metropolis m

Dat conceptuele kunst heel toegankelijk kan zijn, bewijst de duo-tentoonstelling van de Servische Bojan Fajfric en de Israëlische Nevet Yitzhak in de nieuwe galerie van Jeanine Hofland in Amsterdam-West. Fajfric raakte tijdens een vakantie in zijn geboorteland in 2008 gefascineerd door Boska, een groot warenhuis dat zijn deuren opende op 5 december 1978 – ook de titel van Fajfrics werk. Fajfric toont oude documenten van Boska (verzameld door een oud-personeelslid), maar laat ook een video zien van een recent bezoek aan het warenhuis waaruit blijkt dat alles hetzelfde is gebleven als dertig jaar geleden. Hoewel in Fajfrics werk enige nostalgie is te bespeuren, moet 5 december 1978 niet geïnterpreteerd worden als een verheerlijking van de oude, communistische tijd. Op zijn website schrijft Fajfric dat hij de mogelijkheid wil scheppen om ons verleden opnieuw ‘te bezitten’ en erop te reflecteren.

Yitzhaks video A great joy tonight sluit aan op het thema van groepsidentiteit en persoonlijk verleden dat centraal staat in de installatie van Fajfric. Yitzhak vertoont een vertraagd afgespeelde video van het Israëlisch-Arabisch Orkest, een orkest bestaande uit Joodse Arabieren dat tot 1993 Arabische muziek opvoerde voor de Israëlische nationale televisie. Hoewel de muziek vrolijk en opgewekt is, verandert zij door de vertraging in een stroom donkere, onheilspellende tonen. Yitzhak maakt op een beeldende manier het verlies van de ‘Arabische stem’ in Israël duidelijk.

Ellen de Bruijne Projects

Summer program: Rune Peitersen and others
Summer paintings II: Gerard Kodde
16 juli – 20 augustus

In de expositieruimte van Ellen de Bruijne Projects hangen Rune Peitersens gemanipuleerde foto’s. Peitersen bewerkte talloze grote en kleine foto’s vanuit de vraag: Wat zien we? Uit de foto’s spreekt een grote creativiteit: op de donkere, vage achtergrond (een veld met bomen, flatgebouwen) verschijnt een netwerk van witte lijnen en kleine bolletjes. Op andere foto’s zijn composities gemaakt van verkleinde afbeeldingen, soms in de vorm van druppels. Peitersen maakte ook drie video’s, waarin dezelfde beelden op verschillende manieren worden vertoond: vertraagd, in kleine, verspringende blokjes en in een klein rondje in het midden van het scherm.

De Summer paintings van Gerard Kodde, eveneens te zien bij Ellen de Bruijne, vormen hiermee een groot contrast. Het is slechts een deel van de hele serie schilderijtjes van 40 x 40 cm die Kodde de afgelopen acht jaar maakte. De schilderijtjes zijn gemaakt in dezelfde stijl – kleurige collages van teksten, illustraties en afbeeldingen – maar verschillen qua elementen en composities. Op deze manier wil Kodde laten zien hoe je met behulp van de verbeelding oneindige mogelijkheden met hetzelfde materiaal kunt creëren.

Tegenboschvanvreden

Summer in the city
16 juli – 27 augustus

Interessanter, gevarieerder en sfeervoller is de zomertentoonstelling Summer in the city in Tegenboschvanvreden. Galeriehouders Pietje Tegenbosch en Martin van Vreden stelden een zomerse tentoonstelling samen van wel en niet eerder vertoond werk. Naast de collages van Anna Ostoya, de installaties van Heide Hinrichs en de mysterieuze portretten van Marie Aly vallen de foto’s van de Portugese Tatiana Macedo en de werken van de Spaanse Fernando Sanchez Castillo het meeste op. Macedo reisde in 2008 naar Shanghai en fotografeerde stoelen van verschillende geparkeerde Chinese toeristenbussen en profil. De bekleding van de stoelen is oubollig, de gordijnen waar ze doorheen steken zijn vaal en gekreukt. Uit alles spreekt de vermoeidheid van de lange reis. Maar in het raam wordt de lucht weerspiegeld, wat zorgt voor een sfeer van vrijheid en dromerij.

De video van Castillo laat zien dat het politieke engagement nog niet uit de hedendaagse kunst is verdwenen. Castillo liet een groep blinden (opgeborgen) standbeelden van de oude dictator Franco betasten, als symbool voor het tasten in een duister verleden. De blinden krijgen letterlijk vuile handen en de aarzelende manier waarop de blinden de beelden aanraken, symboliseert de gevoeligheid en beladenheid van het onderwerp. Een aanrader!

– Thomas van Lier