metropolis m

Aaron Björk

Begin november ging de digitale kunstbiënnale The Wrong voor de tweede keer van start. In de eerste editie in 2013 werd het werk van driehonderd kunstenaars bijeengebracht door dertig curatoren. Een enorm aanbod waaruit het al lastig kiezen was. Dit jaar is de biënnale drie keer zo groot, met negenhonderd kunstenaars en negentig curatoren. Wordt het aanbod niet te groot?

Een vluchtige blik op het persbericht geeft de immense omvang van de internationale organisatie aan. Een lange lijst namen van curatoren, waar geen doorkomen aan is. Ook Nederlandse namen staan ertussen, waaronder Jan Robert Leegte, Koen Delaere, Just Quist, Annet Dekker en Martine Neddam. Geen onbekenden.

Dit jaar blijft de biënnale niet alleen online met virtuele paviljoenen; er zijn ook zo’n veertig werkelijke locaties die zogeheten AFK (away from keyboard) projecten organiseren, waaronder lezingen, performances, workshops en tentoonstellingen. De Gerrit Rietveld Academie doet mee, alsook In de Ruimte (Gent), D’une Certaine Gaieté (Luik) en Digital3mpire (Düsseldorf). Het maakt de biënnale wat behapbaarder en echter.

En dat is nodig, want, zoals organisator David Quiles Guillo The Wrong omschrijft, het is ‘overwhelming like the Internet’. Net als het medium waarop het gepresenteerd wordt is de biënnale te groot om er grip op te krijgen en zijn er zo veel ‘contentscheppers’ dat het thematisch en kwalitatief wat te wensen overlaat. Desondanks is het een interessant project dat de kansen, de uitdagingen en zeker ook het falen van het digitaal presenteren van kunst toont.

Een mooi voorbeeld van dit laatste is Not Found, A Broken Net Art Exhibition. Het sprokkelde allerlei niet langer actieve webwerken bij elkaar; werken waarvan het adres niet meer werkt, werken waarvoor je een onbekende inlogcode moet hebben of om een andere reden niet meer toegankelijk zijn. Het internet veroudert met zo’n snelheid, dat zelfs relatief jonge internetkunst verloren gaat.

Een ander interessant project is Crystalized Skins. Hier kan je gratis 3D-modellen gemaakt door videokunstenaars downloaden die je als gebruiker kan remixen. Het staat in de achttiende- en negentiende-eeuwse institutionele traditie van de gipsen afgietsels van klassieke sculpturen die gebruikt werden ter studie en als model. In Crystalized Skins worden de beelden ook uit hun oorspronkelijke context gehaald en als virtuele sculpturen ter beschikking gesteld aan de gebruiker die ze kan roteren en verplaatsen. Het 3D-model van Quayola staat ook qua onderwerp in die traditie; zijn Captives verbeelden Michelangelo’s serie slaven die uit de ruwe steen tevoorschijn komen.

De meer statische projecten op de biënnale, zoals Quantum Lollipop of Nootropic Automat, staan in schril contrast tot de interactieve werken. Het scrollen langs wat afbeeldingen, GIFs en video’s is niet erg spannend. Daarbij zijn sommige video’s te lang: op het internet moet alles snel, er is geen lange aandachtsspanne. De beste paviljoenen bieden interactiviteiten en zorgen voor een verrassingselement. Iets wat de aandacht vasthoudt, iets geks, iets speels.

Stephan Saalfeld
Pavilion of Comrades
Jozef Mrva

Goed voorbeeld hiervan is Sub Art Department, een soort Wikipediapagina waarop de bezoeker de tekstvakken, afbeeldingen en GIFs zelf opnieuw kan plaatsen. Elk element is interactief; dingen veranderen van vorm of verwijzen naar een andere site. Unnamed Group is het ultieme verrassingspaviljoen: om de zoveel tijd wordt het door een andere anonieme kunstenaar ingericht. Tijdens mijn bezoek waren er embedded video’s te zien waarin verschillende internetbrowsers werden opgenoemd terwijl het logo als een bolletje over het scherm bewoog.

David Quiles Guillo heeft een tienjarenplan en wil nog drie The Wrong biënnales maken. Het zou fijn zijn als hij daarbij iets kritischer te werk gaat en keuzes maakt. Zijn streven een open podium te bieden aan praktisch iedereen is mooi, maar het staat zijn ambitie om digitale kunst te promoten en wereldwijd toegankelijk te maken in de weg. Minder is meer. Meer overzicht en meer kwaliteit betekenen meer aandacht voor de digitale kunst. De organisatie van reallife-evenementen is in ieder geval een eerste stap in de goede richting.

The Wrong (again)
New Digital Art Biennale
1 november 2015 – 31 januari 2016

http://thewrong.org/

Loes van Beuningen

is kunsthistoricus

Recente artikelen