metropolis m

Marleen Sleeuwits, NOT the actual site, 2018

Tien jaar, 66 kunstenaars, twee verhuizingen en de volgende aanstaande – ’the first decade’ van Expositieruimte 38CC in Delft in een notendop. En dit is pas het begin: er wordt gewerkt aan een grote manifestatie in de binnenstad.

Het gaat 38CC voor de wind. De exposanten omarmen de ruimte, er is een goedlopend parallel programma en 38CC viert op dit moment het tienjarig bestaan. Het jubileum wordt gevierd met een overzichtstentoonstelling én een onverwachte verhuizing. ‘Het is natuurlijk eigenlijk wat vreemd’, zegt directeur Coen de Jong, ‘om weg te gaan als het hier juist zo goed gaat.’ Dat er zich een verandering zou voordoen, was echter onontkoombaar. ‘De termijn van de negen jaar geleden toegekende huurkorting liep af. We moesten een plan maken als we hier zouden willen blijven of verhuizen. We hebben toen elk denkbaar scenario bekeken en verschillende mogelijkheden onderzocht. Er is uiteindelijk gekozen om te stoppen op deze locatie en verder te gaan zonder vaste ruimte met manifestaties op verschillende plekken in de stad.’ Toen de kogel door de kerk was zijnd e voorbereidingen begonnen van een grote manifestatie die voor volgend jaar op de planning staat: een vier maanden durende expositie op verschillende locaties in de binnenstad van Delft rondom de verbeelding van het alledaagse in de kunst.‘En dan merk je dat het soms goed is om knopen door te hakken en je besluiten kenbaar te maken’, zegt De Jong. Onverwacht bood zich namelijk toch nog een mogelijkheid voor een verhuizing aan. ‘Er moest wel eerst flink onderhandeld worden over de dekking voor de hogere begroting, nog steeds wel’, De Jong schiet in de lach. ‘Nu hebben we dus een grote manifestatie én een nieuwe locatie!’

Tijdens de opening van de overzichtstentoonstelling van tien jaar 38cc die nu te zien is, is de nieuwe locatie onthuld: Papenstraat 5, een voormalige drukkerij in hartje Delft. Met om de hoek de winkels in de drukke Choorstraat en de welbekende Visbanken. Het pand is een slag groter dan het huidige gebouw. ‘Een spannend pand,’ noemt De Jong het. ‘Je vraagt je direct af, wat en wie gaan we daar allemaal laten zien.’

‘Ik hebt het nieuwe pand nog helemaal niet in de vingers’, zegt De Jong terwijl hij haast verliefd zijn welvertrouwde ruimte inkijkt. Op dit moment is er de overzichtstentoonstelling te zien die alle kunstenaars van de afgelopen tien jaar toont. Maar liefst 66 werken worden getoond in chronologische volgorde. Tijdens de rondleiding langs de werken, missen we geen enkel detail van de ruimte zelf. Misschien hoort dat ook bij afscheid nemen. ‘We hebben natuurlijk de gele tegeltjes aan de witte pilaren, prominent in de ruimte, nogal eens afgedekt voor een tentoonstelling, maar de afgelopen jaren eigenlijk steeds minder.’ De kluis in een aanlenkende ruimte is de comfortabele videoruimte van 38CC. We kijken er naar de documentatie van alle exposities die als een diavoorstelling wordt afgedraaid.

What Next, Picture Tomorrow deel 3: Lucas Lenglet, 2015

Paul van Osch, This Place of Affection 2008, Bacinol 

Beginnend in 2008 met de pilot solotentoonstellingen van Zeger Reyers, Gerco de Ruijter en Paul van Osch in het toen nog oorspronkelijke Bacinol gebouw. In 2009 volgen Ronald de Ceuster en André Kruysen met grote, op de tentoonstellingsruimte gebaseerde installaties. Het industriële gebouw aan de rand van het DSM terrein dat toen al jaren dienst deed als broedplaats moest daarna, tot verdriet van velen, wijken voor de aanleg van de spoortunnel. Dat was de reden voor de eerste verhuizing van 38CC. Rondom het nieuwe station van Delft wordt nog steeds volop gebouwd. Echter, nu de spoortunnel eenmaal ligt en de omgeving rondom weer vorm krijgt, merkt ook 38CC, gevestigd op loopafstand van het station, de verbeterde aanloop en een toename in het bezoekersaantal.

For Real, Thijs Ebbe Fokkens 2013

Close up maquette Hans Vijgen, Latitudes, 2012

In het pand, Bacinol 2, dat de expositieruimte huisvest, is ook een levendig restaurant en allerlei creatieve bedrijvigheid gevestigd. Het was de bedoeling dat er in Bacinol 2 eveneens een broedplaats zou ontstaan, maar dat gevoel is er nooit echt ingekomen. Wellicht mede door de financieel benarde situatie waar Delft, door de aanleg van de spoortunnel, de afgelopen jaren in verkeerde. 38CC is de positie van broedplaats intussen wel ontstegen, nu het een meer leidende rol in de Delftse kunstscene heeft opge-eist. Ook wat betreft het kunstenaarshonorarium heeft 38CC een voortrekkersrol. Dat wat 38CC al vanaf de oprichting doet, wordt nu landelijk gepromoot in de Richtlijn voor Kunstenaarshonoraria.

Wellicht drukt de achtergrond van directeur Coen de Jong – zijn eigen kunstenaarschap en voormalig voorzitterschap van de Kunstenaarsbelangenvereniging van Delft – een belangrijke stempel op de organisatie. Hij begrijpt de vraag naar presentatiemogelijkheden van lokale kunstenaars en ook de vele inzendingen van portfolio’s. ‘Maar we hebben ook een programma met een aantal pijlers waar dat op rust. Ik probeer daarom altijd te antwoorden met de vraag hoe de kunstenaar zelf zou zien dat het daarop aansluit.’ Uit al die inzendingen is er ooit één kunstenaar geweest die een solotentoonstelling kreeg: Hans Vijgen. Het werk van Vijgen begint bij het denkbeeldig trekken van een lijn over de aarde. Alles wat hij op die lijn tegenkomt, wordt opgenomen in een archief van maquettes en tekeningen. Nieuwsgierigheid vanuit 38CC naar waar Vijgen zich nu weer bevindt, resulteerde zelfs in een tweede expositie vijf jaar later. ‘En het liefst tonen we hem op de nieuwe locatie natuurlijk weer.’

Op de vraag wat er nog meer mee gaat naar de nieuwe locatie antwoordt De Jong: ‘Misschien bouwen we wel weer een nieuwe kluis’. Overigens is de markante ruimte niet altijd gebruikt als videoruimte. Nog geen maand geleden was hier het site specific werk te zien van Marleen Sleeuwits. En eerder, in 2015, toonde 38CC er het misleidende verlaagde plafond van Edwin Zwakman. Ter verdieping op de thematiek van de tentoonstelling wordt artistiek onderzoek uitgelicht, zoals in de tentoonstelling van Lizan Freijsen wiens uitgebreide onderzoek naar verschillende schimmels te zien was in de kluis.

‘Er zal niets veranderen aan de naam 38CC, of de samenstelling van het team. Ook onze pijlers blijven: al vanaf het begin zoeken we naar de samenhang tussen het tentoongestelde werk en de identiteit van de stad Delft die getekend wordt door aan de ene kant de rijke geschiedenis en aan de andere kant de vernieuwing: het onderzoek en de uitvindingen aan de Technische Universiteit. Als derde pijler is er Delft als concept. Oftewel, hoe het beeld van de stad gevormd is in het hoofd van bijvoorbeeld een toerist die daar direct het Delfsblauwe souvenir aankoppelt.’

Jubileumtentoonstelling First Decade, 2018

‘38CC is een stichting en leeft niet van de verkoop van kunst. Dat geeft ook een bepaalde vrijheid in het tonen van werk. Eventuele verkoop verloopt via de galerie van de kunstenaar, of de kunstenaar zelf, vaak volgt daaruit een donatie voor 38CC. Daarvan, maar voornamelijk van fondsen en de gemeentelijke subsidie kan 38CC bestaan. Dat bestaan is in de loop der jaren wel eenvoudiger geworden. Ervaring speelt een grote rol natuurlijk, maar door wat je bereikt hebt, vergroot simpelweg ook je bereik. Kunstenaars zeggen sneller toe, ook vanuit het buitenland. Samenwerkingen verlopen soepel. We merken nu het belang van de lange adem en hopelijk gaan we daar in de toekomst, in de Papenstraat, ook van profiteren.’

First Decade/10 Jaar 38CC , 38CC, Delft, t/m 16 december 2018

Marilou Klapwijk

is kunstenaar en kunstdocent

Recente artikelen