metropolis m

Kinke Kooi in de tentoonstelling Support bij Lucas Hirsch, Düsseldorf

‘Visuele eenzaamheid, dat is waarmee het voor mij is begonnen.’ Kinke Kooi praat met Twan Janssen over haar werk. Een solo met haar werk is zojuist geopend in Düsseldorf.

‘Visuele eenzaamheid, dat is waarmee het voor mij is begonnen. Ik zocht naar beelden die ik nodig had, maar ik kon ze eigenlijk nergens vinden. Toen ben ik ze zelf maar gaan maken. Ik ga in mijn werk uit van dingen waar ik me tot voel aangetrokken. Je schrikt dan soms van je eigen sympathieën, omdat ze vaak niet passen binnen het dictaat van de goede smaak. Zeker niet binnen de smaak van de door mannen ingerichte kunstwereld.

Stel je hebt je huis mooi ingericht en alles klopt. Je hebt goede keuzes gemaakt en alles is helemaal in stijl. Vervolgens komt je beste vriend langs en die heeft een cadeau voor je. Jij vindt het verschrikkelijk lelijk en het past niet in je huis. Ik heb er vaak mee te maken gehad, dat bijvoorbeeld je kinderen je iets geven wat je eigenlijk verschrikkelijk lelijk vindt, maar wat je dan toch maar een plek geeft. Daarna krijg je er een relatie mee en worden het heel belangrijke objecten in je huis. In je hoofd werkt dat eigenlijk ook zo. Dat je je gedachten mooi op orde hebt, alles is netjes opgeruimd en helemaal in stijl. En dan komt er een idee voorbij dat er eigenlijk helemaal niet in past; een stijlbreuk in je hoofd.

Preventing the Sharp from being Sharp was een solotentoonstelling die ik maakte bij Sandra Gering Inc. in New York. Daarvoor heb ik me heel erg beziggehouden met het principe dat je gastvrijheid verleent aan vreemde of nieuwe ideeën, zoals een zwaard rust in een schede. De schede verleent aan de ene kant ruimte aan het zwaard en beschermt het tegelijkertijd tegen zijn eigen scherpte. Het zwaard is eigenlijk te gast. Het scherpe gaat over het wegsnijden van het overtollige. Het resoneert voor mij met hygiëne en reinheid. Het heeft het principe van discriminatie in zich en vindt het vuile per definitie onnodig. Als meisje keek ik achterdochtig naar verhalen over maagden en hun reinheid. Als je niet je hele leven een maagd wilde zijn, dan moest je je dus tot onreinheid verhouden. Ik hecht daarom juist heel veel waarde aan vervuiling. Vervuiling is in mijn wereld een inclusief gegeven.

[blockquote]‘Misschien komt dat ook wel door mijn positie als vrouw in de kunst, dat ik heel veel dingen mooi vond die je eigenlijk lelijk hoorde te vinden. Dat conflict begon me op te vallen, daarmee ben ik aan de slag gegaan. Wat als ik nu eens naar mijn natuurlijke sympathieën ga luisteren?’

Overzicht Kinke Kooi bij galerie Lucas Hirsch, Düsseldorf

Voor mij is het moment van schrik, wanneer dat nieuwe of het andere zich aandient, vooral van belang. Je ziet iets waarvan je denkt: “Nee, dat vind ik echt verschrikkelijk!” Misschien komt dat ook wel door mijn positie als vrouw in de kunst, dat ik heel veel dingen mooi vond die je eigenlijk lelijk hoorde te vinden. Dat conflict begon me op te vallen, daarmee ben ik aan de slag gegaan. Wat als ik nu eens naar mijn natuurlijke sympathieën ga luisteren? Wat als ik het nu eens gewoon mooi ga vinden? Dat gaf me heel veel ruimte. Je bevrijdt je door bepaalde dingen toe te laten, ook als dat eerst voelt als een stijlbreuk. Gastvrijheid verlenen aan beelden en ideeën die op dat moment nog als huisvredebreuk voelen; misschien is dat het wel.

De ruimte tussen de dingen krijgt bij mij evenveel aandacht als de onderwerpen zelf. Veel van mijn tekeningen gaan over tussenruimtes. Ik had een aantal werken gemaakt waarbij ik niet goed wist wat ik met de achtergrond moest doen. En toen dacht ik: ik bol die achtergrond gewoon op, want ik mocht van mezelf altijd werken vanuit luiheid. Dus door die restruimte om de dingen heen op te bollen, hoefde ik er verder niets meer mee. Ik had er aandacht aan gegeven, dat was voor mij genoeg. Die tussenruimtes werden daarmee voor mij een soort dans tussen de dingen. Er ontstond een beweeglijkheid die ik erg prettig vond. Die bollingen zijn later weer plooien geworden, omdat ik gedrapeerde kleding mooi vind. Mijn moeder droeg altijd eindeloos veel shawls. Ik hoorde ooit iemand op tv zeggen: “She is floating through life like a beautiful scarf.” Die dans tussen de dingen, die beweeglijkheid en plooibaarheid, dat heeft voor mij ook een maatschappelijke en politieke betekenis. Dat zijn dingen waar de maatschappij ook vol mee zit en die dingen wil ik verbeelden.

Kinke Kooi, Support, 2016, in de gelijknamige tentoonstelling bij de Lucas Hirsch, Düsseldorf

Een constante in mijn werk is het begrip “eromheen”. Dat geldt voor het beeld, maar ook voor de tijd die ik besteed aan mijn werk. Ik vind het heel belangrijk om tijd te verspillen, om inefficiënt te werken. Voor een tekening ben ik op zoek naar een volledigheid waarin ik me tijdens het tekenen kan verliezen. Je kunt dat een meditatie of devotie noemen. Mezelf verliezen tijdens het werkproces is voor mij van groot belang. Het gaat om de volledigheid en verbondenheid van de dingen onderling, gecombineerd met de intimiteit van nabijheid. Op die manier is daarna voor mij bijna niets oninteressant.’

Overzicht Kinke Kooi bij galerie Lucas Hirsch, Düsseldorf

DIT ARTIKEL IS GEPUBLICEERD IN Metropolis M Nr 2-2019 Magisch Realism & Venice Biennale 2019 Guide. METROPOLIS M KRIJGT GEEN SUBSIDIE. STEUN METROPOLIS M, NEEM EEN ABONNEMENT. ALS JE NU EEN JAARABONNEMENT AFSLUIT, STUREN WE JE HET NIEUWSTE NUMMER GRATIS OP. MAIL JE NAAM EN ADRES NAAR [email protected] 

Alle foto’s Kinke Kooi ‘Support’, gallery Lucas Hirsch, Düsseldorf, courtesy de kunstenaar en de galerie

Kinke Kooi, ‘Support’, 7.9 t/m 31.10.2019

Twan Janssen

is kunstenaar, schrijver en tentoonstellingsmaker

Recente artikelen