Protest naam Nieuw Europees Bauhaus
Protest tegen de naam Nieuw Europees Bauhaus, het bureau dat zich in de EU met het ambitieuze klimaatprogramma gaat bezighouden.
Ursula von der Leyen, de president van de Europese Commissie, heeft plannen aangekondigd om een nieuw Europees Bauhaus te ontwikkelen dat als drijvende kracht zal dienen om de Europese Green Deal tot leven te brengen. Het doel is om een culturele beweging te leiden die gebaseerd is op duurzaamheid, toegankelijkheid en esthetiek om de Europese Green Deal dichter bij de mensen te brengen en om het belang te onderstrepen van het stoppen van de vernietiging van onze ecosystemen. Een groeiende groep professionals die werkzaam zijn in kunst en cultuur en dit ambitieuze project steunen, maken bezwaar tegen de term New European Bauhaus. Zij constateren dat deze titel bij voorbaat leidt tot uitsluiting en stelden een open brief op die ondertekend kan worden. De brief moet eind november worden aangeboden aan de EU.
Brief in PDF formaat om verder te verspreiden
Geachte Ursula von der Leyen, geachte Frans Timmermans,
De Europese Commissie lanceerde onder uw leiderschap een ambitieuze Europese Green Deal. Graag feliciteren wij u met dit historische initiatief, dat €750 miljard zal vrijmaken voor een complete herziening en transitie van onze huidige systemen richting alternatieven waarmee we het doel van nul netto emissies zouden kunnen bereiken.
Als professionals in kunst en cultuur hebben wij reikhalzend uitgekeken naar dit moment van systemische verandering en breed gedeelde betrokkenheid. Ook zijn we zeer verheugd dat dit programma een vooraanstaande rol toebedeelt aan innovatieve en multidisciplinaire benaderingen van kunst, vormgeving en andere creatieve praktijken, zoals gepresenteerd in het project New European Bauhaus. De Europese Green Deal is meer dan een project rond milieu en economie; cultuur wordt in het hart ervan geplaatst.
Toch hebben wij bedenkingen bij de voorgestelde titel New European Bauhaus. We begrijpen de wens om met de referentie naar het Bauhaus een toekomstgerichte en interdisciplinaire denkwijze uit te dragen, maar zijn van mening dat de doelstellingen van deze culturele Europese Green Deal worden ontkracht door de verwijzing naar deze school, haar invloed en haar specifieke plaats in de geschiedenis. Wij constateren bezorgd dat de titel New European Bauhaus inherent niet inclusief is.
De grote culturele invloed en korte levensduur van slechts 14 jaar (1919-1933) maakten van het Bauhaus een voornamelijk westerse en eurocentrische legende. Bauhaus wordt gezien als het toppunt van modernisme; een kritische lezing van moderniteit verbindt het Bauhaus echter onvermijdelijk aan een verleden van kolonialistisch extractionisme en een toekomst van industrieel kapitalisme. Uw projecttitel is zowel westers als eurocentrisch van toon, en draagt de nalatenschap van een problematische historische context. Om deze redenen menen wij dat de titel onkritisch omgaat met zulke geschiedenis, en tekortschiet in het erkennen van de vele geschiedenissen waaruit Europa bestaat. Wil de Culturele Europese Green Deal een voorspoedig en duurzaam project worden, dan moeten kritisch perspectief en een meervoudig geschiedenisbeeld onderdeel zijn van het overkoepelende narratief.
Bovendien overstijgt de transnationale aard van klimaatverandering het concept van grenzen en nationale soevereiniteit. De enige weg vooruit is door de wereld als een geheel te zien. Daarom zou de Europese Green Deal niet aan een specifieke plaats of ideologie verbonden moeten worden (en zeker niet aan een ideologie die moderniteit zo sterk benadrukt). Dit plan vraagt om een pluralistische benadering die een veelheid van stemmen en wereldbeelden kan verbinden.
Als academies, universiteiten, kunstenaars, culturele organisaties en cultuurwerkers investeren wij al vele jaren in het uitdragen van deze boodschap via artistieke, wetenschappelijke en andere vormen van denken en maken. Indien we dit echter onder deze overkoepelende term moeten voortzetten, dan zou dat haaks staan op precies die dingen die wij proberen over te brengen.
Wij geloven dat we een zelfde gevoel van urgentie delen, en dragen graag bij aan het behalen van deze acute doelstelling op de best mogelijke manier. Wil de Europese Green Deal een bredere discussie over de structuur en inhoud toelaten, dan moeten we beginnen met een gesprek over de implicaties van deze titel en de mogelijkheid een andere te introduceren, een titel die recht doet aan de veelheid van stemmen en geschiedenissen die Europa maken tot wat het nu is.
Hoogachtend,
