metropolis m

Abner Preis, Walk-in worlds, 2018, Tetem Enschede

In Tetem is afgelopen weekend de eerste solo van de nieuwe tentoonstellingsreeks Walk-in Worlds geopend met verschillende 360°-films van de verhalenverteller/kunstenaar Abner Preis.

Walk-in Worlds is een programmalijn/expositiereeks met de nadruk op het kennismaken met verschillende culturen en de kansen die dat biedt. Het programma trapt af met de gelijknamige solo van Abner Preis (1975), die verschillende 360°-films heeft gemaakt waarin je helemaal om je heen kunt kijken, alsof je echt in een nieuwe – maar toch vertrouwde – wereld terecht bent gekomen. Zo stap je in Preis’ werk de wereld van diverse gemeenschappen binnen: van de huiskamer van een gevlucht Syrisch gezin, een kippenhok, tot een stad die na een ramp opnieuw is opgebouwd.

Maarten Buser

Het vertellen van verhalen is eeuwenoud; de westerse literatuurgeschiedenis bijvoorbeeld begint bij de mondeling overgedragen Odyssee. Tegelijkertijd werk jij met veel jongere media als video en nu ook met VR-brillen. Waarom?

Abner Preis

Als ik een verhaal vertel, vertel ik over bijzondere momenten. Ik wil de luisteraar of bezoeker het gevoel geven dat hij er zelf echt fysíék bij is. VR-brillen en 360°-films zijn daar een mooi gereedschap voor. Zo kan ik ook verhalen vertellen zonder dat ik er zelf fysiek bij ben. (Lachend) Anders zou ik de hele tijd hier in Tetem moeten blijven, omdat de camera de hele omgeving filmt, in 360 graden, kán ik er trouwens niet eens bij zijn, want dan zou ik ook op de film staan. (Lachend) Maar dan sta ik vanuit een andere kamer instructies te schreeuwen.

Opening Abner Preis in Tetem Enschede, FotoJesper Janse

Installatie Abner Preis, Walk-in-Worlds, 2018, Tetem Eschede, fotograaf Jesper Janse

Abner Preis, Walk-in-Worlds, 2018, Tetem, Enschede

Maarten Buser

Waar komt je interesse in gemeenschappen vandaan?

Abner Preis

Mijn broer is schizofreen en heeft een lange geschiedenis met steeds andere ziekenhuizen. Mijn vader en ik kwamen zo in contact met andere families die veel doormaakten, en die noemden we dan ‘de club’. We konden al snel aan anderen zien of ze bij de club hoorden: of ze nu een familielid hadden met schizofrenie, of met kanker, of dat ze andere dingen hebben doorgemaakt. Zo leer je ook goed lichaamstaal lezen. Ik heb veel lelijks gezien en meegemaakt, maar ook over zulke dingen moet je het hebben.

Maarten Buser

Je gebruikt de VR in deze tentoonstelling om een gevoel van gemeenschap op te roepen. Maar van hedendaagse technologie wordt vaak gezegd dat die mensen isoleert. Hoe verhoudt die thematiek zich tot de technologie?

Abner Preis

Van de toeschouwers vraag ik toewijding. Wanneer je bijvoorbeeld zo’n VR-bril draagt, ben je blind. Ik zou je van achteren kunnen besluipen en een tik tegen je achterhoofd kunnen geven, maar je moet er op vertrouwen dat ik dat niet doe. Die toewijding is nodig, want ik wil als kunstenaar ervaringen delen en voorop gaan in de beleving. Dan worden we samen een zwerm bijen.

Ik wil als kunstenaar ervaringen delen en voorop gaan in de beleving. Dan worden we samen een zwerm bijen

Installatie Abner Preis, Walk-in-Worlds, 2018, Tetem Eschede, fotograaf Jesper Janse

Abner Preis, Walk-in-Worlds, 2018, Tetem, Enschede

Maarten Buser

Veel Tetem-exposities gaan over technologische ontwikkelingen, waarbij de houding varieert van optimistisch tot kritisch. Hoe sta je zelf tegenover hedendaagse media als mobiele telefoons en VR?

Abner Preis

Enerzijds is hedendaagse technologie verschrikkelijk, omdat die ontworpen is om een verslavend effect te hebben. Ik heb jonge kinderen en probeer maar eens een iPhone van ze af te pakken als ze er te lang op spelen. Anderzijds zullen die apparaten niet opeens verdwijnen en kun je er maar het beste van maken en openstaan voor wat mogelijk is. Zo’n 3D-bril bijvoorbeeld biedt ontzettend veel mogelijkheden, maar je moet hem wel eerst even hacken om alle Facebookreclame eruit te slopen. Als ik bij de verkoper ben geweest en hij vertelt me dat er een update is, vind ik dat vreselijk opwindend. Hoe vaak hoor je nou dat een kunstwerk is geüpdatet? Ik heb veel samengewerkt, overlegd en gebrainstormd met Timo Geschwill, die afstudeert op 360°-films. Net zoals je als kunstenaar de kunstgeschiedenis moet kennen, moet je de geschiedenis van 360°-films kennen als je ermee wil werken en alle mogelijkheden wil benutten. Je moet iets maken dat uitnodigt om je heen te kijken, en dat gebeurt nog te weinig. Dan kun je net zo goed een reguliere film maken.

Installatie Abner Preis, Walk-in-Worlds, 2018, Tetem Eschede, fotograaf Jesper Janse

Abner Preis, Walk-in-Worlds, 2018, Tetem Eschede

Alle foto’s courtesy Tetem, Enschede

Abner Preis, Walk-in Worlds, Tetem, Enschede, t/m 07.04.2019

Maarten Buser

is dichter en kunstcriticus

Recente artikelen