metropolis m

Vijf boeken die we moeten lezen volgens deze kunstenaar, curatoren en vormgevers. De titels zijn divers, zeker niet allemaal uit het vakgebied en beloven een wilde tocht langs het Nederlandse politieke landschap, De Tweede Wereldoorlog, Griekenland en via Frankrijk terug naar Nederland.

Ian F. Svenonius

1. Outline van Rachel Cusk – Gekozen door Suzanne Wallinga

De van oorsprong Canadese, maar tegenwoordig in Engeland woonachtige Rachel Cusk vermengt in haar werk vaak autobiografische elementen met fictie. Ze is bekend om haar satirische stijl en scherpe observaties van alledaagse situaties. Haar nieuwste roman, Outline, breekt echter met haar eerdere manier van schrijven, om de grenzen van de mogelijkheden van de vertelling opnieuw af te tasten. Outline is een literair experiment en bestaat bijna geheel uit vervreemdende gesprekken. De roman ontvouwt zich via een verteller die zelf bijna niet aan het woord is. Deze hoofdpersoon vertrekt naar Athene om een schrijfcursus te geven. Tijdens de vlucht en eenmaal ter plekke, wordt ze op een intrigerende manier deelgenoot gemaakt van het leven van anderen. Door een aaneenschakeling van ontmoetingen neemt ze door vrij eenzijdige, maar zeer indringende conversaties kennis van de liefdes, ambities, angsten, plannen en het alledaagse bestaan van anderen. Er ontstaat een rijke vertelling door meerdere stemmen, en de lezer wordt met de hoofdpersoon uitgedaagd na te denken over universele menselijke behoeften. De titel van het boek is afgeleid van het woord dat de verteller als aanduiding gebruikt om haarzelf te beschrijven. Als reactie op de sterke zelfovertuiging van een van haar gesprekspartners, begint ze zichzelf te zien als een amorfe vorm, "an outline, with all the detail filled in around it while the shape itself remained blank".

Suzanne Wallinga is curator en mede-oprichter van Tale of a Tub.

Censorship Now!!

2. La Carte et le Territoire van Michel Houellebecq – Gekozen door Céline Manz

La Carte et le Territoire is the story of a successful French artist, set in the past, the present and the future. The genius of this book lies in Houellebecq’s use of the artist’s works as metaphors for his own razor-sharp observations of the world we live in.

Houellebecq playfully intertwines reality with fiction. He just appropriates any material that suits his story; existing artists, corporations, institutions, celebrities and products are all treated the same way as the products of the author’s imagination. The result of this juxtaposition is a fascinating read of an uncanny and disturbing alternative reality.

Céline Manz is kunstenaar, oprichter van STUDIO 47, een kunstenaarsinitiatief en publishing platform.

3. Auf Befehl des Führers: Hitler und der NS-Kunstraub van Birgit Schwarz
Gekozen door Rein Wolfs

In 2014 schreef de Weense professor Birgit Schwarz deze wetenschappelijk-essayistische verhandeling over de ongelofelijke kunstroof van het naziregime, de grenzeloze dimensies van de ‚Sonderauftrag Linz‘ en de vanzelfsprekendheid waarmee Hitler dat alles tot ‚Chefsache‘ promoveerde. Haar boek wist mij dagenlang op een letterlijk gruwelijke wijze te boeien. In de eerste voorbereidingen voor een grote tentoonstelling over de zogenaamde ‚Schwabinger Kunstfund‘, Cornelius Gurlitts erfenis, werd me de morele noodzaak van dit tentoonstellingsproject door Schwarz beklemmend authentiek voor ogen gevoerd.

Rein Wolfs is intendant Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland.

4. Censorship Now!! van Ian F. Svenonius
Gekozen door Experimental Jetset: Danny, Marieke, Erwin

Na The Psychic Soviet (Drag City, 2006) en Supernatural Strategies for Making a Rock ‘n’ Roll Group (Akashic Books, 2012), komt Ian Svenonius nu met Censorship Now!! (Akashic Books, 2015), een nieuwe bundeling korte essays. Zoals vanouds is Svenonius ongelooflijk tegendraads, en zijn manier van schrijven is nog steeds geworteld in de taal van fanzines, manifesten en pamfletten – maar altijd in een onnavolgbaar humoristische toon gevat. Zijn belangrijkste thema blijft de politieke dimensie van rock muziek, al passeren ook allerlei andere onderwerpen de revue: IKEA, Internet, de rol van suiker in de wereldgeschiedenis, de speelfilm ‘Heathers’, etc. Het boek is geïllustreerd met collages van Svenonius, terwijl het omslag is ontworpen door Anna Nasty.

Experimental Jetset is een grafisch ontwerp bureau.

Rachel Cusk

5. Nederland, mijn vaderland van Zihni Özdil – Gekozen door Hendrik Folkerts

In Nederland Mijn Vaderland (2015) spreekt de Turks-Nederlandse historicus Zihni Özdil vanuit het hart als hij vraagt: “Waarom snappen wij nog steeds niet dat Özdil óók een Nederlandse naam is?” Hij legt de voedingsbodem voor racisme in het Nederland van nu bloot door het nog altijd weinig (kritisch) besproken koloniale verleden van ons land te verbinden met de meer recente politiek van verzuiling, multiculturalisme en populisme. Het boek overstijgt de categorieën politiek correct en incorrect, en is een manifest voor “diversiteit” in de 21ste eeuw.

Hendrik Folkerts is curator bij documenta 14.

Outline

Maaike Lauwaert

Recente artikelen