metropolis m

Nicolas Sassoon – POOL
Juha van Ingen - Silent Disco

Was de Graphics Interchange Format of kortweg GIF tien jaar geleden nog ontzettend ouderwets en ordinair, de afgelopen tijd is de geanimeerde GIF juist enorm populair. Ook kunstenaars gebruiken het als medium en er is zelfs een tentoonstelling aan gewijd op de nieuwe online galerie PARALLAX View die gelijktijdig met de Biënnale van Venetië loopt.

De inspiratie voor de oprichting van de online gallery PARALLAX View komt voort uit de titel van de vijfenvijftigste Biënnale van Venetië: Il Palazzo Enciclopedico. De titel slaat op het ambitieuze project van Marino Auriti om een gebouw te bouwen waarin alle kennis van de wereld kon worden gehuisvest.

Volgens kunstenaarscollectief FixC, de initiators van PARALLAX View, is het bouwen van een allesomvattende collectie per definitie onmogelijk door het verschijnsel van de parallax. Dit houdt in dat de schijnbare positie van een voorwerp varieert ten opzichte van andere voorwerpen en de achtergrond als het vanuit verschillende posities bekeken wordt. Van dichtbij ziet alles er gefragmenteerd uit en is het onmogelijk het geheel te bekijken, maar van veraf wordt alles een geheel waardoor de individuele onderdelen hun eigenheid verliezen.

Nicolas Sassoon - POOL

Om juist die eigenheid te vieren is het project gestart. De GIF, ontstaan in 1987, is namelijk een medium dat bij uitstek bestaat uit maar enkele onderdelen; het is een 8-bit, maximaal uit 256 kleuren bestaande bitmapafbeelding, waarbij een paar beelden in een oneindige loop zijn geanimeerd. De galerie toont zestien van dit soort animated GIFs van kunstenaars als Kim Asendorf en Ole Fach, Juha van Ingen en Nicolas Sassoon.

De huidige populariteit van GIFs wordt verklaard vanuit het feit dat ze snel laden en worden ondersteund door alle webbrowsers, dit in tegenstelling tot filmpjes. Ze combineren daarnaast de snapshotkwaliteit en manipulatiemogelijkheden van het stilstaande beeld met de onweerstaanbare effectiviteit van bewegend beeld. Vaak wordt er gebruik gemaakt van gevonden materiaal uit films, tv, cartoons en games, waarbij een belangrijk of grappig moment als een loop wordt remediated en soms wordt voorzien van geschreven commentaar.

Isolda Mac Liam

De GIF is op deze manier, na zijn impopulariteit begin jaren 2000 door de associatie met amateurisme en slechte smaak, nu tot effectief medium verworden voor meme-creatie, satire en cultureel commentaar. Slechte kwaliteit of slechte smaak is daarbij juist een streven, als ironisch stijlmiddel. Bijna nooit is de maker bekend; het gaat om de viraliteit van de GIF. Dit in tegenstelling tot veel GIF-kunst, waarbij de maker wel nadrukkelijk wordt genoemd, zoals gebeurt bij PARALLAX View, en de spreiding niet het enige doel is.

GIF-kunst maakt ook niet per se gebruik van de bestaande beeldcultuur, maar refereert er wel aan. Isolda Mac Liam ‘parodieert’ in haar GIF de populaire GIF-cultuur, door ondertiteling te plaatsen bij een korte loop van afbeeldingen van de zee. Wat de GIF betekent is onduidelijk, net als dat veel GIFs onduidelijk zijn voor publiek buiten de subcultuur waaruit ze zijn voortgekomen. Meestal houden GIF-kunstenaars zich echter bezig met de beperkingen van het medium; de 8-bit esthetiek, zoals te zien bij het werk van Nicolas Sassoon en Raquel Meyers, of de glitch, zoals te zien bij Max Capacity en Maggy Almao.

Max Capacity - X3275

De eerste reactie bij het zien van veel GIF-kunst is er dan ook een van weerzin. Het is vaak gewoonweg lelijk. De vraag ‘is dit nou kunst?’ komt snel op. Maar die amateuristische webesthetiek is juist het doel van deze ‘simplistische’ kunst, het is als een grap. The medium is the message en dit medium is grappig, informeel en experimenteel.

PARALLAX View
1 juni – 24 november 2013
http://encyclopedicpalace.com

Loes van Beuningen

is kunsthistoricus

Recente artikelen