen, zoals een kronkelig touw, zijn ongrijpbaar en tactiel tegelijk.

Uiteraard vormt bij elke groepsexpositie de visie van de curator een verbindende factor. Maar in dit geval, vooral vanwege de begeleidende tekst, is het alsof je een egodocument bekijkt, samengesteld met werken van anderen. Hij neemt de bezoekers mee met een zaalbrief, die zo is opgesteld dat het lijkt alsof hij zacht zijn anekdotes in je oor fluistert bij elk werk dat je ziet.

Berlinde de Bruyckere

Groepstentoonstellingen herbergen het gevaar dat de kunst vooral dient als bewijslast van een theorie. Maar in dit geval pakt de expositie uit als een intieme collectiebezichtiging bij een gedreven verzamelaar. Verhalen zijn nog niet uitgekristalliseerd, zoals spreekt uit de beschrijving van een conceptueel werk van Gerlach en Koop: ,,Twee doorgezakte boekenplanken, niet even root (sic) en niet even krom (…) Titelloos nog. En niet eerder getoond.” Zonder pretentie en borstklopperij laat Theys ons weten wat hij weet en wat hij vindt. Zijn smaak is conceptueel en minimalistisch, soms vrij abstract. Raadselachtigheid is het codewoord, maar de uitnodiging is je te laten meeslepen door die kunstwerken. Over Spoken gaat over kunst die nieuwsgierig moet maken en die niet één-twee-drie te duiden is. Een populaire aanpak: op dit moment organiseerde de Appel in het tijdelijk onderkomen te Amsterdam een expositie met ongeveer dezelfde insteek: probeer niet de code te kraken, maar laat je meeslepen door de kunst.

Over spoken, monsters, flesgeesten en andere scheve verschijningen, t/m 27 februari, 1646, Boekhorststraat 125, Den Haag. Open do t/m za, 13-17u.

Deelnemende kunstenaars: Ann Veronica Janssens, Bart Lodewijks, Berlinde De Bruyckere, Bernd Lohaus, Damien De Lepeleire, Dirk Braeckman, Elly Strik, gerlach en koop, Johan De Wilde, Julia Wlodkowski, Kati Heck, Nadia Naveau, Nathalie Guilmot, Raoul De Keyser, Rein Dufait, Ronald Ophuis, Walter Swennen en Tamara Van San

www.enter1646.com

Machteld Leij

is kunstcriticus

Recente artikelen