metropolis m

South Park

Gert Jan Kocken presenteert zijn eerste publicatie: 64 pagina’s zonder eigen werk.

Beeldverbod is het onderwerp van Gert Jan Kockens eerste publicatie, die is gemaakt in het kader van een door Office in Berlijn georganiseerde reeks (Nr 1 is gemaakt door Inaki Bonallas, Nr 2 door Olaf Nicolai en Nr 3 door Dora Garcia). Ofwel: hoe verbeeld je een God, die volgens het tweede van de tien geboden niet afgebeeld mag worden? Drie monotheïstische godsdiensten staan centraal: het Christendom, de Islam en het Jodendom, meer speciaal de culturen waaraan zij mede gestalte hebben gekregen. Of misschien moet ik zeggen: de culturen waarin deze godsdiensten gestalte hebben gekregen, ondanks het beeldverbod.

Kocken heeft een doorwrocht cahier geproduceerd in de gedaante van een vrolijk stemmend beeldverhaal waarin je al bladerend heen en weer schiet tussen eeuwen en culturen. Richtingbepalend zijn de pagina’s uit de Historical Atlas van Edward Quin uit 1830, waarin gepoogd wordt de Bijbelse verhalen historisch te interpreteren, met onder andere het geestige gevolg dat het aardse paradijs van de plattegrond geschrapt wordt na eerst te zijn opgetekend.

Het beeldverbod wordt in het Westen graag in de schoenen geschoven van dogmatische islamieten die intimiderend optreden bij elke afbeelding van Mohammed (al dan niet met bom in de hoofddoek). Maar vergeten wordt hoezeer onze eigen traditie ervan doortrokken is, de joods-christelijke traditie. Kocken toont er enkele mooie voorbeelden van.

The world according to maakt zo de worsteling zichtbaar die hoort bij elke poging tot evangelisatie. Hoe iets te verkondigen dat zich niet goed verkondigen laat, zuiver, ideaal, ongrijpbaar en alomvattend als het wil zijn, uniek en onbezoedeld door de platvloerse specificiteit en aardsheid van een afbeelding (een re-presentatie kan als afgeleide niet heilig zijn)? Kocken toont de halfslachtige, ontwijkende, bizarre, schitterende, fantasievolle invulling die er vervolgens aan gegeven wordt.

Waarmee Kockens boek niet alleen over het beeldverbod zelf gaat, maar ook over de dubbele moraal waarmee mensen met hun overtuigingen omgaan.

The World According To
Gert Jan Kocken
Berlijn, 2012
ISBN 978-3-942700-24-5

Domeniek Ruyters

is hoofdredacteur van Metropolis M

Recente artikelen