metropolis m

Sjoerd Knibbeler, Current study #3, 2013

Wind fotograferen, bewegende lucht, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Lucht en beweging zijn namelijk juist dingen die zich niet laten vastleggen.

Sjoerd Knibbeler ging het avontuur aan, en presenteert zijn bevindingen in de hoofdzaal van LhGWR in Digging up clouds. De zoektocht leidde hem onder meer langs het fotograferen van semi-transparante plastic zakjes, wolken, een enorme ballon en het bouwen en vouwen van mini-tornado’s en papieren vliegtuigjes.

Sjoerd Knibbeler, Paper planes: p.139B, 2014

Zo kwam hij precies terug bij waar hij begon: de drang het onmogelijke mogelijk te maken, het kunnen vliegen, de jongensdroom. Dat lijkt de drang waaruit ook Knibbeler put. Tekenend hiervoor zijn de Paper Planes, allemaal gevouwen naar modellen die ooit ontworpen zijn, maar nooit gerealiseerd, droom zijn gebleven.

Dit klinkt nogal avontuurlijk, maar het komt neer op een haast pietluttige werkwijze. De vliegtuigjes overstijgen met gemak het middelbare school niveau. De ingewikkelde, gedetailleerde modellen zijn met uiterste precisie gevouwen, zorgvuldig neergelegd of opgehangen aan visdraad, belicht en gefotografeerd.

Op een uitzending van Kunstuur zien we Knibbeler bezig in zijn atelier. Hij bouwt een langwerpig glazen kastje, legt er wat droogijs in, de damp vormt zich tot een omgekeerde tornado. “Het blijft mooi […] maar op een gegeven moment ga je wel je aandacht verleggen naar het maken van een goede foto

Sjoerd Knibbeler, Digging up clouds, zaaloverzicht

Alles begint en eindigt dus toch weer bij de fotografie. In LhGWR zien we de foto, Knibbeler heeft hem omgedraaid, gedrukt op glas en uitvergroot tot een bijna vier meter hoge tornado. Van het knutselwerk in zijn studio is weinig terug te zien. Ondanks de beperkingen van de fotografie weet Knibbeler toch krachtige beelden neer te zetten. Eenvoudige materialen weet hij zo te verheffen tot symbolen voor de zoektocht naar het onmogelijke.

Lucian Wester, Het Slaak, 2014

In de kelder van LhGWR bevindt zich de projectruimte. Daar is werk van Lucian Wester te zien; foto’s van zeegezichten, gecontextualiseerd door een aantal boeken en teksten.

De Marines hebben iets dromerigs, niet alleen doordat de verre horizon tot de verbeelding spreekt, vooral omdat er een psychedelische kleurenwaas over de foto’s ligt. Een mooi effect, en meer dan dat.

Zoals Knibbeler de wind fotografeert, fotografeert Wester zeeslagen uit de zeventiende eeuw. Deze kennen wij vooral van schilderijen: atmosferische marinestukken vol schepen, smeulende kanonnen, knallende explosies en rondvliegende matrozen.

Wester reisde af naar de kusten waar deze zeeslagen werden uitgevochten en schoot er zijn Marines. Waar de schilder echter kan putten uit zijn fantasie, daar is de fotograaf gebonden aan wat zich voor zijn lens afspeelt. Vandaar ook dat er haast geen schip te bespeuren valt op de Marines van Wester. Alleen de titels verklappen nog iets van de zeeslagen die hier plaatsvonden.

Lucian Wester, Ter Heijde, 2014

Toch verbeeldt de fotografie daarmee geen droge feiten, zo toont Wester. Voor zijn foto´s gebruikte hij één van de oudste technieken voor kleurenfotografie. Hij maakte drie foto’s kort na elkaar, en printte ze over elkaar in de drie primaire kleuren. Hierdoor zie je dezelfde wolk drie keer naast elkaar, op drie verschillende momenten, in blauw, rood en geel. Het psychedelische effect is dus eigen aan de kleurenfotografie, het stimuleert de fantasie, maar verbeeldt ook het bewegen van de wolken, het verstrijken van de tijd.

Daar komt het werk van Wester en Knibbeler bij elkaar. Ze zoeken de beperkingen van de fotografie, gebruiken ze als creatief middel. Zo wordt zelfs de wind zichtbaar.

Lucian Wester, West Terschelling, 2014


Alle afbeeldingen met dank aan LhGWR

LhGWR (Liefhertje en de Grote witte Reus)
Sjoerd Knibbeler – Digging up clouds
Lucian Wester – Marines
t/m 20 december

Floor van Luijk

Recente artikelen