metropolis m

Een meditatieve muziek klinkt uit één van de sculpturen. Het geluid komt uit een, in de vloer verzonken, vorm die doet denken aan de hoorn van een ouderwetse platenspeler en blijft me gedurende het bezoek aan de tentoonstelling achtervolgen. Door over de drempel van de projectruimte te stappen begeef je je in een blauw gestoffeerde wereld. De etalageruimte van de projectruimte geeft al iets van deze prijs, maar pas als je over de drempel stapt merk je hoe het blauwe tapijt je opslokt. De vloerbedekking is meer dan wat je ‘kamerbreed’ zou noemen en loopt langs de muren door naar boven. Het werk raakt door deze ruimte geïsoleerd en oefent een zuigende werking op de bezoeker uit.

Tori Wrånes (1978, Noorwegen) staat bekend om de performances die ze onder andere tijdens Performa13 en op de Biënnale van Venetië uitvoerde. Op internet zijn registraties van haar sprookjesachtige werk te vinden. Zwevend door de ruimte, in ijle tonen zingend of in de gedaante van een fantasiewezen. In verschillende vormen brengt Wrånes haar artistieke wereld voor het voetlicht. Bij TENNIS CAT is het performatieve element echter afwezig. Je loopt door een set van ideeën die in beweging zouden kunnen komen of dat al zijn geweest.

Het uitgangspunt van de tentoonstelling is de tegenstelling. De kunstenaar beschrijft dit aan de hand van twee voorbeelden: tennis is een sport met twee zijdes van het net maar slechts één bal en een kat is het tegenovergestelde van een hond. De zuivere tegenstelling zie ik hier niet in maar ze tonen in elk geval verschillen aan. Wanneer je deze teksten voorafgaand aan een bezoek tot je neemt, verwacht je een verklaring in de tentoonstelling zelf. Die is er niet, althans niet zichtbaar. Wrånes’ woorden veranderen je kijk op de objecten die verdeeld zijn in verschillende niveaus: de blauwe ruimte waar je in wordt ondergedompeld, de (deels) figuratieve sculpturen en de abstracte schilderijen aan de wand.

Objecten zijn in de eerste plaats autonome kunstwerken. Totdat ik een paar schoenen op de grond zie staan en een latex afgietsel naast een aangebroken fles wijn op de bar zie liggen. Hier is toch iets gebeurd. Op de opening heeft Wrånes de installatie als set voor een performance gebruikt. Door de duidelijke afwezigheid van de kunstenaar in de vorm van deze objecten ontstaat er een spanning. De ruimte ademt een sfeer alsof er elk moment iets gaat gebeuren of wordt voortgezet.

De expressionistische schilderijen die aan de muren hangen contrasteren met de duistere in blauw gehulde ruimte alsof ze vensters naar buiten toe zijn. Hier wordt de beeldtaal van de sculpturen naar het abstracte getild. Een van de werken is als een plunjezak tussen de treden van de trap gepropt en vormt daarmee een blokkade van de weg naar boven. Ik trotseer het obstakel en loop de trap op om de tentoonstelling te vervolgen. Op de overloop liggen nonchalant uitgetrapte sportschoenen. Nog voordat ik boven ben wordt ik teruggeroepen. Het blijkt geen onderdeel van de tentoonstelling te zijn maar de realiteit.

Door de wondere wereld van Wrånes vervagen de grenzen tussen fantasie en werkelijkheid, tussen kunstwerken en doodnormale objecten: precies de tegenstellingen die de kunstenaar in haar werk probeert op te roepen. TENNIS CAT laat zien dat de kunstenaar niet aanwezig hoeft te zijn om haar werk te doen laten leven. Ook zonder performance als onderdeel, leeft de wondere wereld van contradicties voort. Als ik de projectruimte uitloop, word ik omringd door de levendigheid van de Haagse Schilderswijk. De tentoonstelling echoot in mijn hoofd na.

Tori Wrånes
TENNIS CAT
1646, Den Haag
30.10 t/m 4.12.2015