metropolis m

Marina Pinsky, ‘Strata of the Slow, Buried Trench’. Installatiefoto, 2017

Is het vreemd dat er nog steeds zoveel waarde wordt gehecht aan noties als het origineel en het unieke werk in de kunstwereld? Wanneer definieer je een werk als het origineel en wanneer is het louter een kopie?

Dit lijkt misschien in eerste instantie een conservatieve vraag, maar hij is wel degelijk relevant, aangezien hij nog altijd wordt gesteld bij de bepaling van de economische en kunsthistorische waarde van een werk. Bij media waarin de mogelijkheid tot (oneindige) reproductie al in het materiaal besloten ligt, zoals in de fotografie of (sommige) beeldhouwkunst, is het lastig te bepalen wanneer een werk een origineel te noemen is. In de fotografiewereld hebben velen de neiging de vintage print, de allereerste afdruk van een negatief, tevens degene die goedgekeurd is door de kunstenaar, als het origineel te beschouwen. Ondanks dat er al jaren een tendens is waar te nemen waarin fotografen het medium zodanig oprekken of opblazen dat ook noties als origineel en kopie wegvallen, is het bij canonieke fotografen wel degelijk de originele print waar het meest voor wordt betaald. Aan de andere kant is het legitiem om te beargumenteren dat het negatief of, in het geval van de beeldhouwkunst, de mal het origineel is waaruit alle reproducties voortkomen.

Marina Pinsky (1986), geschoold als fotograaf in Boston en Los Angeles, wordt in haar omgang met materiaal vaak vergeleken met een beeldhouwer. Haar tweedimensionale werk toont een kunstenaarsoog dat gewend is de ruimte die het werk inneemt in ogenschouw te nemen. Andersom is haar driedimensionale werk vaak een haast fotorealistische weergave van de werkelijkheid.

Marina Pinsky, 'Meat Stand I (1793-1796)', 2017 

In haar solotentoonstelling Strata of the Slow, Buried Trench in de Vleeshal staan, in lijn met de vroegere functie van het gebouw, drie marktkramen met lappen vlees en kleverige slingers worsten. Uiteraard zijn deze vleeswaren in Meatstand I (1829), II (1790-1811) en III (1793-1796) niet van dierlijk materiaal gemaakt, maar van onder andere nylon, siliconen en polyuerthaanschuim. Het oprakelen en herinterpreteren van de specifieke geschiedenis van de locatie waar ze werk presenteert is geen uitzondering bij Pinsky. Voor een presentatie in Bazel maakte ze als eens een werk dat was geïnspireerd op de farmaceutische industrie en het Zwitserse landschap.

Met het oog op de opvallend vaak herhaalde observatie in reviews en besprekingen dat Pinsky’s kunstenaarschap zich bevindt in het schemergebied tussen fotografie en beeldhouwkunst, is het geen toevalstreffer dat het essay ‘The Originality of the Avant-Garde’ (1985) van Rosalind Krauss wordt genoemd in de tentoonstellingstekst. Hierin analyseert Krauss, naar aanleiding van een postuum gegoten sculptuur van Rodin ter gelegenheid van een tentoonstelling in de National Gallery in Washington, de mythevorming rondom het origineel in de kunstwereld. Een obsessie die volgens haar met name in media als fotografie en (bronzen) sculptuur, immers per definitie reproduceerbaar, onnodig is.

Marina Pinsky, 'AR1 Golem', 2017 

In Strata of the Slow, Buried Trench is haast elk werk in veelvoud te zien of is op zijn minst een replica van een historisch of opzienbarend object dat Pinsky tijdens haar onderzoek tegenkwam. De tentoonstelling als geheel is zo een kakofonie van reproducties en spiegelingen. Onderlinge associaties worden uitgelokt. Het plafond van het laatgotische gebouw is tot een esthetisch patroon omgevormd dat de treden van Meatstand I, II en III siert. Foto’s van vleeskramen in Mexico in de digitale dia-installatie New Netherlands Subway Ride zijn het (minder esthetische) evenbeeld van de marktstands in de tentoonstelling. De wandschildering AR1 Golem is een uitvergrote computerchip van een van de eerste computers in Israël. Het roept de wandtapijten in het naburige Zeeuws museum (ook te zien in New Netherlands Subway Ride aan de andere zijde van de wand) in herinnering. De kronkelende vormen op de chip kunnen gelezen worden als visualisaties van informatiestromen.

Pinsky legt ook een visueel verband met de dichtgeslibde Zeeuwse zeearmen, de begraven trench, die vroeger belangrijk waren voor de bereikbaarheid en inkomsten van Middelburg als handelsstad. Op kaarten die de geologische lagen van Zeeland in beeld brengen, merkte Pinsky de visuele gelijkenissen op tussen de sleufvormige inhammen en de informatiestromen op de computerchip. De opeenstapeling van geologische lagen wordt vervolgens nagebootst in Not Yet Titled (Schuimblokken 1-10).

Marina Pinsky, 'Not Yet Titled (schuimblokken 1-10), 2017 

Een verzameling bizar wapengerei ligt uitgestald over de schuimblokken: een letterlijke verbeelding van de geologische lagen in de aarde. De wapens doen denken aan fantasierijke Middeleeuwse martelwerktuigen zoals die ook in series als Game of Thrones te zien zijn. Niettemin zijn alle wapens in Strata of the Slow, Buried Trench replica’s van bestaande, hedendaagse wapens. De ‘originele’ versies hiervan zijn door de Amerikaanse douanedienst bij de controle op vliegvelden onderschept. Pinsky kwam deze vervolgens tegen op het Instagram account van de Transportation Security Administration (TSA) waar de wonderlijke vondsten met de wereld worden gedeeld. Het account schijnt overigens door veel meer kunstenaars gevolgd te worden.

In de zestiende eeuw, Middelburg was op dat moment op Amsterdam na de belangrijkste handelsstad van de Noordelijke Nederlanden, moesten schepen die Middelburg wilden bereiken via een zeearm, het Sloe genaamd. Om de hierop gelegen sluizen en bruggen te passeren, betaalden de schepen tol met een speciale penning: de ‘sloe’. Uitvergrote replica’s van deze munten liggen tussen de uitgestalde vleeswaren. Waar de Sloe en de bijbehorende munteenheid de grenzen van het Middelburgse handelsimperium definieerden in de zestiende eeuw, zo worden tegenwoordig hedendaagse grenzen van de Verenigde Staten bewaakt op vliegvelden. Wellicht zou je visa als een hedendaagse tolheffing kunnen zien?

Marina Pinsky, New Netherlands Subway Ride, still 

Marina Pinsky, New Netherlands Subway Ride, still 

In de digitale dia-installatie New Netherlands Subway Ride wordt ook een parallel tussen Nederland en Amerika gelegd. Hierin zijn, naast talloze andere onderwerpen, beelden te zien van een weids landschap doorspekt met industrie. Deze beelden zijn gefotografeerd vanuit het raam van een rijdende metro. Het lage landschap met de gigantische luchten voelt dusdanig bekend dat ik mij even, naïef, afvraag hoe ik het nieuws rondom de aanleg van zo’n modern metronetwerk door het Zeeuwse landschap had kunnen missen. Een gedachte die mij vervolgens zo een (on)denkbare toekomst inschiet. Als mijn oog op de titel van het werk valt, New Netherlands Subway Ride, is plotsklaps duidelijk dat het landschap rondom New York (wat natuurlijk eens New Amsterdam heette) niet alleen stadsnamen, maar ook landschappelijke kenmerken met Nederland deelt. Het zijn dit soort associatieve sprongen waarin een haast horizontale relatie tussen tijd en plaats ontstaat waartoe Strata of the Slow, Buried Trench uitnodigt.

Tegelijkertijd benadrukt Pinsky in de tentoonstelling de specificiteit van de Vleeshal. Op verzoek van de kunstenaar is een gedeelte van de architectuur in oorspronkelijke staat teruggebracht: de houten luiken zijn teruggeplaatst in de nissen. In die nissen, althans zo gaat het verhaal, werden vroeger de messen van de vleesverkopers neergelegd. Nu staat voor elke nis een schuimblok met de wapens die zijn geconfisqueerd door de TSA. De tentoonstellingsruimte en de stad Middelburg functioneren als het centrum van waaruit connecties in tijd en ruimte worden gemaakt. Door die losse benadering van tijd- en plaatsbepaling valt een onderlinge hiërarchie weg en daarmee lijkt ook de hiërarchische verdeling tussen origineel en kopie, inspiratie en eindproduct, te vervagen.

Marina Pinsky, 'New Netherlands Subway Ride', 2017 

Als schijnbaar nonchalant gesponnen draden in een spinnenweb zijn alle werken in de tentoonstelling met elkaar verbonden. Het is in de context van de andere werken dat elk afzonderlijk werk aan betekenis wint. In die zin is Strata of the Slow, Buried Trench veeleer een totaalinstallatie te noemen. De van tijd en ruimte losgeweekte verbanden met wel degelijk een helder midden – de historie van de Vleeshal – creëren een web aan associaties. Door non-chronologische verbanden, zoals de relatie tussen de computerchip en de landkaart, voor te stellen, tart Pinsky de notie van origineel en kopie. Waar het origineel in traditionele zin in tijd vóóraf gaat aan de kopie, lijkt het traceren van deze tijdsgebonden relatie niet meer relevant in Strata of the Slow, Buried Trench. De tentoonstelling tilt zowel de geschiedenis als de toekomst naar het heden.

Strata of the Slow, Buried Trench

Vleeshal Markt

Middelburg

15.10.2017 t/m 17.12.2017 

Alle afbeeldingen: ‘Strata of the Slow, Buried Trench’, Vleeshal Markt, Middelburg. Foto: Marina Pinsky 

Zoë Dankert

schrijft

Recente artikelen