Populaire cultuur op een voetstuk Palais Paradiso in Amsterdam
‘Undermining the standards of seriousness’ is een uitspraak van Susan Sontag en tevens het thema van de performanceavond in Palais Paradiso. Kunstcriticus en schrijfster Susan Sontag (1933-2004) verweet de populaire cultuur gebrek aan ernst. De kunstenaars in Paradiso nemen stelling tegen deze uitspraak en tonen de populaire cultuur op haar best. Of niet? Metropolis M woonde een avond vol uiteenlopende performances bij.
Aan absurditeit in Paradiso geen gebrek. De avond begon in stijl, met Changing of the Guards van Tara Karpinski en Cecilia Hendrikx: een humoristische uitvoering van de wisseling van de wacht zoals bijvoorbeeld die voor Buckingham Palace. De rest van de avond werden afwisselend live performances en videowerken getoond, onder leiding van de Zuid-Afrikaanse Cata Pirata. Het publiek werd in Paradiso aan de lopende band met opmerkelijke taferelen verrast. Er was bijvoorbeeld te zien hoe uit de rug van een vrouw een aardewerken pot werd gekleid (in het videowerk van Shana Moulton), hoe Nina Glockner in haar performance Non-action action vreemde opdrachten uitvoert die ze te horen krijgt via een bandrecorder, of hoe twee vrouwen praten via op hun borst bevestigde boxen in de performance van Sabina Maria van der Linden, die onlangs een residency aan de Rijksakademie had. Ook behoorden levensgrote zoenende trollen en een dansende robot tot het gevarieerde aanbod van de avond. Grappig, maar geen van de taferelen wist bij mij een onuitwisbare indruk achter te laten.
Hoewel ludiek uitgevoerd, is de gedachte achter de performance van de Nederlandse kunstenaar Dadara al wat serieuzer van aard. Zijn performance Exchanghibition Bank bestaat uit een rondreizend wisselkantoor, inclusief gladde medewerkers, waar door Dadara ontworpen ‘bankbiljetten’ kunnen worden verruild voor echte euro’s. Dadara stelt de waarde van kunst en geld ter discussie, waardoor de performance aan het denken zet.
Ook de performance 2: Dialogue with Lucinda van Nicole Beutler slaat een meer ernstige toon aan. Deze dansperformances zijn gebaseerd op de minimalistische choreografie van Lucinda Childs. In Radial Courses variëren vier dansers op ritmische wijze op de oneindige herhaling van het rennen in rondjes. Een zelfde soort ritmiek is terug te vinden bij Interior Drama, het tweede deel van de dansperformance, ditmaal uitgevoerd door vijf dansers in de vorm van een driehoek. Met herhaling en ritme weten de dansers onafgebroken de aandacht te trekken. Soms ontstaat er – uiteraard volledig geregisseerde – chaos, maar altijd keren de dansers weer terug naar hun strakke beginpositie.
De dans van Beutler is streng geregisseerd en strak uitgevoerd. En de uitputtende performance vergt het uiterste van de dansers. Het is des te opvallender dat juist deze serieuze performance het hoogtepunt is van een avond waarin de populaire cultuur op een voetstuk wordt geplaatst. Hoewel de kunstenaars in Paradiso stelling poogden te nemen tegen de uitspraak van Sontag, lijken ze deze eerder te bevestigen. Want pas wanneer de populaire cultuur zich inlaat met serieuze elementen, ontstaat in mijn ogen interessante kunst. Een beetje ernst is zo gek nog niet.
Palais Paradiso #3
Undermining the standards of seriousness
Donderdag 7 april 2011
Sanneke Huisman
