Het Tijdelijk Modemuseum
Hoe een modemuseum zou moeten zijn: vrolijk, speels, avontuurlijk en kritisch.
De gouden vlaggen op het pand van Het Tijdelijk Modemuseum wapperen mij enthousiast tegemoet. Het Nieuwe Instituut heeft zichzelf gedurende acht maanden getransformeerd in een modemuseum. Na bijna drie jaar geleden te zijn aangetreden als directeur van het instituut heeft Guus Beumer persoonlijk het artistieke beheer over het Tijdelijk Modemuseum op zich genomen.
De stijl waarin de directeur gestalte geeft aan het museum heeft gelijkenissen met die van een warenhuis. Zo wordt de bezoeker positief geconfronteerd met een entree in de vorm van de parfumerieafdeling De Parfumerie du Parc. Het parfum – een combinatie van ‘de geur van de mode’ en ‘de geur het museum’ – is speciaal voor de gelegenheid door de ontwerper Alessandro Gualtieri ontwikkeld.
Achter in de foyer kan de bezoeker kennis maken met het ludieke Pumporama van het design duo Peterson + Stoop. In de boetiek staan in tientallen zwarte pumps zorgvuldig uitgestald. De maten 28 tot en met 48 hebben als doel om het algehele publiek eenmalig de hoge-hakken-ervaring te laten ondergaan.
Het betreden van de grootste zaal van het museum maakt direct een positieve indruk, dankzij de pronkende couture kledingcollectie van de Zwitserse Eva Maria Hatschek (1924-2010) nabij de entree. Het Tijdelijk Modemuseum huisvest meer dan zeshonderd stukken uit haar persoonlijke garderobe die worden gedragen door kunststof mannequins. De ontwerpen van onder meer Chanel, Givenchy en Yves St. Laurent zijn van nabij te bekijken en aan te raken.
De enerzijds luxueuze kwaliteit van de stukken en anderzijds de laagdrempelige houding van het museum, wekken een aangename en uitnodigende stemming. Een tweede collectie – samengesteld door Ferry van der Nat – bevindt zich achter in de hal. De rijke vintage-collectie is met kabels bevestigd aan het plafond. Zijn kleurrijke verzameling is zelfs te koop. Bovendien is de stylist en verzamelaar wekelijks aanwezig om de bezoeker persoonlijk te helpen bij het passen van de stukken en uitleg te geven over zijn tijdloze archief.
De rode lippenstift, het witte overhemd en de hoge hak worden op een voetstuk geplaatst binnen het Tijdelijk Modemuseum. De selectie items van stylist en art director Marjo Kranenborg is opgesteld in de zogenaamde ‘white cube’, een forse ruimte van houten latten en TL-verlichting. De klassiekers hebben ieder plaats gekregen in een afzonderlijke vitrine. Het project All-Time Favourites biedt een lofzang aan de tijdloos gewaardeerde items, ondersteund door korte verhalen in de vorm van audio-fragmenten van de schrijvers Daphne Huisden, Raoul de Jong, Ester Naomi Perquin en Elfie Tromp.
Het museum belicht niet alleen het kledingstuk of de ontwerper, maar gaat ook in op de achterliggende structuren en strategieën in de modewereld. Dat is terug te zien in de afdeling ‘een speculatieve geschiedenis van de Nederlandse mode’. Het verhaal dat in 1945 begint, wordt voornamelijk benaderd vanuit het perspectief van de drager van kleding en de daarbij behorende maatschappelijke ontwikkelingen. Langs de tijdlijn is een lange baan van scènes opgesteld aan de buitenrand van de grootste hal van het museum. Het toont onder meer de internationale impact van de Nederlandse huisvrouw, de kraakbeweging, het internet, maar ook de oorsprong van fenomenen als fast fashion.
Dat de inzichten omtrent het verschijnsel fast fashion tot concrete toepassingen kunnen leiden bewijst het project Hacked van de modeontwerpers Alexander van Slobbe en Francisco van Benthum. Achter de veelzijdige garderobe van onder meer shirts, schoenen en tassen schuilt een prachtig statement. Het project reageert op de absurde snelheid in de afwisseling van productie en consumptie binnen het huidige modesysteem. Van Slobbe en Van Benthum hebben de hand gelegd op restpartijen die de ketens op hun productieplekken achterlaten en zijn met deze kledingstukken aan de slag gegaan. Ze hebben de stukken weer het handschrift van de ontwerper gegeven door zelf een hun artistieke invulling te geven aan de restanten. Waar de samenwerking van Van Slobbe en Van Benthum enerzijds een hedendaagse en kritische ontwerpstrategie biedt, zet het tegelijkertijd de discussie omtrent overproductie en de oorspronkelijke betekenis van het kledingstuk op de kaart.
Het Tijdelijk Modemuseum, dat nog een aantal maanden te bezoeken is, biedt een veelvoud van exposities en projecten die inspireren en mode van een verrassende kant laten zien. Beumers hartstocht en enthousiasme voor het modevak zijn terug te zien in de wijze waarop hij aandacht vraagt voor een rijk aanbod van verleidelijke collecties en de kritische bevindingen daaromheen.
Het Tijdelijk Modemuseum, Rotterdam
Nog open t/m 8.5.2016
Noortje van Eekelen
is onderzoeker en ontwerper
