metropolis m

De best of graduates-tentoonstelling van de Rietveld Academie in Castrum Peregrini doet de geschiedenis van het gebouw als verborgen broedplaats van de kunsten in de Tweede Wereldoorlog eer aan.

De expositie van de meest talentvolle afstudeerders van de Gerrit Rietveld Academie is dit jaar op een interessante locatie: Castrum Peregrini. Het grachtenpand deed in de Tweede Wereldoorlog dienst als onderduikadres. Om de tijd door te komen hielden vijf onderduikers zich onder leiding van dichter Wolfgang Frommel en de nu 100-jarige beschermvrouwe van de stichting en schilder Gisèle van Waterschoot van der Gracht zich bezig met de kunsten. Zij schreven en tekenden zich de oorlog door. Een aantal van de door externe jury’s uitgekozen groep afgestudeerden liet zich door deze geschiedenis inspireren en maakten nieuw werk of presenteren een combinatie van hun afstudeerwerk en gevonden objecten uit het archief van Castrum Peregrini.

Het zijn – een enkele uitzondering daar gelaten – precies de werken die mij zijn bijgebleven van de Rietveld eindexamenexpositie in juli. Goed voorbeeld hiervan is het afstudeerwerk van Elisabeth Leerssen Man-Without-Tool. Dit bestaat uit gebreide truien met patronen die tot stand zijn gekomen door de negatieven te nemen van met pigment bestrooide shirts die twee rubgyteams droegen tijdens een scrum. De interactie tussen de twee teams heeft voor patronen gezorgd die Leerssen in de computer omzette naar dessins voor de truien. In dit werk is toeval en beweging van grote invloed. Toeval is eveneens van groot belang in het werk dat Elisabeth Leerssen speciaal voor deze tentoonstelling maakte: een op behang geprinte, uitvergrote versie van een gevonden foto uit het archief van Castrum Peregrini. De foto komt uit een correspondentie tussen een van de onderduikers en een vriend, wiens leven tijdens de oorlog een totaal andere wending nam: hij werd uitgezonden naar het oostfront, waar deze foto is gemaakt. De confrontatie met deze gang van zaken laat, net als de truien, zien hoe het leven door toeval wordt getekend.

Van Anna Navndrup’s Space is Matter zijn slechts de maquette en een video aanwezig. Het werk is bedoeld als ruimtevullende installatie waarin de bezoeker wordt geconfronteerd met ‘tussenruimte’ door de aanwezigheid van verticaal gespannen draden. Het wordt in de video zichtbaar, maar voor de bezoeker helaas niet tastbaar.

Vanaf de Herengracht is het opzienbarende werk van Leanie van der Vyver te zien. De ‘schoenen’ genaamd Scary Beautiful zijn de eyecatcher van de expositie, en refereren aan Alexander McQueen. Ze vertellen over een constant in gevaar zijnde balans, waar de drager zich letterlijk in bevindt, en gaan tegelijk in op de ambiguïteit binnen de modewereld waarin onmogelijkheid en perfectie samen lijken te gaan en elkaar in een houdgreep hebben. De schoenen laten dit zien door de uitdagende verschijning die op hetzelfde moment een grote uitdaging meebrengt voor de drager.

De werken en scripties representeren stuk voor stuk een sterk inzicht in wat verschillende media binnen de kunst kunnen bieden. Selected. Best of Gerrit Rietveld Academie Graduates 2012 is dan ook een geslaagde expositie te noemen – met volop jong talent, op een bijzondere locatie.

Selected. Best of Gerrit Rietveld Academie Graduates 2012
Castrum Peregrini – Herengracht 401, Amsterdam
20 september – 3 november
www.rietveldacademie.nl

Afsluitend evenement tijdens museum N8, 3 november 19:00 – 02:00:
Kunst in de Onderduik, Kunst in Crisistijd met onder andere dichter Quinsey Gario en performances van best of graduates Lukas Hoffman en Balthazar Berling

Kunstenaars: Sara Glahn, Lukas Hoffmann, Jacob Gallant Raeder, Elisabeth Leerssen, Anna Navndrup, Leanie van der Vyver, Marieke Berghuis, Christopher Holloran en Laura Pappa.
Jury: Xander Karskens, Barbara Visser, Hansje van Halem, Roland Rietveld, Jeroen Boomgaard, Sven Lütticken, Saskia van der Kroef