metropolis m

Petra Blaisse bouwt het Rotterdamse Huis Sonneveld om tot een duizelingwekkend spiegelpaleis.

Toen Het Nieuwe Instituut interieur- en landschapsontwerper Petra Blaisse vroeg te reageren op het originele interieur van Huis Sonneveld, besloot zij de vloeren van de gehele eerste verdieping en gedeeltelijk ook van de tweede verdieping te bedekken met spiegels. Het resultaat is zowel beklemmend als bevrijdend; zowel eigenaardig als banaal.

Blaisse werkt sinds 1987 als freelance ontwerper en onderscheidde zich met haar architectonische installaties. Door de jaren ontwikkelde zij mede een interesse voor textiel, licht, ruimte, interieur en tuin- en landschapsarchitectuur. Inmiddels opereert zij vanuit het ontwerpbureau Inside Outside dat Blaisse in 1991 oprichtte in Amsterdam en bestaat uit een multidisciplinair team van landschapsarchitecten, kunstenaars, ontwerpers en architecten. Het bureau verwerft internationale opdrachten en verzorgde onder andere een omvangrijk bewegend gordijn voor de Nederlandse inzending voor de architectuurbiënnale van Venetië in 2012.

Met de interventie heeft Blaisse enkele kernbegrippen willen uitdagen waar de ontwerpers van Huis Sonneveld, het architectenbureau Brinkman & Van der Vlugt, in de jaren dertig van de vorige eeuw het iconische Huis Sonneveld mede op heeft gebaseerd: licht, lucht en ruimte. Dit zijn principes behorende bij een utopische, minimalistische en functionalistische manier van bouwen die bekend staat onder de verzamelnaam het Nieuwe Bouwen.

Heeft de spiegelvloer de bedoelde uitwerking? Versterkt de interventie de kernbegrippen licht, lucht en ruimte?

De tijdelijke vloer laat de bezoeker de ruimtes in Huis Sonneveld in de eerste plaats op een nieuwe manier ervaren. De spiegels versterken een zekere verticaliteit en vergroten de ruimtes in het pand; de afstand tussen vloer en plafond lijkt plotseling groter. Ook wordt het licht dat door de brede ramen valt door de spiegelende platen weerkaatst en zo versterkt. De spiegels zorgen tegelijkertijd voor een beangstigend gevoel dat vergelijkbaar is met hoogtevrees; je lijkt door de vloer heen te kunnen zakken en jezelf te verliezen in oneindigheid.

Echter, na enkele minuten treedt gewenning op en lijkt de vloer al ruim tachtig jaar een vast onderdeel van Huis Sonneveld te zijn. Interessant is nu wat het ontwerp van Blaisse met de onderdelen van het interieur doet: het onthult de losse objecten in de ruimte en toont kanten die anders onderbelicht zouden zijn gebleven. Hoe vaak ziet men de – verrassend genoeg slecht afgewerkte – onderkant van een Gispen-stoel?

Blaisse wilde met de interventie ook de relatie van binnen en buiten ook versterken. Maar de spiegelvloer legt zo’n nadruk op het ervaren van het interieur dat ‘buiten’ even niet lijkt te bestaan. Er is wel getracht de tuinen bij het project te betrekken: op het gras zijn rondom enkele bomen spiegels geplaatst. Ze zijn dof, bedekt met regendruppels en hebben zo te zien niet helemaal het effect waar men op hoopte.

Zonde is de aftakeling die nu, na slechts enkele weken, al ingetreden is. De spiegelende platen vertonen binnenshuis doffe strepen veroorzaakt door de slofjes die bezoekers verplicht zijn over hun schoenen te dragen. Op de balkons en op enkele plekken binnenshuis zijn de platen zelfs gebogen en kraken bovendien gevaarlijk bij een wandeling door het huis.

Huis Sonneveld²: interventie door Inside Outside/Petra Blaisse is nog tot 13 september 2015 te ervaren, mits de spiegelvloer het houdt.

Lindy Kuit is stagiair bij Metropolis M

LEES OOK METROPOLIS M Nr 2-2015 WORLD OF INTERIORS. NU IN DE WINKEL. OF BESTEL: [email protected] (€9,95 incl verzending)