metropolis m

Litouwen en Cyprus tonen samen in een sportschool (met stip de beste locatie, sportschool is ook nog in gebruik) een prachtige selectie werken in de gangen, tegen de gevel en vooral in een grote adembenemend diepe sportzaal met tribunes aan weerszijde. De werken en de ruimte gaan perfect samen en vaak is het niet helemaal duidelijk waar het ene werk ophoudt en het andere begint. Het is een sterk gecureerde tentoonstelling met liefde en zorg gemaakt die actueel en jong werk toont en echt een "scene" weet te presenteren. Dit is 100% van nu.

Kunstenaars: Liudvikas Buklys, Gintaras Didžiapetris, Jason Dodge, Lia Haraki, Maria Hassabi, Phanos Kyriacou, Myriam Lefkowitz, Gabriel Lester, Elena Narbutait?, Morten Norbye Halvorsen, Algirdas Šeškus, Dexter Sinister, Constantinos Taliotis, Kazys Varnelis, Natalie Yiaxi, Vytaut? Žilinskait?.
Curator: Raimundas Malašauskas

2.) De solo
Imitation of Life, Mathias Poledna, Oostenrijk

Een drie minuten durende animatiefilm die perfect is uitgevoerd in nostalgische Amerikaanse stijl en die iedereen een zucht van verlichting doet slaan. Zingende herten, een dansend vogeltje en een melancholische ezel die lamenteert over de onbeantwoorde liefde. Eenvoudig, perfect, af. Helder en precies uitgevoerd en niets meer dan nodig is.

3.) Het genre
Video-lectures

Er zijn verschillende goede zogenaamde video-lectures te zien. Meeslepende beelden, prettige stemmen, een verhaal dat zich langzaam aan je ontvouwt. Het onderzoek waar de lectures op gebaseerd zijn wordt op een pakkende manier overgebracht. De grappigste is allicht die van Hito Steyerl over hoe moeilijk het in onze beeldcultuur nu is om onzichtbaar te worden: How Not to be Seen: A Fucking Didactic Educational .MOV File. De Franse Camille Henrot won voor haar video Grosse Fatigue een zilveren leeuw voor veelbelovend jong talent. In de video presenteert ze op visueel en auditief hypnotiserende wijze verschillende kennissystemen. Duncan Campbell, een van de drie kunstenaars in het Schotse paviljoen (dat na Karla Black twee jaar geleden bijna niet anders kon dan een beetje tegenvallen) neemt ons mee langs overpeinzingen over leven, dood, de waarde van objecten.

4.) De re-enactment
“An Immaterial Retrospective of the Venice Biennale”, Roemenië

Alexandra Pirici en Manuel Pelmu? hebben de geschiedenis van de Biënnale als uitgangspunt genomen voor hun project en brengen een ontastbaar eerbetoon via performances aan die geschiedenis maar leveren ook kritiek op het Eurocentrisme van de Biënnale. Performers hercreëren werken uit de geschiedenis van de Biënnale met enkel hun lichaam als instrument. Ik kon niet zo meteen werken herkennen maar de opzet en uitvoering waren precies en toch speels. Ondanks de historische wortels voelde het project niet ouwelijk aan, integendeel.

5.) De gecureerde tentoonstelling
The Encyclopedic Palace, samengesteld door Massimiliano Gioni

Vertrekpunt is het encyclopedisch paleis, een maquette, die Marino Auriti in 1955 maakte voor zijn imaginair museum dat alle wereldse kennis zou huisvesten. Vanaf deze maquette vertrek je langs een wervelende tocht door denkkaders, betekenissystemen, pogingen tot zingeving van zeer uiteenlopende figuren. Veel werk is in serie te zien, de manier bij uitstek om uitputtend te zijn, kennis tot op de korrel uit te werken. Af en toe zijn er grote installaties te zien, er is het minimuseum van Cindy Sherman, een aantal sterke video’s en verder vooral veel verrassingen. Gioni heeft uit alle windstreken en leeftijdscategorieën gekozen.

6.) De Nederlandse inbreng
“Room with Broken Sentence”, Mark Manders

De installatie van Manders is, zoals gezegd, bijzonder geslaagd: licht en zwaar tegelijkertijd, gebald en toch niet kil, met humor en verstand. Na het paviljoen gezien te hebben met de opening, ging ik daarna nog op zoek naar de bronzen vos die in een supermarktje tussen de Giardini en de Arsenale ligt. Tussen het eten en de felle kleuren van de producten in de supermarkt ligt dit dier, met een klein diertje op de buik gebonden. Hoe vreemd deze plek ook, het werk past er perfect.

7.) Het kunstwerk
Ragnar Kjartansson, “S. S. Hangover”

Een oude houten IJslandse vissersboot is omgetoverd tot de S. S. Hangover, een boot vernoemd naar een bootvormige bar in de film Remember Last Night? uit 1935. De boot vaart rondjes bij de aanlegsteigers van de Arsenale terwijl koperblazers een weemoedig lied spelen. Af en toe zetten ze een muzikant af en varen dan verder. Zo verspreid de muziek zich onder de bogen en door de ruimte. Zoals wel vaker bij het werk van Kjartansson, laat de muziek, door de herhaling en de loops, je niet los.

8.) De verbouwing
Jesper Just, “Intercourses”, Denemarken

Er is elke editie wel een paviljoen dat stevig verbouwd wordt. In 2011 was dat het Engelse paviljoen. Nu hebben de Denen een stevige make-over gekregen onder leiding van Jesper Just. Er zijn muren rond het paviljoen gebouwd en om binnen te komen moet je via een glibberig pad naar een zijingang lopen. Daar val je meteen bij één van de vijf video’s binnen. Er is geen vaststaande volgorde, geen dominante manier om het werk te zien. De tijdelijke muurtjes en gangen zijn bewust ruw en onafgewerkt gelaten. De vijf video’s tonen drie zwarte mannen die of in een ruw landschap, of in een meer stedelijke/huiselijke omgeving verloren lijken. Palmbomen en gekleurd licht wijzen af en toe de weg in het donkere labyrint. Via het servicehok wordt je weer de Giardini ingespuwd.

9.) De verrassing
Edson Chagas, “Luanda, Encyclopedic City”, Angola

Angola deed voor het eerst mee aan de Biënnale en sleepte meteen de Gouden Leeuw voor beste nationale representatie binnen. Een paviljoen wat anders misschien niet op ieders route ligt, had nu plots een lange rij voor de deur. Op de eerste etage is hedendaags werk te zien: stapels posters met foto’s van Edson Chagas die in hun eenvoud en compositie prachtig afstaken tegen de Barokke omgeving. Chagad documenteerde in de hoofdstad Luanda achtergelaten objecten. Helaas werden mensen aangemoedigd zelf posters mee te nemen, wat leidde tot bizarre graaitaferelen in een overvolle stijlkamer. Een aantal verdiepingen hoger is nieuwe en oude schilder- en beeldhouwkunst uit verschillende collecties samengebracht.

10.) Off the beaten track (geen officieel Biënnale programmaonderdeel) “When Attitudes Become Form”, Prada

Ook hier een heropvoering, maar dan niet met lichamen en met efemeraal resultaat zoals in het Roemeense paviljoen maar letterlijk en fysiek, in zoverre als mogelijk tot in de puntjes. De historische 1969 tentoonstelling die Harald Szeemann in Bern maakte wordt hier opnieuw opgevoerd. Men is heel radicaal te werk gegaan, niet alleen zijn de werken opnieuw gemaakt, er zijn ook muren geplaatst waar ze in Bern gestaan zouden hebben, waar werken ontbreken zijn stippellijnen getrokken en foto’s geplaatst, er zijn tegel- en parketvloeren gelegd om een zo compleet mogelijk beeld te geven van hoe de tentoonstelling er destijds uitzag. De rijen waren lang, het dikke boek meteen uitverkocht, er was geen plattegrondje meer te krijgen. Dit wil je gezien hebben.