metropolis m

Lisa Oppenheim, The Sun is Always Setting Somewhere Else, 2006

Zaterdag 6 november opent bij Galerie Juliètte Jongma in Amsterdam de tentoonstelling Blood to Ghosts van de Amerikaanse kunstenaar Lisa Oppenheim. In haar werk probeert Oppenheim de fotografische beelden van weleer te doen herleven door het ooit zo historisch geachte fotografische moment flink op te rekken.

(fragment uit METROPOLIS M, Nr. 5)

Lisa Oppenheim, The Sun is Always Setting Somewhere Else, 2006

Hoewel Lisa Oppenheims conceptuele benadering een constante is in haar werk, resulteert dat in sterk uiteenlopende werken. In The Sun is Always Setting Somewhere Else (2006) werkte ze met het clichématige beeld van de ondergaande zon. Op de populaire website www.flickr.com vond ze zonsondergangfoto’s die zijn genomen door soldaten in Irak. De foto’s van de soldaten zijn uitsluitend gefocust op de zon en lijken alles wat aan de oorlog herinnert te verhullen. Alsof het eigenlijk wat banale vakantiekiekjes zijn. Oppenheim nam vijftien van deze foto’s, hield ze omhoog voor een echte zonsondergang in New York en fotografeerde beide opnieuw. De ene zonsondergang verdubbelt daarmee de andere, waardoor subtiele verschillen in het oog springen. Ineens valt net dat kleine beetje stof op, dat opwaait door misschien wel een tank, of het licht van een helikopter in de lucht. Terwijl de zonsondergang juist geassocieerd wordt met romantiek, haalt Oppenheim in dit werk de magie weg en toont ze de banaliteit van dergelijke beelden, die, door de koppeling van Irak met New York, van een nieuwe lading voorzien worden. Zo stelt Oppenheim: ‘Het opnieuw bekijken van zulke momenten maakt verandering mogelijk. Ik poog beelden te creëren die niet alleen op de hoofdzaak maar ook in andere richtingen wijzen; de erosie van informatie door een bepaald tijdsverloop, de standaard schoonheid van een zonsondergang, de esthetisering van oorlog, de sociaal geladen betekenis van alledaagse objecten.’

Met zo’n duidelijke aandacht voor het fotografisch document sluit het werk van Lisa Oppenheim aan bij de kunst van een generatie hedendaagse kunstenaars die zich bezighouden met de verwerking en manipulatie van ruw documentair materiaal. Oppenheim weet er haar eigen weg in te bepalen, met haar speciale belangstelling voor de technische mogelijkheden van de fotografie en de implicaties ervan voor ons begrip van de fotografie. Het oeuvre begint zich te ontpoppen als een tegenkracht, inspelend op de sporen van de tijd die uit ons digitale universum lijken verbannen, zoals het geratel van de 16 mm projector en het korrelige beeld uit het kopieerapparaat. Het geeft aan haar werk een gevoelig, licht nostalgisch karakter, waarin het verleden op dubbelzinnige wijze tegelijkertijd aan- en afwezig is.

Lees verder in METROPOLIS M, Nr. 5. Nu in de winkel!
Klik hier voor verkooppunten in Nederland en België, of bestel via <mail [email protected]>[email protected] (€ 10,- incl. verzenden).

Laurie Cluitmans

is kunstcriticus en conservator hedendaagse kunst bij het Centraal Museum

Recente artikelen