metropolis m

performance Chrysanne Stathacos
performance Chrysanne Stathacos

Afgelopen donderdag werd in Witte de With The Temptation of AA Bronson op geheel toepasselijke wijze ingewijd. Hierbij mag je denken aan verduisterde ruimtes, wierook, mandala’s, sjamanistische rituelen en gezangen.

De tentoonstelling, waarin AA Bronson (onder meer bekend als mede-oprichter van het collectief General Idea) tegelijkertijd als kunstenaar, curator en onderwerp optreedt, mikt hoog: The Temptation of AA Bronson is deels een retrospectieve tentoonstelling over het (recente) werk van Bronson zelf, maar toont ook werk van zo´n dertig andere kunstenaars, zowel bekend (bijvoorbeeld Marina Abramovic en Mike Kelley) als onbekend. Bovendien bevat The Temptation ook nog eens twee min of meer op zichzelf staande tentoonstellingen, namelijk Queer Zines -een grote en diverse verzameling kleinschalige en onbekende queer tijdschriften van het punktijdperk tot het heden- en Ancestors –AA Bronsons persoonlijke archief met boeken, uitgaven en curiosa.

Aan de Queer Zines was op de dag van de opening een presentatie gewijd, en ook waren er performances te zien van Nils Bech, Michael Dudeck, Bradford Kessler, Sands Murray-Wassink en Sebastien Lambeaux. De opening werd bovendien voorafgegaan door een performance bij dageraad van Michael Buhler-Rose, en door een performance van Bronson zelf, die om middernacht in besloten kring plaatsvond.

Dit alles natuurlijk pas nadat Bronson op 14 maart 2012, bij afnemende maan om precies te zijn, al zijn zegen uitsprak over Witte de With in een als ‘blessing’ opgevatte performance op een geheime locatie.

General Idea

The Temptation of AA Bronson wilt dus erg veel tegelijkertijd zijn, en dat lukt behoorlijk goed. Dit komt vooral doordat het toch echt Bronson zelf is die centraal staat, zoals de titel van de tentoonstelling ook al aangeeft. Dit garandeert thematische coherentie: de leidmotieven in het oeuvre van Bronson -waarin de nadruk lijkt te liggen op een fascinatie voor magische en religieuze rituelen enerzijds en op (homo)seksualiteit en lichamelijkheid anderzijds- zijn ook die van de tentoonstelling.

Het is duidelijk dat Bronson zijn medekunstenaars met zorg uitgekozen heeft. De titel van de tentoonstelling is afgeleid van Gustave Flauberts magnum opus La Tentation de Saint Antoine, een roman waarin precies die onderwerpen aangesneden worden, waarmee Bronson en de andere kunstenaars op The Temptation werken. De zaalteksten, die doorgaans informatief of didactisch bedoeld zijn, zijn in Witte de With voor de gelegenheid vervangen door fictieve teksten, verzonnen stukken dialoog tussen de verschillende deelnemers aan de tentoonstelling en een aantal personages uit Flauberts roman. Ook dit is een ingreep waarmee beoogd wordt alle kunstwerken die in Witte de With gepresenteerd worden via het persona en het oeuvre van Bronson (die letterlijk als spilfiguur functioneert) met elkaar te verbinden.

performance Sébastien Lambeaux, rechts AA Bronson kijkt toe

Maar komen de werken die op The Temptation getoond worden dan niet te dicht bij elkaar te liggen? En wordt er dan niet al te letterlijk en met te veel toewijding aan de thematische insteek vastgeklampt, zodat het geheel de wrijving mist die nodig is om die insteek spannend te maken?

Eigenlijk wel. Al blijft de vraag of dat hier een probleem is: het is namelijk duidelijk dat Bronson niet probeerde de motieven op een vernieuwende of uitdiepende manier te behandelen (en dit heeft hij dan ook niet gedaan), maar dat het zijn voornemen was van de tentoonstelling een fantasmagorische geheelervaring, een Gesamtkunstwerk als een rariteitenkabinet te maken. Voor zover zoiets mogelijk is op een drukbezochte opening, waar tenslotte toch ook een beetje geflaneerd en gedronken moet kunnen worden, leek het erop dat Bronson in zijn opzet geslaagd was.

Marina Abramovic

The Temptation of AA Bronson
Witte de With, Rotterdam
5 september – 5 januari

Steyn Bergs is stagiair bij Metropolis M

Steyn Bergs

is kunsthistoricus en criticus, en werkt momenteel bij Casco – Office for Art, Design and Theory in Utrecht

Recente artikelen