metropolis m

In Holesovice, Praag 7, niet ver buiten het door toeristen bezette centrum, is DOX Centre for Contemporary Art gehuisvest. Dit jaar organiseert deze instelling voor de tiende maal de Startpointprize. De prijs heeft als doel het presenteren en stimuleren van pas afgestudeerde kunstenaars en wordt georganiseerd in samenwerking met het Tsjechische Ministerie van Cultuur en de Europese Unie. De Startpointprize is dan ook internationaal georiënteerd en de curatoren hebben achttien Europese landen afgereisd om uiteindelijk tot deze selectie van twintig net afgestudeerde kunstenaars te komen.

Nederland wordt vertegenwoordig door Katinka van Gorkum (KABK) en de Britse Christopher Halloran (Rietveld Academie). In haar afstudeerwerk verkent Katinka van Gorkum in When Monkey met Banana – Attempt 2.0 de grenzen tussen regels, fictie en realiteit – in de gedaante van haar primate alterego. Naast de video, biedt de installatie de toeschouwer de mogelijkheid om zelf de gedaante van het alterego aan te nemen; het masker en het jasje van de kunstenaar kunnen volgens strikte voorschriften worden aangetrokken. Christopher Halloran maakte een video waarin korte geënsceneerde telefoongesprekken tussen Amsterdam en New York voor de leidraad zorgen. Moord en liefde worden beroerd, maar de verhoudingen blijven ambigu. Fragmenten uit de levens aan beide kanten van de oceaan worden afgewisseld met animaties. Het resultaat is een ambachtelijk gemonteerd geheel met dromerige trekjes.

Het curieuze Licking my way trough the wood (2011-’12) van Camilla Skibrek (Noorwegen) is een wichelroede waar de kunstenaar – naar eigen zeggen – twintig uur per week aan heeft gelikt. Het uitvoeren van een repetitieve activiteit op gezette tijden onderzoekt het concept van de werkende kunstenaar. Suggestieve titel, dubieuze handeling, vreemde uitkomst, kortom een werk met potentie. De Finse Aleksi Linnamaa filmde de basisschool waarop zijn grootouders hebben gezeten. De tijd heeft het gebouw aangetast en omgevormd tot opslagruimte. De ingrepen hebben geleid tot een Gordon Matta-Clark-achtige constructie met doorsnedes en ongebruikelijke en onverwachte elementen. Linnamaa neemt je mee op een verticale tocht door het gebouw, waardoor nieuwe inzichten geleidelijk aan het publiek voorbij schuiven. De impact van tijd en functionele eisen worden gepresenteerd in passende slowmotion-context die een moment geeft voor reflectie.

Op de bovenste verdieping staan twee beeldschermen opgesteld. Britta Thie (Duitsland) is op beide te zien: op de een geeft ze aanwijzingen, op de ander voert zij deze uit. Shooting is een korte maar zeer krachtige video waarin de kunstenaar een boeiend inzicht geeft in de modefotografie en haar persoonlijke verleden als model. De winnares van de Startpointprize Cecilia Nygren reflecteert op de documentaire The Great Ecstacy of Woodcarver Steiner van Werner Herzog uit 1974, over het leven van de succesvolle skischansspringer Walter Steiner. Nygren heeft hem bijna veertig jaar later opgezocht om een vervolg te maken. De twee delen zijn gemonteerd tot dialoog en geven de problematische geschiedenis van Steiner weer, waarin persoonlijke reflectie wordt afgewisseld met de nasleep van succes, dromen en de realiteit. Er wordt de laatste tijd in de kunst vaker ingezoomd op een individu waarin persoonlijke geschiedenis, reflectie en herinnering centraal staan, maar dit werk gaat door de dialoog met Herzogs documentaire net een stapje verder.

Het overzicht zorgt voor een verrassend goede tentoonstelling, waarin de keuzes een duidelijke voorkeur van de curatoren weergeven: werken die visueel goed in elkaar zitten met eenduidige thema’s en subtiele humor. Het internationale perspectief van Startpoint geeft een vernieuwende impuls en is net wat uitdagender dan de vele ‘best graduates’ tentoonstellingen die in Nederland te zien zijn (geweest). Mocht Praag op uw reisagenda staan komende maand: zeker even langs bij DOX.

Vincent van Velsen is stagiair bij Metropolis M

Startpoint: Prize for Emerging Artists
7 September – 8 Oktober 2012
DOX Centre for Contemporary Art, Praag 7
www.startpointprize.eu
www.facebook.com/DOXPrague.cz

Volgende locaties:

• StartPoint Selection 2012
  Selection of awarded works
  Victoria Art Center, Boekarest
  November 2012
  www.artvictoria.ro

• StartPoint Selection 2012
  Selection of awarded works
  Open Gallery, Bratislava
  December 2012
  www.ncsu.cz