metropolis m

Paul Goede, concept kunstenaar en oprichter van The Seance Collection, kende Ian Wilson vanaf 1976 toen hij een van diens beroemde discussies bijwoonde in het Van Abbemuseum. Hij is intensief contact blijven houden. Op ons verzoek wijdt hij dit in memoriam aan een kunstenaar wiens werk vanwege de eigen mediaschuwheid niet heel erg bekend is maar dat niettemin van grote betekenis is voor de kunstgeschiedenis.

Ian Wilson 

Section 31 set 22, Kunsthalle Bern

Known and

unknown as

known and

unknown that

which is

known and

unknown is

not known

and unknown

Known and

unknown as

known and

unknown that

which is

not known

and unknown

is known

and unknown.

Uitgedaagd door de minimale informatie over zijn immateriële kunstvorm vond mijn eerste ontmoetingen met Ian Wilson plaats in 1976 bij een discussie in het Van Abbemuseum. Ian Wilson kondigde zijn werk aan als – discussion –

[h1] 

Het gesprek met een kleine twintig personen over “the known and the unknown” vond in een kleine zaal plaats. Ik was onder de indruk van de bijzondere uitstraling van de kunstenaar tijdens deze discussies. Hier stond een vriendelijke zachtaardige persoon met een bijzondere kracht. Ian Wilson bereidde zijn gesproken kunstwerken voor met het schrijven van teksten zoals hierboven. Een kern zoals bijvoorbeeld “the known is unknown and the unknown is known” overwoog hij tijdens de discussie zodanig dat je in een andere state of mind terecht kwam.

Ik wilde meer over Ian Wilson weten. Na afloop had ik een lang gesprek met Wilson in zijn hotelletje in Eindhoven. Ik vond dat je “the unknown” niet kunt kopen. Uit bewondering wilde ik hem ondersteunen. Mijn voorstel was om $ 500,- naar Ian Wilson over te maken en dat hij dan zou beslissen hoe op mijn verlangen naar the unknown te reageren.

Veel later kreeg ik per airmail een map met een Section studieteksten van Ian Wilson opgestuurd. Dit ritueel herhaalde zich. Terwijl ik met de teksten vertrouwd raakte bleven mijn begrip en waardering zich ontwikkelen. De teksten hebben ook nu een eigentijdse uitstraling.

Section 33, 2nd Set, 1983 Art Metropole / David Bellman Toronto

The known is unknown and unknown and known. That it is

unknown is unknown and known and unknown.

The known is unknown and unknown and known. That it is

unknown is known and known and unknown.

The unknown is unknown and known and unknown. That it is

known is unknown and unknown and known.

Ik was eigenaar van de getypte en gesigneerde tekst: – the known is unknown and the unknown is known –

In de jaren tachtig probeerde de curator David Bellman orde op zaken te stellen bij Ian Wilson, waarop ik een brief ontving waarin Wilson op verzoek van Bellman dit gesigneerde principestatement terugvroeg. Wederom vond ik dat je – the known en the unknown – niet kunt bezitten waarop ik dit door mij zo geliefde kunstwerk terugstuurde.

Voor elke – discussion – leverde Ian Wilson een getypt certificaat. Het ontwerp voor dit certificaat is vanaf het begin van zijn ontwikkeling tot het eind gelijk. Er zijn ook enkele met de handgeschreven certificaten.

Wilson maakte artist books met zijn teksten, steeds met de titel Section gevolgd door een nummer en de naam van de opdrachtgever. Het ontwerp is in grote lijnen steeds hetzelfde. Een volledige serie bevindt zich onder andere in de verzameling van het Van Abbemuseum. Sommige boekjes werden in opdracht van een verzamelaar gemaakt, die verkoop aan derden uitsloot. Als ik uiteindelijk de kans kreeg mijn persoonlijke anekdotes over Wilson aan de verzamelaar te vertellen dan stuurde deze het boekje gratis op. Een enkele keer leidde dit tot een bijzondere ontmoeting zoals met Panza di Buomo in Varese voor wie ik later een volledige lijst met Wilson’s Sections boeken maakte. De persoon en het oeuvre van Ian Wilson werden door een relatief klein aantal kenners en liefhebbers op zeer integere wijze gewaardeerd.

Eind jaren negentig komt Ian Wilson in een ruimer vaarwater door de onvoorwaardelijke inzet van zijn galeriehouder Jan Mot uit Brussel. Wilson voerde van 1986 tot en met 1994 geen discussies. Hij nam afstand en zocht naar verdieping. Zijn trouwe kunstenaars en liefhebbers als Robert Ryman en Daniel Buren bleven Wilson steunen. Dankzij Jan Mot reisde Ian Wilson met zijn nu opvallende verdere ontwikkeling de – dicussions on the absolute – door Europa. Ik probeerde er zoveel mogelijk van bij te wonen. Het viel me op dat hoe vaker je aan zijn – discussion – deelnam hoe indringender en omvangrijker je – the absolute – beleefde. Het was uitzonderlijk hoe Wilson zich op hoge leeftijd bleef ontwikkelen.

In 2008 verscheen een oeuvrecatalogus uitgegeven door het Van Abbemuseum, MACB, Museu d’Art Contemporani de Barcelona en het Mamco, Musée d’art moderne et contemporaine de Genève.

Enkele jaren geleden at ik in Brussel met een door ouderdom vermoeide Ian Wilson die ik een – discussion – die hij me altijd genereus aanbood, wilde besparen. Nadat hij wat afwezig voor zich uit droomde strekte hij zijn rug en zei: “Paul this is not a discussion, there is no certificate”.

Door zijn ongebruikelijke toevoeging “this is not” was ik in een seconde hyper. Wilson begon ontspannen maar bloedserieus aan zijn – discussion on the absolute -.

Binnen enkele ogenblikken na zijn opmerking dat het absolute alles doordringend is, kwam ik in een sensationele staat van het absolute. Dit had ik zo niet eerder beleefd. Ian Wilson zag dat en hield deze staat van het absolute zo lang mogelijk aan in dit toch wel erg rumoerige Griekse restaurant. Daarna praatte hij nog een uur met mijn twee zonen Nim en Pom. Dit gesprek volgde ik niet meer.

In zijn allerlaatste jaren werd het niet leveren van een certificaat een onderdeel van de – discussion on the absolute –

Cover Catalogue Raisonné 1968-2008

Paul Goede

concept kunstenaar en oprichter van The Seance Collection

Recente artikelen