metropolis m

Zweverig. Vrouwelijk. Feministisch. Kleurrijk. Gestileerd én spontaan. Zo zou je Melanie Bonajo’s werk, te zien in Akinci, kort door de bocht kunnen omschrijven, maar dan zou je het te snel labelen onder ‘vrouwenkunst’ en haar onderwerpen verwarren met haar boodschap. Want Bonajo mag het dan vaak over vrouwelijk empowerment hebben, hoe ze dit aanpakt is niet rechttoe rechtaan, geen ‘hier staan wij, met onze vagina’s bloot’.

Als je kijkt naar haar nieuwste videowerk Night Soil: The Economy of Love (2015), het tweede deel van de Night Soil-trilogie, dan is het bestendigen van de kracht van het vrouwelijk lichaam het voornaamste doel, inclusief beelden van trotse, naakte vrouwen. Bolanjo geeft ons voice-overs van een aantal vrouwen werkzaam in de seksindustrie, bijvoorbeeld een tantra ‘werkster’, en toont ons hierbij beelden van vrouwen die hun eigen lichaam ontdekken, die naakt en met verf beschilderd op elkaar kruipen of geblinddoekt bij kaarslicht klaarkomen. En dat mag, want mannelijke ‘supermarkt-seks’ is waar deze vrouwen tegen zijn.

Maar het gaat over meer dan dat. Zo toonde Bonajo in het eerste deel, Night Soil: Fake Paradise (2014), een verwarrende mengeling van spiritualiteit en 21e-eeuwse technologie. Zoals een vrouw (uitgedost in neon-verf en haartooi van takken) die in een videoclip-achtige pose tegen een boom leunt met een geit naast haar, Iphone in de hand. Of iemand die in een donker bos communiceert via zijn Ipad, maar evengoed een kring halfnaakte mensen die psychedelische drugs nemen – Ayahuasca, een drug die al duizend jaar in de Amazone gebruikt wordt.

Zitten deze mensen gevangen in een limbo tussen technologie en oerkrachten? Waar wil Bonajo het eigenlijk over hebben? Akinci toont ons een allegaartje van oude en nieuwe werken, waarin duidelijk wordt dat Bonajo én een goede choreografe van (lichamelijke) performances is én een estheet die twee erg verschillende stijlen, haast tijdperken, weet te combineren. Spiritualiteit tegenover sociale media en diens eenzaamheid. In dit alles zit een hoge graad van feminisme, maar ook kwetsbaarheid en humor. Zo is de foto Woman of the Stone Age Rock (2014) grappig en sterk tegelijk, met twee vrouwen voor een New Yorkse skyline die een rotsblok op hun hoofd dragen. Your Karma Is Leaking (2012) steekt de draak met zichzelf: we zien een vrouwspersoon die een emmer water (karma?) leeggiet. En wat te denken van de Furniture Bondage– reeks (iets ouder, uit 2007) waarin Bonajo – wederom naakte – vrouwen met touw vastbindt aan meubels, waardoor ze zelf een sculptuur worden, letterlijk onderworpen aan het huishouden.

Interessant hierbij is het videowerk Herstories Of The (Social) Naked Body (2012) waarin Bonajo ons vrouwen toont die elkaar insmeren met klei, en zo het modelleren van vrouwenlichamen in eigen handen nemen. Wij mogen nu onszelf tot sculptuur maken, volgens onze eigen regels, zeggen zij. Zo ook pleiten de vrouwen in Economy of Love voor hun seksualiteit en hun eigen stem. Bonajo toont ons een universum waarin we zweverig mogen zijn, in contact met ons lichaam en de natuur, maar vermengt dit met verwijzingen naar Skype, Iphones en Ipads of hedendaagse interieurs. Ze wilt ons niets bijleren, maar wilt wel de vrouwen en hun lichaam laten spreken. Dit werkt, op wat voor manier dan ook, soms op de zenuwen, en soms verterend. Maar ze heeft wel ballen, die Bonajo. Vrouwelijke ballen.

Melanie Bonajo
Galerie Akinci, Amsterdam
12.9 t/m 17.10.2015