metropolis m

In 2010 was de KABK in Den Haag al eens gastheer van een drukbezocht, tweedaags symposium over artistic research (zie het verslag op metropolism.com). Deze tweede conferentie was vooral bedoeld ter promotie van de Research Catalogue (RC), een digitaal platform voor artistic research waar twee jaar aan gewerkt is, met steun van maar liefst 37 instellingen (met name Noord-Europese academies en universiteiten, maar ook V2 en het Van Abbemuseum).

Stakeholders van het zogenoemde Artistic Research Catalogue Project en verschillende kunstenaars kwamen bijeen om de RC te introduceren én te evalueren. Dit onder leiding van de initiatiefnemers Henk Borgdorff en Michael Schwab, die ook betrokken zijn bij het aan de RC gelieerde Journal of Artistic Research (JAR), dat vorig jaar zijn eerste online edities publiceerde.

Aan de RC kan iedereen deelnemen, van beeldend kunstenaars tot musici, en van officiële PhD-kandidaten tot ambitieuze doe-het-zelf-onderzoekers. Er is geen selectie, geen peer-reviewing en geen redactie – eigenlijk precies de dingen die de JAR juist wel doet. Het kan de reden zijn voor een enorme toeloop: nog voor de presentatie in Den Haag stonden er al ruim driehonderd kunstenaars geregistreerd in de RC.

De vraag is of zij het platform ook echt benutten. Met name over dat gebruik waren veel kritische vragen in de conferentie. De website biedt prachtige mogelijkheden om individueel onderzoek op creatieve en geheel persoonlijke wijze te presenteren, maar is er ook interactie mogelijk tussen de verschillende gebruikers? Hoe stimuleer je onderling contact en uitwisseling? Hoe voorkom je dat de RC enkel als etalage dient, of, zoals Jeroen Boomgaard het spitsvondig vanuit het publiek stelde, een Gouden Gids wordt (‘de enige andere catalogus die niet door één persoon is samengesteld’, aldus Boomgaard), maar als een serieuze research tool wordt ingezet? De kunstenaars (onder wie Irene Kopelman, Daniela de Paulis en Natalia Calderón) konden deze twijfels met hun RC-presentaties nog niet weerleggen.

Wat hoe dan ook duidelijk werd op deze conferentie is dat het debat rond artistic research een stuk volwassener is geworden. De vraag wat artistic research nu precies inhoudt (waar in 2010 in Den Haag nog helemaal geen consensus over bleek te zijn) werd slechts eenmaal gesteld, en wel door het panellid Jack Spaapen, senior beleidsmedewerker bij de KNAW. Hij heeft jarenlange ervaring in de beoordeling van wetenschappelijk onderzoek en bekende niet eerder van dit soort onderzoek te hebben gehoord. Wat veelzeggend is. Artistic research is nog altijd primair een aangelegenheid van de kunstacademies. Mogelijk weet de RC verder te reiken.

Artistic Research Catalogue
Conference and official RC launch

1-2 maart 2012
KABK, Den Haag

Saskia van der Kroef

Recente artikelen