metropolis m

Özkan Gölpinar
Özkan Gölpinar

‘Culturele diversiteit’ is een veel gebezigde term binnen de kunstensector. Maar wat houdt het precies in? Wanneer ben je nou ‘cultureel divers’ bezig? Volgens Özkan Gölpinar is niet je culturele achtergrond, maar je blik op de wereld van doorslaggevend belang.

Özkan Gölpinar is programmamanager Culturele Diversiteit bij het Fonds BKVB, en in die hoedanigheid verantwoordelijk voor het programma 355°, Art Beyond Borders, dat dit jaar van start is gegaan. In de komende vier jaar vinden in dit kader een scala aan tentoonstellingen, debatten, publicaties en artist-in-recidence projecten plaats.

Met 355°, Art Beyond Borders verwijst Gölpinar naar de brede blikrichting die hij met zijn programma wil bewerkstelligen. Hij doet dit overigens zonder een opgeheven vingertje. “Dit programma is niet bedoeld om kunstenaars binnen etnografische hokjes te plaatsen."

Geen enkele kunstenaar kan vanuit een gestolde identiteit leven. Het gaat er mij juist om een open en onderzoekende houding. Iemands culturele achtergrond speelt daarin maar gedeeltelijk een rol. Het gaat niet om je roots, maar om de routes die je aflegt als kunstenaar,” aldus Gölpinar. Hij vindt het van groot belang dat het Fonds BKVB open staat voor iedereen. Om die reden hield hij in het afgelopen jaar gesprekken met meer dan 500 kunstenaars.

De projecten die binnen zijn programma vallen, zijn soms bestaande initiatieven die hij als scout heeft opgepikt.In zo’n geval treedt hij vooral op als een huwelijksbemiddelaar: “Ik signaleer projecten en leg verbindingen tussen organisaties, zodat er een vruchtbare samenwerking kan ontstaan." Ook is hij artistiek inhoudelijk betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe projecten. Zo organiseerde Gölpinar in samenwerking met een drietal organisaties een conferentie over Social Engineering en financierde hij een speciale editie over de Architecture of Hope van het tijdschrift Volume.

De Tolhuistuin

Een ander project dat binnenkort van start gaat is Come In. Go Out. In de Tolhuistuin, gevestigd in het voormalige bedrijfsrestaurant van Shell in Amsterdam-Noord, worden vijf internationaal werkende kunstenaars uitgenodigd om banden aan te gaan met lokale gemeenschappen in Noord. Van de deelnemende kunstenaars zoals Iván García Romero (Mexico), Erzen Shkololli (Kosovo), Mounira al Solh (Libanon/Nederland), Kevin Dalton-Johnson (GB) en Ahmet Ögüt (Turkije/Nederland), wordt verwacht dat ze door middel van interactieve projecten de blik van de bezoeker uitdagen. Met hun brede culturele achtergrond kunnen ze wellicht de routines van deze bezoekers blootleggen en doorbreken.

Ook Lino Hellings, een op en top Nederlandse kunstenaar, heeft een project bedacht waarmee ze alledaagse routines van het nieuws bevraagt. Met haar Internationale Persbureau in ‘tegendraads nieuws’, kortweg The Interdependent ontwikkelt ze een netwerk van internationale kunstenaarscorrespondenten die hun eigen nieuws creëren, bijvoorbeeld door in actie te komen naar aanleiding van vragen die bij de plaatselijke bevolking heersen. Met een mobiele fotostudio vestigt Hellings zich bij iemand thuis, in een straat of binnen de muren van een instituut. Ze probeert hiermee het perspectief van de direct betrokkenen zo goed mogelijk over het voetlicht te brengen.

Gölpinar verwacht aan het einde van 355°, Art Beyond Borders, het fonds beter bereikbaar te hebben gemaakt voor een toenemend aantal kunstenaars die in hun kunstuitingen beïnvloed worden door, of deel uitmaken van andere culturele tradities en hedendaagse artistieke ontwikkelingen elders in de wereld. Daarbij maakt hij geen onderscheid tussen migratie of internationale uitwisseling.“Het gaat mij erom dat wij onszelf voortdurend vernieuwen. Hiermee doel ik op de kunstenaars, maar zeker ook het Fonds zelf. Naar mijn idee zet ik met 355°, Art Beyond Borders veranderingsprocessen in gang, waarvan de uitkomsten op voorhand niet helder zijn.”

Hiermee gaat Gölpinar doelbewust in tegen het huidige systeem waarbij iedere vier jaar de balans wordt opgemaakt. “Ik geloof niet dat je in zo’n korte tijd de wereld kunt veranderen. Waar ik wel in geloof zijn stimulansen.”

Recente artikelen