metropolis m

PERSBERICHT ARTZUID 2017

ARTZUID 2017 vindt plaats van 19 mei – 17 september. Vijftig monumentale abstracte sculpturen van Nederlandse kunstenaars worden door Rudi Fuchs gepositioneerd in Berlage’s Plan Zuid in Amsterdam Zuid. De beeldenroute sluit aan bij het themajaar Van Mondriaan tot Dutch Design en laat de invloed van De Stijlbeweging op de beeldhouwkunst zien. De kunstenaars zijn van verschillende naoorlogse generaties en werken in de abstracte traditie, zoals André Volten, Ad Dekkers, Carel Visser, Joost Baljeu, Auke de Vries, Krijn de Koning, Esther Tielemans, David Jablonowski en Saskia Noor van Imhoff. Voor de Zuidas zijn nog een tiental kunstwerken van internationale kunstenaars geselecteerd. Met deze 5de editie van ARTZUID wil curator Rudi Fuchs, voormalig directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam, Nederlandse abstracte kunstenaars internationaal positioneren. www.artzuid.n

Rudi Fuchs over de keuze voor monumentale abstracte kunstwerken: “De grote nieuwe vinding in de moderne kunst is zonder twijfel de abstractheid – en vooral die van de rechthoekige soort. Die doorbraak heeft geleid tot een nieuwe helderheid en ook lenigheid van vormgeving. Het kunstmaken is er diepgaand door veranderd. Rechthoekige en andere soortgelijke vormen kunnen zich vrij bewegen en daarom ook op vele manieren met elkaar verbonden worden. Een figuratieve vorm als bijvoorbeeld een boom staat recht in de aarde met zijn kruin in de lucht. Een rechthoek daarentegen heeft niet op die manier een boven en onder en kan daarom heel vrij en onvoorspelbaar bewegen – zoals een vlieger in de lucht allerlei buitelingen kan maken die je van te voren niet kon verzinnen. Precies die vrijheid – vrijheid van formele regels en conventies – werd karakteristiek voor hoe sprookjesachtig de moderne kunst zich in de voorbije eeuw heeft ontwikkeld. Alles is op onvoorstelbare manier losgemaakt. Het was de onverbiddelijkheid en de scherpte van formulering in de abstracte kunst die met haar energie baanbrekend was. In Nederland was het natuurlijk de kunst van Mondriaan die dit alles op gang bracht. Zijn eerste abstracte schilderij (hij noemde het: nieuwe beelding) is van 1915. Toen begon de abstracte kunst haar wereldwijde zegetocht. De uitgangspunten van haar vormgeving waren en zijn nog steeds geldig en onomkeerbaar. Kijk naar de intensiteit van een klassieke Mondriaan (rood, geel, blauw). Wat dan daarna? Nog een vrolijk bloemstukje? Abstractheid heeft al het kunstmaken in een heel ander daglicht gesteld.

Toen ik in de jaren zestig in de kunst verzeild raakte, zeiden we tegen elkaar: wat ook gemaakt wordt, het kan niet gek genoeg zijn. We waren vol verwachting. Die houding was een gevolg van de brutaliteit die door de abstracte eigengereidheid in de kunst is gebracht en er niet meer uit weg te denken is.  Nadat Mondriaan begonnen was, werd in 1917 het tijdschrift De Stijl opgericht en daaromheen de gelijknamige groep gelijkgestemde kunstenaars. Dat was honderd jaar geleden. Lang bestond De Stijl niet maar de erfenis bleef in volle omvang bestaan. In die context is er, in de jaren vijftig, in Nederland een sculptuur ontstaan waarin het typische idioom van de rechthoekige abstractie heel eigen formuleringen heeft gevonden. Dat was geen beweging. Het is een losse groepering van individuele kunstenaars (ouder en ook jonger) waarvan het werk een bepaalde samenhang vertoont. Hun werk is abstract en concreet en daarin vol bijzondere verbeeldingskracht. Bij elkaar geeft dit werk een mooi beeld van een publieke sculptuur. Haar vormgeving is vooral overzichtelijk en daarom democratisch. Maar de geheimen en de onnavolgbaarheid ervan openbaren zich als je de tijd neemt er geduldig naar te kijken.

De tentoonstelling is een schets van dit soort sculptuur zoals die indertijd is begonnen maar nu nog steeds doorgaat. Ik heb me in het gebied van Berlage beperkt tot kunstenaars in Nederland omdat ik dit soort heldere en strak geformuleerde beelden ook nogal Nederlands vind. Op de Zuidas heb ik gekozen voor een aantal internationale kunstenaars. Iedereen is hier schatplichtig aan Mondriaan maar ook aan Rietveld. Wie ik heb gekozen, hangt ook samen met hoe ik me ter plekke de mise-en-scène van de objecten voorstel. Dat zien we als ze er in mei staan.”

Nederlandse deelnemende kunstenaars:

Margot Zanstra, Gust Romijn, Carel Visser, Ad Dekkers, Joost Baljeu, André Volten, Jan Maaskant, Auke de Vries, Cornelius Rogge, Lon Pennock, Ewerdt Hilgemann, Jeroen Henneman, Piet Tuytel, Leo Vroegindeweij, Ruud Kuijer, Michael Jacklin, Sjoerd Buisman, Krijn de Koning, David Jablobowski, Esther Tielemans, Saskia Noor van Imhoff, Atelier van Lieshout; Paul Goede (performance). 

Internationale deelnemende kunstenaars onder andere:

Ryszard Winiarski, Robert Indiana, Georg Herold, John Chamberlain, Hans van de Bovenkamp; Eiji Watanabe (Art Chapel), Yutaka Matsuzawa (Art Chapel); Kurt Ryslavy (Opening- performance).