metropolis m

Deze week resideert AA Bronson in een tentje in het Stedelijk voor een nomadische performance. Hij ontvangt bezoek of loopt rond in het museum. Bij haar bezoek trof Julia Geerlings tot haar grote verrassing ook Louwrien Wijers in de tent aan. Het werd een bijzondere ontmoeting.

Tent of Healing van kunstenaar en healer AA Bronson (1946, Vancouver) is niet zomaar een performance. Het is geen spektakel, die een grote groep mensen als publiek nodig heeft. Het werk bestaat uit de spontane en intieme ontmoetingen tussen Bronson en bezoekers van het Stedelijk Museum in Amsterdam. De kunstenaar zal zelf iedere dag van donderdag 10 tot en met zondag 15 december van 14.00 tot 17.00 in de tent in het Stedelijk aanwezig zijn. Soms is hij zelf niet aanwezig en soms is hij met gasten. De performance zal zich daarnaast ook op andere nader te bepalen plekken en nog onbekende tijdstippen manifesteren. Zo is er een middernachtelijke performance op een geheime locatie dichtbij het museum gepland en heeft hij iemand uitgenodigd bij hem thuis voor een persoonlijke sessie.

Voordat ik de Tent of Healing mag betreden wordt er gevraagd of ik het erg vind dat Louwrien Wijers (1941) ook bij de sessie aanwezig is. Een aangename verrassing dat ik ook met deze legendarische kunstenaar het tentje in mag kruipen. Wijers en Bronson zijn oude vrienden en werken samen in de tentoonstelling The Temptation of AA Bronson nu te zien in Witte de With center for Contemporary Art, Rotterdam. Wijers is beeldend kunstenaar en schrijver en is in haar werk het schrijven en spreken als sculptuur gaan zien. Een van haar beroemde publicaties Writing as Sculpture: 1978-1987 bestaat dan ook uit gesprekken met gerenommeerde kunstenaars, spirituele leiders en wetenschappers als ZH de Dalai Lama, Joseph Beuys en Andy Warhol. Een van de belangrijkste mentale sculpturen van Wijers bestond uit gesprekken tussen Beuys en de Dalai Lama die zijn voortgekomen uit het legendarische project Art meets Science and Spirituality in a changing Economy uit de jaren tachtig.

Bronson, Wijers en ik doen onze schoenen uit en betreden de tent. Tot mijn verbazing is er ook een naakte man in de tent aanwezig. We krijgen een medicinale Chinese thee door hem ingeschonken. Zijn naam is Richard John Jones. Hij studeert aan het Sandberg Instituut, en is ten tijde van de performance in het Stedelijk de knappe assistent van Bronson. Door de kalme en rustige stem van Bronson en de heerlijke thee voel ik me meteen om mijn gemak tussen de naakte Jones en de grootheden Bronson en Wijers. Ik voel me zelfs zo op mijn gemak dat ik totaal de regie loslaat en de vragen vergeet te stellen die ik voorbereid had aan Bronson.

Bronson vertelt dat de tent geïnspireerd is op het interieur van het vroegere huis van Wijers en dat hij de wever Travis Meinolf heeft gevraagd de tent te ontwerpen. Meinolf heeft zijn eigen kleding en dekens uit zijn huis in Berlijn in de tent verwerkt waardoor een deel van hem aanwezig is in de tent. De muziek die op de achtergrond te horen is, is van La Monte Young. Bronson heeft toen hij jong was voor het eerst over La Monte Young gelezen in de Vogue en is altijd gefascineerd geweest door zijn muziek. De componist La Monte Young maakt vanaf de jaren zestig composities die nu tot de minimal music gerekend worden en die bestonden uit uiterst lang aangehouden tonen en ‘eindeloze’ herhalingen in stukken die zich over een extreem lange tijdsduur uitstrekten. Hij was geïnteresseerd in ‘psychoacoustics’, muziek dat via het oorkanaal, in je lichaam resoneert. Het werk functioneert als katalysator in plaats van een afgewerkt object of eindresultaat. Naast kaarsen, mystieke boeken en kristallen staan zogenaamde heksenplanten in de tent, zoals de maretak en de kerstster. Een suffe plant met bloemen, die vooral tijdens de kerst gekocht wordt. Bronson weet me te vertellen dat deze planten bekend staan vanwege hun medicinale krachten. Jones vertelt dat een bezoeker meende dat de maretak tegen kanker zou helpen.

Het gesprek gaat richting de gezondheid van Bronson. Hij is ziek en heeft vandaag zijn pyjama aan. Hij heeft het de dag daarvoor druk gehad in het Stedelijk met erg veel bezoekers en wil het vandaag rustig aan doen. In het intieme tentje zijn we van de buitenwereld afgesloten en hebben we alleen nog aandacht voor elkaar. Ik vertel dat ik tot verkort altijd sceptisch was over spiritualiteit en het bovennatuurlijke. Maar dat ik laatst iets heb meegemaakt waardoor toch ben gaan twijfelen of er niet meer is tussen hemel en aarde. Een beroemd TV medium in Nederland zag achter een vriend van mij zijn overleden vader en broertje staan en daarnaast kon ze precies vertellen hoe ze eruit zagen. Bronson vertelde dat hij zoiets soortgelijks heeft meegemaakt en dat een medium zijn overgrootvader zag staan naast een indiaan. Later kwam hij erachter dat de indiaan een bekende was van zijn overgrootvader met wie hij altijd ruzie had. Ik vind dit soort verhalen een beetje eng omdat het tegen mijn rationele levensopvatting ingaat. Maar Bronson is heel laconiek en lacht er zelfs om. Vanaf zijn derde levensjaar wist hij al dat hij kunstenaar wilde worden en toen hij zeven was wist hij dat hij healer wilde worden.

We praten verder over persoonlijke onderwerpen en de dood. Iets waar de kunstenaar constant mee bezig is in zijn werk. Wijers vraagt Bronson hoe lang hij denkt te leven. Bronson, wetend dat hij ziek is, denkt zelf twee à tien jaar. In plaats van een healing van hem de verlangen wil ik graag iets voor hem doen. Ik geef hem een kus op de hand. De tijd vliegt en ik moet helaas weer vertrekken. Nadat ik de Tent of Healing verlaat valt de mensenmassa in het Stedelijk Museum mij zwaar. Ik mis meteen de veilige warme cocon waar ik zojuist een half uur een persoonlijk gesprek heb gevoerd met Bronson en Wijers. Een bijzondere ervaring.

AA Bronson: Tent of Healing
Stedelijk Museum
10 dec – 15 dec 2013
van 14.00 – 17.00 uur