metropolis m

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

Suchan Kinoshita woont tegenwoordig in Brussel, na lang in Maastricht te hebben gewoond. Als kind van twee culturen, woonachtig in een derde, zoekt ze graag de tussenruimtes op, waar zaken niet zijn terug te voeren op heldere begrippen. Vanwege haar tentoonstelling bij P/////AKT zocht Pia Louwerens Kinoshita op in Brussel, om met haar te spreken over het opnieuw presenteren (en interpreteren) van ouder werk.

Ik spreek Suchan Kinoshita in haar huis, een oud koetshuis in Brussel dat ze, wachtend op een woonvergunning, vier jaar lang verbouwd heeft. Ze vertelt me over haar botsing met de Belgische bureaucratie, en over de termen ‘wonen’ en ‘domiciliëring’ waar uiteindelijk geen duidelijk verschil tussen bleek te bestaan. Ze besloot niet meer te hoeven ‘wonen’ ー leven en werken was voldoende om de bureaucratische struikelblokken te omzeilen. Het verhaal onderstreept Kinoshita’s interesse in tussenruimtes. Ze gaat hiernaar op zoek, observeert en onderzoekt zulke subtiele ruimtes in uiteenlopende disciplines, waaronder installaties, geluid, sculpturale objecten en publicaties. Kinoshita biedt mij Da Capo (2021) aan, een publicatie die ze maakte naar aanleiding van het afzeggen van het vijftigjarig jubileum van Art Basel verleden jaar, waarvoor zij was uitgenodigd. 

[answer Suchan Kinoshita] ‘In 1998 exposeerde ik bij Art Basel met de gallerist Ferdinand van Dieten-d’Eendt uit Amsterdam. Er ontstonden moeilijkheden door het werk dat ik daar had opgesteld, waardoor hij niet meer mee mocht doen aan volgende edities van de beurs. Mijn voorstel voor de curatoren die me voor de jubileumexpositie hadden uitgenodigd, was om hetzelfde werk opnieuw in Basel te tonen op dezelfde plek als waar het eenentwintig jaar geleden gestaan had. Dat is uiteindelijk niet doorgegaan door Covid. De publicatie Da Capo verwerkt dit gegeven in een soort docufictie die het verleden, de recente uitnodiging en een mogelijke toekomst met elkaar verbindt.’

Pia Louwerens

Waardoor is het werk in de problemen gekomen?

Suchan Kinoshita

‘Het is een soort val, een modelgebouw met twee identieke ruimtes, die ieder een deur hebben. De ene deur is open, de andere is dicht. Als je naar binnenloopt kom je in een hok van drie bij tweeënhalf meter. De ruimte is leeg op een bord na met daarop een tekst die luidt: “While you are reading this, the door behind you is going to close. Your door will open as soon as somebody else has entered the other side.” De deur gaat daadwerkelijk dicht terwijl je die eerste zin leest. Als iemand het andere hok binnenkomt gaat jouw deur weer open. Dus op die manier krijg je een afhankelijkheidsverhouding, om eruit te komen ben je afhankelijk van een volgende die in dezelfde val trapt. De titel van het werk is This is the difference: you go in or you stay out, you stay in or you go out: This is the difference. Het geheel is een loop. Zoals ik het in de publicatie schrijf: “When someone is realising being caught in the space, someone else becomes a potential in an opposite place. This is the lamento repeating the script as exactly it happens there where one is not aware. First steps into it makes you lose the game as someone else before did exactly the same. Welcome to numerous ways of sharing a fate that seems worthwhile of some kind of bearing”.’1

Ik probeer de dramaturgie van een opslag te verwezenlijken, de manier waarop iets verdwijnt om later op een ander moment weer gezien te worden

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

Pial Louwerens

Ervoer men de afhankelijkheid van andere bezoekers als een probleem? Of vond men het vervelend om tijd te verliezen? 

Suchan Kinoshita

‘Ik denk allebei. Blijkbaar heeft een hoge pief geklaagd. Zoals ik het hier heb geschreven: “rumours made their way to the stage”. Het geeft de indruk van een klein plaatselijk delict, omdat er ook videotapes die bij het werk hoorden uit de stand gestolen waren. De teksten zijn een soort proza-gedichten waarin ik de informatie heb verwerkt. Dat was belangrijk voor me, om fictie en gegevens met elkaar te verweven. Er bestaat geen duidelijke scheidslijn tussen die twee. Ik denk dat de teksten proberen niet alleen het verleden te verwerken maar vooral een perspectief willen schetsen dat toekomstgericht is.’ 

Pia Louwerens

Waar ben je nu mee bezig voor de tentoonstelling in P////AKT?

Suchan Kinoshita

 ‘Voortkomend uit Da Capo ontstond mijn interesse in het verdwijnen van een werk en zijn terugkomst in een nieuwe, andere hoedanigheid. Anders dan wat conservatoren in een museum doen ー alle materialen proberen te behouden en te fixeren ー vind ik het interessant hoe dingen terugkomen op een veranderde manier. Hier ben ik ook mee bezig voor de tentoonstelling in Amsterdam. Niet alleen wat mijn eigen werk betreft maar ook met andere dingen zoals verhalen, nalatenschap, voorwerpen of objecten, die door een veranderde handhaving en omgeving, die ik hiervoor bedenk, anders worden waargenomen. Ik probeer de dramaturgie van een opslag te verwezenlijken, de manier waarop iets verdwijnt om later op een ander moment weer gezien te worden. Hoe en in welke vorm dit gaat gebeuren, daar ben ik nu mee bezig.’

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

Pia Louwerens

[ Dat doet me aan de heropvoering van theaterstukken denken, het stuk verdwijnt en dan komt er weer een nieuwe versie. Acteurs zijn vervangbaar, het frame blijft bestaan maar wordt steeds weer anders ingevuld. 

Suchan Kinoshita

‘Ik denk dat hetzelfde geldt voor installaties en zelfs voor schilderijen. De presentatie van een schilderij en de combinatie ervan met andere schilderijen zorgt ervoor dat je het nooit alleen en geïsoleerd kan zien, ook niet als het schilderij heel erg afgesloten lijkt. In die zin is een opvoering zeker niet media-gebonden. In de muziek of in het theater ligt het voor de hand, binnen de beeldende kunst krijgt de opvoering vaak niet voldoende aandacht, naar mijn gevoel. Mijn interesse gaat uit naar het opvoeren van dingen, verhalen of gebeurtenissen, die buiten het toneel, het ‘frame’ zoals je het noemt, spelen. Ik heb een verzameling objecten die ik verzamel op een markt hier in Brussel. Ik noem ze Das Letzte vorm Letzten. Deze specifieke markt, op het Vossenplein, heeft een interessante dramaturgie. De stands worden dagelijks ingericht en ook weer afgebroken. Afhankelijk van de uitstalling van de voorwerpen wordt er verschillend onderhandeld over de prijzen. Dit gebeurt aan de hand van ongeschreven wetten die je meteen voelt, maar zelfs na langdurige observatie nooit helemaal kan begrijpen. Als de markt aan het eind van de middag wordt afgebroken, komen de schoonmaakwagens en uit alle hoeken en gaten, en mensen stromen toe om te doorvorsen wat door de marktlieden is achtergelaten. Dit tafereel ontstaat steeds opnieuw, elke dag op hetzelfde moment, en het duurt best lang. Het lijkt op een tweede markt. Nadat alle sporen van de markt zijn uitgewist, transformeert deze tot een parkeerplaats. Maar zelfs dan zijn er nog dingen die overblijven. Na de tweede markt en nadat de schoonmaakwagens al meerdere rondes hebben gedraaid, loop ik er nog eens overheen. Alles wat ik dan nog vind, neem ik mee en wordt een werk. Het is een ritueel geworden waarin ik de combinatie van de dingen die ik meeneem als een ensemble behandel en een manier zoek om ze te laten verdwijnen. Een opslag op een zorgvuldige manier: Das Letzte vorm Letzten, het laatste voor het laatste, want het laatste bestaat niet.’

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

Pia Louwerens

Deze handeling van herhaaldelijk opslaan en weer tonen zou je ook een vorm van publicatie kunnen noemen. Je hebt Da Capo uitgegeven bij je eigen, nieuwe uitgeverij: Allerleirauh. Ga je daar nog meer werk publiceren?

Suchan Kinoshita

‘Ik ben met een tweede publicatie bezig rond een ander ouder werk, Grenspost (1993), waarvoor ik kunstenaars uitnodigde om achttien oude douanekantoren tussen Groningen en Zeeland, die door Schengen hun functie verloren, een maand lang te bezetten. Tegelijkertijd werd ik uitgenodigd om deel te nemen aan het project Exchange in Moskou. Mijn voorstel daarvoor was om de douanepost van Kotten-Oeding naar het Tretjakov Park te verhuizen. Het Tretjakov Park was destijds een soort dumpplaats van oude beelden uit de Sovjet-tijd. De douanepost mocht inclusief grenspaal meeliften op een vrachtwagen naar Moskou samen met tienduizend ingevroren kippen. Daar werd het opnieuw opgesteld in het Tretjakov Park, in gezelschap van andere functieloze beelden.’ 

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

Pia Louwerens

Waarom is Grenspost nu weer relevant?

Suchan Kinoshita

‘Ik werd, met anderen, gevraagd na te denken over wat te doen met het Leopold II-monument in Oostende, wat me deed terugdenken aan het Tretjakov park. Inmiddels is het Tretjakov park een vreselijk toeristisch openluchtmuseum geworden, maar in 1993 waren alle niet langer gewilde beelden die van hun sokkel waren gerukt in het park neergelegd, als in een soort opslag. Ik bedacht me dat ik zoiets misschien moet voorstellen voor Leopold II, een verhuizing naar zo’n dump-park, wat zich als tijdelijke geste voordoet maar uiteindelijk een finale plek wordt. In mijn nieuwe publicatie breng ik Grenspost, Exchange en het voorstel voor het standbeeld van Leopold II met elkaar in verbinding. Het mooiste zou zijn als alle figuren die deel van de geschiedenis uitmaken elkaar ontmoeten en hierdoor opnieuw in relatie tot elkaar komen te staan. Als een beeld van zijn sokkel is gehaald, verandert je verhouding ertoe. Je staat letterlijk oog in oog met iets dat bedoeld was om van ver weg te worden bewonderd. Iets van een sokkel halen, is in die zin een belangrijk iets. Tegelijkertijd niet weten waar het daarna naartoe moet, vind ik zelfs interessanter. Het gebaar van “even neerzetten voordat ik weet wat ik ermee moet doen” vind ik een prachtige geste, met een eigen precisie. De verhuizing van de grenspost is vergelijkbaar met die verhuizing van de beelden. De grensposten zijn ook deel van een geschiedenis, dat uit te wissen valt maar opnieuw verteld wil worden. Trouwens, door de verplaatsing van de grensposten verdween de grens zelf natuurlijk niet. Inmiddels zijn alle douanekantoren verdwenen maar de grens is springlevend, dat hebben we tijdens de pandemie ook weer gemerkt.’ 

Pia Louwrens

In je carrière heb je consequent de tijdelijkheid en constante transformatie van objecten benadrukt. Hoe verhoudt dat aspect van jouw praktijk zich tot de infrastructuur van kunst, die toch vaak gebaseerd is op objecten met een vaste waarde? 

‘Die vaste waarde is een volledige illusie. Maar ik heb er tegelijkertijd respect voor, juist omdat het een illusie is. Een goede verkoper verkoopt alles, ook in de kunst. Zolang er vertrouwen in is, is er een koper. Maar ook vertrouwen is geen vaste waarde. Het is afhankelijk van steeds veranderende processen, van overtuiging of geloof. In de jaren negentig moest het allemaal gaan over proces, als tegenhanger van het object. Iedereen was daar op een gegeven moment moe van. Het werd een soort slogan van curatoren en musea, alles werd geïnstrumentaliseerd en onderdeel van een programma. Dat is ook wat je nu ziet met politiek geëngageerde kunst. Het zijn belangrijke thema’s, maar je ziet ook hoe curatoren en musea daar plotseling op inspringen. De manier waarop instituten daarop inzetten is vaak problematisch omdat ze daarmee ook de positie overnemen van mensen die daar al veel langer mee bezig zijn, op veel gedifferentieerde en complexere manieren. En plotseling wordt dat door het expositie-format overgenomen en educatief gepresenteerd.’

Suchan Kinoshita, installatie P/////AKT, 2022

LEES HET HELE INTERVIEW IN METROPOLIS M NUMMER 1 ORIGINEEL. NU IN DE WINKEL OF BESTEL: [email protected]

Alle foto’s Charlott Markus, courtesy P/////AKT

Pia Louwerens

is beeldend kunstenaar en schrijver

Recente artikelen