metropolis m

Hoe anders te handelen? is de centrale vraag die gesteld wordt in de afstudeerpresentatie van de Master Education in Arts aan het Piet Zwart Institute Rotterdam, dat dit jaar gepresenteerd wordt in kunstinstelling TENT. De master biedt ruimte aan een diverse groep van kunstenaars, designers en theoretici die geïnteresseerd zijn in de rol van educatie binnen de (kunst)wereld. In de master wordt onderzocht wat de positie van kunst en design is in onze huidige maatschappij, maar ook wat kunst kan betekenen in de ontwikkeling van individuen, tot het kritisch bevragen van onze huidige op prestatiegerichte cultuur. Vanuit hun praktijk als fotograaf, etnoloog of kunstenaar reflecteren de studenten op de huidige samenleving en vragen ze zich terecht af: Hoe anders te handelen? Met als leidraad de positie van het onderwijs.

Janneke Baken

In TENT is het eerst onduidelijk van wie welke presentatie is, maar er blijkt een systeem te zijn dat je langs alle onderzoeken en overlappingen leidt. Iedere afstudeerproject heeft een eigen kleur gekregen en een eigen woord, dat refereert aan een hedendaags vraagstuk binnen het kunstonderwijs. Zeven participanten maakt zeven woorden: awareness, participation, body, position, exploring, speculation en tools.

Maria Martinez Garcia 

Ieder geeft een kleine visuele presentatie van zijn of haar praktijkonderzoek en koppelt dit aan een aantal statements uit hun scriptie. Het is een goede keuze om niet het hele onderzoek te willen tonen, maar wat er uiteindelijk te zien is, blijft mager. De inhoud van de onderzoeken is gelukkig op niveau. Bij ieder werk zijn gekleurde stickers als voetnoten geplaatst. Ze refereren naar een overlapping in het onderzoek met een ander afstudeerproject. Een goed idee, maar het is helaas te onduidelijk uitgevoerd. Dit probleem had makkelijk opgevangen kunnen worden door een simpel plattegrondje.

Sebastian Schneiders 

Pas wanneer ik een van de afstudeerders, ontwerper Annemarie Piscaer, spreek, kom ik erachter hoe de presentatie in elkaar steekt. Piscaer presenteert haar project Go to the moon and back. Ze toont op de vloer een grote projectie van de maan en op de wand is in de verte de aarde te zien. Ze onderzoekt onze huidige interdisciplinaire wereld. Om onze verouderde perceptie op de wereld te kunnen veranderen, zullen we eerst onze achterhaalde ideeën los moeten laten: een proces van unlearing. In haar presentatie staan de maan en de aarde voor de expert en de amateur, en hun kennis zou gelijkwaardig behandeld moeten worden om tot nieuwe inzichten te komen.

Ilse Leenders 

Ook fotograaf Ilse Leenders legt een brug tussen twee werelden, maar neemt het lichaam als uitgangspunt. Volgens haar ligt in het (kunst)onderwijs de nadruk te veel op het cognitieve. Daarom is haar project The Wandering Flock: A Bodily Exercise in Unison een oefening om opnieuw een balans tussen lichaam en geest te vinden en tussen individu en het collectief. Ze verbleef een tijd in Japan en onderzocht de verschillen in cultuur en de verschillen in de houding tot de natuur en kunst. In een filmregistratie is een uitvoering van haar project te zien. Een groep mensen beweegt als een geheel, door de opdracht dezelfde afstand van elkaar te houden, zoals een zwerm spreeuwen samen vliegen. Het onderzoek van Leenders raakt aan een belangrijk probleem van onze huidige hyper individualistische samenleving, waarin het gebrek aan besef onderdeel te zijn van een groep en onderlinge afhankelijkheid, tot grote problemen leidt.

Robin Vermeulen

Meer direct kritisch is het project van Robin Vermeulen. Hij onderzoekt de machtspositie van galeries en musea bij het vormen van learning communities. Deze hebben volgens Vermeulen vaak al een vooropgezet doel en stellen hun eigen baat voorop. Zijn project Mapping Osdorp met de Blikopeners van het Stedelijk Museum (jongeren tussen de 15 en 19 jaar) biedt een mooi alternatief over hoe het ook anders kan. Helaas is ook dit onderzoek visueel weer niet echt pakkend gepresenteerd. Het idee om zeven vraagstukken als uitgangspunt te nemen voor een eindpresentatie en daarbij ook de overlappingen tussen de projecten aan te stippen is een mooi idee. Alleen de uitvoering had iets zorgvuldiger gemogen.

Shailoh Phillips 

BIJ METROPOLIS M NR 4-2017 (AUGUSTUS-SEPTEMBER) VERSCHIJNT DE JAARLIJKSE EINDEXAMENBIJLAGE MET PORTETTEN VAN DE BESTE KUNSTENAARS VAN DE NEDERLANDSE EN BELGISCHE KUNSTACADEMIES. METROPOLIS M KRIJGT GEEN SUBSIDIE. WE KUNNEN NIET ZONDER UW STEUN. HELP ONS EN NEEM EEN ABONNEMENT. ALS U NU EEN JAARABONNEMENT AFSLUIT STUREN WIJ U HET LAATSTE NUMMER GRATIS OP. MAIL UW NAAM EN ADRES NAAR [email protected] (ovv actie nr 3)

Act Otherwise: Janneke Baken, Ilse Leenders, Marina Martinez Garcia, Shailoh Phillips, Annemarie Piscaer, Sebastian Schneiders and Robin Vermeulen. TENT Rotterdam. 06.07.2017 t/m 08.07.2017

Lotte van Geijn

is beeldend kunstenaar en schrijver

Recente artikelen