metropolis m

Unseen toont uitsluitend recente werken van zowel gevestigde fotografen, maar vooral ook van nog niet bekende kunstenaars en probeert zo een platform te zijn voor jong talent als ook een indicator voor nieuwe ontwikkelingen in de hedendaagse fotografie. De verschillende elementen van Unseen in het Westerpark, die ik voor dit verslag bezocht, zijn: de fair zelf, CO-OP, de book market, de expositie Photo Pleasure Palace en verschillende onsite projects.

Hoewel de fair op het eerste gezicht vrij traditioneel aandoet, valt het op dat er veel kunstenaars gerepresenteerd zijn die het medium fotografie proberen op te rekken of ter discussie te stellen. Voor een fotografiebeurs zijn er bijzonder veel driedimensionale werken te zien en ook de indeling van de ruimte, met galeriestandjes die in taartpuntvormen uitkomen op het midden –een bar- van de ronde hal, breekt het traditionele uiterlijk van een kunstbeurs.

CO-OP vind ik persoonlijk het meest spannende element van Unseen 2017. Dit onderdeel, dat is samegesteld door Lars Willumeit, bieden een eigen ruimte aan collectieven en kunstenaarsinitiatieven die niet door een galerie worden gerepresenteerd. Creatief directeur Emilia Lynden vertelt dat ze het belangrijk vindt om deze onafhankelijke samenwerkingsprojecten een podium te bieden en de verschuiving die zij indiceren in de verhouding tussen werk, maker en ‘consument’ te accommoderen. Het verfrissende aan de projecten in deze hal is dat er in mindere mate aandacht wordt besteed aan commercialisering van het werk en het lijkt alsof er –mede daardoor- artistiek complexere thema’s aangesneden worden.

Het project Wikilands van de Zweedse Klara Källström en Thobias Fäldt onderzoekt in drie (foto)boekdelen de zaak van wikileaks oprichter Julian Assange en kunstenaarsinitiatief Dead Darlings organiseert anonieme kunstveilingen, waarbij zowel foto’s van befaamde kunstenaars als van bijna onbekende makers voor toegankelijke prijzen worden geveild. Pas na de slag van de hamer wordt de kunstenaar bekend gemaakt. ‘Je kiest zo een werk omdat je mooi vindt en niet omdat het door een bekende kunstenaar is gemaakt.’ Daarnaast kan iedereen een verzamelaar worden door de zachte prijzen die Dead Darlings hanteert. Mocht je zo’n veiling zelf willen meemaken dan kan dat overigens zaterdag in de ruimte van CO-OP op het westergasterrein.

Wanneer je een beetje overladen bent geraakt door al de serieuze fotografie en zin hebt in wat interactiever werk kan je het Photo Pleasure Palace door Erik Kessels en Thomas Mailaender bezoeken. Beide kunstenaars werken met het her-appropriëren van (veelal internet-) beelden en ze nemen het absurde uiterst serieus. Voor Unseen creëerden zij een gekke wonderwereld, waar bezoekers van grote hoogte op een portret van Donald Trump kunnen springen, hun toekomst kunnen laten voorspellen aan de hand van zelf gemaakte foto’s, ingelijste foto’s van een muur kunnen slaan en (tijdelijke) foto tatoeages kunnen laten zetten. Ze proberen zo de bezoeker hernieuwd te laten kijken naar de foto’s die in ons dagelijks leven, via media als Facebook en Instagram, continu voorbijkomen maar waar we bijna immuun voor lijken te zijn geworden. Het blijft natuurlijk wel de vraag of zo’n interactief concept de kijker niet vooral laat stoppen vanwege het spelelement, zonder dat er verder over wordt gedacht of gekeken. Het is in ieder geval een humoristische onderbreking tussen de andere onderdelen van Unseen.

Tot slot wil ik nog zeggen dat book market en de dummy’s die genomineerd zijn voor de dummy award zeker niet gemist moeten worden. De intieme fotografie, vaak gecombineerd met handgeschreven teksten, die hierin te zien is contrasteert met de vaak bewust voor publiek gepresenteerde werken in de andere onderdelen van Unseen. Zo’n boekje geeft je net een ander inzicht in de manier van denken en maken van de kunstenaars.

Al met al, heeft Unseen mij blij verrast dit jaar. Er is veel te zien, heel veel, dat zeker de moeite waard is om te bekijken.