metropolis m

TENT heeft samen met het Camden Art Centre een bijzondere radio residency opgezet. Afgelopen weekend was de aftrap van het project in een drie dagen durende verkenning van de mogelijkheden van radio in kunst.

Radio Calling in TENT afgelopen weekend was een driedaagse manifestatie die de mogelijkheden van (internet)radio als instrument, platform en medium voor kunstenaars wil onderzoeken. Er was een symposium, een masterclass door Peter Fengler, en live radioperformances door kunstenaars Remco Torenbosch, Koen Taselaar, Jonas Lund, Dóra Benyó & Pia Louwerens, Yoana Buzova & Max Dovey, Rosa Sijben & Bas van Wieringen, Helen Flanagan, Kathrin Grenzdorffer, Claire van Lubeek, Jay Tan en Jeremy Evans. Het project vormde tevens de aftrap van Radio Residencies, een nieuwe meerjarige samenwerking tussen TENT in samenwerking met Camden Art Centre in Londen. Tan en Evans zijn de eerste kunstenaars die meedoen aan het residentieproject.

Het symposium richtte zich op een kleine eerste verkenning van de mogelijkheden. Curator Huib Haye van de Werf vertelde over De stem van West, een sociaal kunstproject dat zich manifesteert als een geluidsarchief, waarin de veranderingen in wijken van Zuidwest-Utrecht verkend worden, door kunstenaars en bewoners. Het experiment wordt niet geschuwd, in deze poging in geluid een archief op te bouwen van de wijk. Tijdens de discussie ging het om de vraag of tegelijk het sociale, verbindende aspect van radio en de artistieke vrijheid van de deelnemende geluidskunstenaars te waarborgen is. De achterliggende vraag, of kunst deze bindende rol wel kan vervullen, blijft tijdens de bijeenkomst in de lucht hangen.

DIY Church, het live-radioproject van kunstenaar Ernst Markus Stein bestaat ook uit een combinatie van het geluidsexperiment en het sociale aspect door de interactie met luisteraars en gasten die hij uitnodigt in zijn studio. Volgens Stein heeft radio maken ook een bepaalde spiritualiteit, die hij (op een grappige manier) serieus wil nemen in zijn werk.

Filosoof Mark Schuilenberg legt de nadruk op geluid vanuit ecologisch perspectief. Geluid is overal maar toch onzichtbaar; het vormt mede onze perceptie van een omgeving, kan verenigen maar ook uitsluiten. Ook benoemde hij onder andere het revolutionair potentieel ervan. Het afsluitend gesprek tussen de drie sprekers begon juist interessant te worden toen de eindtune de afkondiging inzette.

De radioperformances die het weekend te horen waren nodigen uit tot een spel met taal, spraak en verhaal. Inhoudelijk ging het bijvoorbeeld over de veranderende verhouding tussen mens en techniek, crisis en waarde, referenties naar internetcultuur, spam en robots. Remco Torenbosch viel op met een door hem bewerkte versie van Beethovens An die Freude , het lied dat de Europese Unie tot volkslied heeft genomen. Ontleed en gestript haakt zijn versie van An die Freude handig in op de reeds rijke betekenislaag van de originele compositie.

Koen Taselaar beukte met primaire kleuren klei omplakte microfoons tegen elkaar om kleuren te mengen en tegelijkertijd geluid te produceren. Dóra Benyó en Pia Louwerens sloten de reeks mooi af met een performance waarin ze probeerden om het werk en de complexe context waartoe het zich ging verhouden te begrijpen. Al pratend ontstond er een losse karakterschets van een performance als persoon, en werd het maak- en denkproces een onderdeel van het werk zelf.

De bijeenkomst in Rotterdam bleef over het algemeen bij een eerste verkenning van wat radiokunst kan zijn. Niemand waagde zich buiten de tafelopstelling op het podium, beeldende elementen ontbraken grotendeels, zoals te verwachten en het lichaam zelf werd nog wat aarzelend ingezet als instrument. Waardoor de conclusie vooral was dat er nog veel te ontdekken is binnen dit prikkelende programma. Het is afwachten welke rol de Radio Residencies van TENT en Camden Art Centre verder in deze interessante ontdekkingstocht gaan spelen.

alle foto’s Aad Hoogendoorn

Radio Calling
TENT. Rotterdam
13 december 2013 t/m 15 december 2013

mmv JAY TAN, JEREMY EVANS, KOEN TASELAAR, REMCO TORENBOSCH, ERNST MARKUS STEIN, HUIB HAYE VAN DER WERF, CATHERINE VAN CAMPEN, MARC SCHUILENBURG, JONAS LUND, SARAH TRIPP, PETER FENGLER