metropolis m

Gisteren overhandigde de Raad voor Cultuur het rapport Over de Grens aan staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media, D66). Het advies is uitgebracht in opdracht van voormalig minister van Cultuur Ingrid van Engelshoven (D66), die de raad naar aanleiding van onder andere de vervolging van kunstenaar Julian Andeweg om analyse en aanbevelingen vroeg. Sinds het ‘Voice’-schandaal lijken de urgentie en het maatschappelijk draagvlak voor zo’n rapport enkel toegenomen. Overigens wordt dat schandaal in het rapport aangehaald als enkel het ‘topje van de ijsberg’, zoals ook Trouw, de Volkskrant en NRC koppen.

[h1]Observaties

Samenvattend komt de raad tot de volgende observaties (zie hier het hele rapport; click here for a summary of the advisory report in English):

1) Grensoverschrijdend gedrag behelst niet alleen seksuele intimidatie, maar ook andere vormen van ongewenst gedrag, die de bedoeling en/of het effect hebben de waardigheid van een persoon te schenden en/of een vijandige werkomgeving te creëren. Hieronder vallen ook allerlei vormen van pestgedrag, intimidatie, racisme en discriminatie op grond van huidskleur, geloof, gender of andere persoonskenmerken.

2) Binnen de cultuur- en mediasector zijn er verschillende risicofactoren die deze sector extra kwetsbaar maken voor grensoverschrijdend gedrag.

3) Gebrek aan inclusie binnen de sector is een hardnekkig probleem, dat tevens tot onveiligheid leidt.

4) Als het gaat om grensoverschrijdend gedrag heerst er binnen de cultuur en mediasector een zwijgcultuur.

5) Het kunstvakonderwijs brengt nog andere risico’s met zich mee. Van studenten wordt verwacht dat ze zich kwetsbaar opstellen en veel van zichzelf laten zien, letterlijk en figuurlijk. Binnen de opleiding lopen veel docenten rond met kleine aanstellingen, die niet altijd didactisch geschoold zijn. Deze docenten komen vaak rechtstreeks uit het werkveld, wat de onderlinge concurrentie tussen studenten versterkt en hen weinig ruimte laat om te falen.

6) Het ontbreekt binnen de sector niet aan structuren gericht op sociale veiligheid, maar veel slachtoffers weten deze niet te vinden of hebben weinig vertrouwen in deze structuren.

[h1]Aanbevelingen

Op basis hiervan noteert de raad de volgende aanbevelingen:

Aan instellingen:

[answer 1)] Praat erover: De raad bepleit een cultuurverandering binnen de gehele cultuur- en mediasector. Werkenden in alle geledingen van de sector moeten zich beter bewust worden van hun eigen en elkaars grenzen. Dat begint met het voeren van een goed gesprek over veiligheid, gewenst en ongewenst gedrag

[answer 2)]Verbreed de canon: Grensoverschrijdend gedrag in de vorm van discriminatie en racisme wordt in de hand gewerkt omdat opleidingen en instellingen nog te vaak een beperkt,westers referentiekader hanteren.

[answer 3)] Verbeter de arbeidspositie van werkenden in de sector: maak van fair pay een speerpunt in het beleid en borg de rechten op een veilige werkomgeving, ook voor zzp’ers.

Aan het kunstvakonderwijs:

[answer 1)] Stel een didactiche aantekening verplicht; voor alle werkenden in het kunstvakonderwijs, ook de docenten met een kleine aanstelling.

Aan het Rijk:

[answer 1)] Zorg voor structurele ondersteuning van meldpunt Mores: Om de zichtbaarheid van het meldpunt verder te vergroten en de onafhankelijkheid te borgen, is structurele ondersteuning van Mores vereist.

[answer 2)] Doe onderzoek: richt een kenniscentrum op, dat de ontwikkelingen op het gebied van grensoverschrijdend gedrag monitort, en zorgdraagt voor de informatievoorziening over dit onderwerp binnen en buiten de sector.

Recente artikelen