metropolis m

Luisa Cunha, Straight To The Point, 1993
Stefan Brüggemann, 12 TEXT PIECES ON TOP OF EACH OTHER, 2008
Wilfredo Pietro, One, 2008
Roman Ondák, Untitled, 2005
Gustav Metzger, Historic Photographs: Fireman with Child, Oklahoma, 1995, 1998-2010
Luisa Cunha, Straight To The Point, 1993

Het valt niet mee, in een paar maanden tijd een tentoonstelling samen te stellen met een groep mensen die je niet zelf hebt uitgekozen. De participanten van De Appel Curatorial Programme zijn ertoe verplicht al na enkele maanden nadat ze voor het eerst bij elkaar zijn gekomen, een plan te presenteren voor de tentoonstelling waarmee ze hun cursusjaar bij De Appel afronden.

In december moesten ze hun idee al verdedigen tegenover hun tutors, terwijl ze net drie maanden bezig waren met hun kennismaking met de internationale kunstwereld (en elkaar).

Niet vreemd dat er altijd een zeker zelf-reflectief element zit in de tentoonstellingen die in het kader van deze curatoren-opleiding worden gerealiseerd. Ze spiegelen de eigen groepsdynamiek, wat maakt dat het niet altijd even geslaagde tentoonstellingen zijn: het concept is soms een net iets te nadrukkelijke constructie, soms is de tentoonstelling modieus, soms liggen de compromissen er duimendik bovenop, of zijn de gekozen kunstenaars iets te veel het snoepje van het afgelopen seizoen.

Met de tentoonstelling I’ m not here – An exhibition without Francis Alÿs is de lichting curatoren-in-opleiding van dit jaar weliswaar explicieter zelf-reflectief dan in jaren, maar niettemin er in geslaagd een onderhoudende en coherente tentoonstelling te maken, waar veel verrassende (lees: onbekende) kunstenaars aan mee doen.

De tentoonstelling is een tentoonstelling over een kunstenaar die zelf niet aanwezig is: Francis Alÿs. Een eerbetoon is het juiste woord niet, deze serie werken die elk een aspect van Alÿs’ kunstenaarschap belichten, is meer een tentoonstelling ‘in de geest van…’. In alle werken herken je thema’s waar Alÿs mee bezig is: van het lopen door stad en land; opvallende observaties; mysterieuze handelingen; tot aan kitschy schilderijen waar iets vreemds mee aan de hand is.

De tentoonstelling is een respectvolle viering van de artistieke inventiviteit van de Mexicaanse Belg. Zeer geslaagd zelfs. Al de getoonde kunstenaars zijn in deze omgeving, gebracht onder deze noemer, een beetje Francis Alÿs, zij het net wat explicieter en puntiger dan Alÿs zelf doorgaans is. Je leert er de kunstenaar goed door kennen, beter dan in een echte solo van Alÿs, die doorgaans niet half zo helder is, waar het zijn diverse activiteiten betreft.

Het is er allemaal: Alÿs’ spel met uniciteit (Wilfredo Pietro’s cirkel van 28 miljoen nep-diamanten, met daaronder één echte); zijn tochten door de stad (André Guedes zette er koffers neer, met vlieglabel, die suggereren dat de kunstenaar zelf actief is in de stad, zo ook in het grappige verslag van een zogenaamde wandelactie van Vaast Colson die wel of niet heeft plaatsgevonden); zijn suggestieve rituelen en infiltraties in het alledaagse (de verwarming van Luisa Cunha op de binnenplaats, die de koude lente in Nederland op temperatuur brengt), etc.

Uiteindelijk buigt de tentoonstelling vooral terug op de groep curatoren zelf, die het idee solotentoonstelling ter discussie stellen, of beter de individuele stem, die ze zelf in deze tentoonstelling niet kunnen hebben. De plicht in meervoud te spreken heeft hen kennelijk het besef gebracht dat kunst altijd een soort wij is, gebaseerd op vele stemmen, verwijzend naar vele stemmen. Wij is hun nieuwe ik.

Als ‘wij’ gaan ze heen, deze curatoren afkomstig van over de hele wereld. Ben benieuwd hoe lang ze dat gaan volhouden.


Kunstenaars: Mounira Al Solh (LB/NL), Vaast Colson (BE), Luisa Cunha (PT), Grier Edmundson (USA/UK), André Guedes (PT), Gustav Metzger (UK), Tatiana Mesa (CU), Roman Ondak (SK), Pak Sheung Chuen (HK/CN), Wilfredo Prieto (CU), Ariel Schlesinger (IL), David Sherry (UK), Stefan Brüggemann (MX/UK,)Noa Giniger (IL/NL)

Curatoren: Nikita, Yingqian Cai (CN), Alhena Katsof (CAN), Direlia Lazo (CU), Yael Messer (IL), Alan Quireyns (BE), Luis Silva (PT)

Domeniek Ruyters

is hoofdredacteur van Metropolis M

Recente artikelen