metropolis m

Op de grond van de galerie Martin van Zomeren ligt een ananas. Zichtbaar en ruikbaar is dit schone stuk fruit langzaam aan het wegrotten. Het is onderdeel van de vrolijke groepstentoonstelling For Your Everyday Use, waarin een groot deel van de stal van Van Zomeren met elkaar exposeert.

De geest van OOO (Object Oriented Ontology) waart rond, in werken die uiteenlopende alledaagse  objecten bij elkaar brengen. De tijdelijk samengekomen objecten, van energiedrank (Anne de Vries) tot elementen van een klimmuur (Navid Nuur), worden met elkaar verbonden middels de abstracte sculptuur van zwart metaal die de ananas doorboort – een werk van Maria Bigaj. Het alledaagse is hier niet bruikbaar, maar wel aantrekkelijk, zelfs of juist als het zich vergankelijk toont.

Een paar panden verderop, bij Stigter van Doesburg, vind ik weer ananas. Dit keer een felgekleurd prachtig exemplaar, als een fauvistisch stilleven naast een portret van een jonge vrouw. Het is kunstenaar en barmedewerker Libby uit Berlijn, de muze van de exposerende Helen Verhoeven. We zien Libby als rustpunt in kleurrijke schilderijen en te midden van bonte keramieken sculpturen van planten en stukken fruit. Zowel de muze als de artistieke praktijk worden er gevierd, op een bevallige wijze. Net voor ik wegloop valt een sculptuur van een zwarte kat mij op. Glanzend en gracieus, en op een even sierlijke sokkel, neemt het beest dezelfde verleidelijke pose aan als Libby op het schilderij daarachter.

Ook bij Annet Gelink Gallery twee katjes, in de tentoonstelling Vignettes van David Maljkovic. Achterin de ruimte hangt een grote foto van twee zwarte katjes. Het zijn gelaagde fotografische collages, onscherp en op de glasplaat ervoor heeft de kunstenaar tekeningen en lijnen aangebracht.

Zoals Libby op het schilderij van Verhoeven de kat leek te imiteren, zo nemen de tekeningen van Malkjovic de vorm van de katten op de achtergrond aan. Figuur en grond, in lagen over elkaar, die in blik gevangen zichtbaar zijn. Malkjovic maakt de bewegingen en intensiteit van het gefotografeerde object zichtbaar, paradoxaal genoeg door het deels te verhullen.

Voor Vignettes gebruikte de kunstenaar zijn eerdere werken als startpunt. Middels deze deconstructie van het bestaande wordt ons kijken op de proef gesteld, en ontstaat letterlijk en figuurlijk een nieuw, gelaagd beeld, wachtend op de spiegeling, die de omgeving er in aanbrengt.

In tegenboschvanvreden laat Fernando Sánchez Castillo de toeschouwer stilstaan bij een dramatische gebeurtenis uit de Mexicaanse geschiedenis. In 1968 in eindigde een studentenprotest in Mexico City in een bloedbad. Driehonderd studenten stierven, in naar wat later bleek een zorgvuldig geplande actie van een militie, waarbij sluipschutters het niet alleenop de studenten maar ook op de politie hadden gemunt.

Tlatelolco – Stillstellung is een tentoonstelling die dat moment terughaalt, de tijd (of beter ons, het publiek) probeert stil te zetten in een historische reconstructie. In een poging de complexiteit van de gebeurtenis weer te geven maakt Sánchez Castillo gebruik van videowerk, tekeningen objecten, en een ruimtevullend tapijt.

Door het op theatrale maar ingetogen wijze te vertalen naar diverse media laat hij tegelijk zien dat het vertellen van dit afschuwelijke verhaal altijd een interpretatie is, op afstand van de wrede werkelijkheid. Met centraal in de tentoonstelling het tapijt, waarop de plattegrond van het plein en een uitgetekende aanvalstrategie, als pièce de resistence. Gebaseerd op een bij een gestorven generaal gevonden stukje papier, dat het schrikbarende bewijs vormt van dit angstwekkende complot.