metropolis m

Still from Francesco Ragazzi – 13 Attempts to Shoot My Father

De eindpresentatie van de Master Artistic Research In and Through Cinema van de Nederlandse Filmacademie is een fragmentarisch geheel waarin de artistieke praktijk en het eigen onderzoek het belangrijkste is. 

In deze eindpresentatie staat het proces centraal, als houding, als tegenhanger van de op het eindproduct georiënteerde filmwereld, zoals Mieke Bernink, hoofd van het programma het uitdrukt in de bijbehorende publicatie. Het is niet zozeer het maken van voltooid werk waar de studenten de afgelopen twee jaar toe zijn aangespoord maar het ontwikkelen van een artistieke praktijk. Dat vertaalt zich in een boel, veelal interessant, onderzoek dat in de meeste gevallen volop gaande is en nog niet in een finale, solide vorm is gegoten, vandaar ook de titel van de eindexamenexpositie: In Process.

De eindexpositie is geen eindstation maar een momentopname van projecten die de komende jaren volop ontwikkeld gaan worden, dat bekijken en op waarde kunnen schatten als bezoeker blijkt nog een klus. Verspreid over twee gebouwen krijg je als bezoeker bits and pieces van elk afzonderlijk onderzoek mee, de eindjes mag je zelf aan elkaar knopen. Op de bovenste verdieping van DAS huist de, enigszins rommelig ogende, expositie terwijl in het naburige EYE, veelal eenmalig, presentaties door de afgestudeerden worden gehouden. In de presentatieruimte zijn twee installaties te zien waaronder Inside nature, outside the square van David Wasch, een reflectie op het waarnemingsvermogen door middel van een spel met de kadrering van film. Zo projecteert Wasch ietwat kitscherige, pastorale beelden op schildersdoeken en wordt een in rasters opgedeeld schoolplein getoond in diepliggende bakken.

David Wasch - Inside nature outside the square

David Wasch - Inside nature outside the square

Ana Bravo-Pérez - The White Gold Screen

Ana Bravo-Pérez toont de achthoekige installatie The White Gold Screen waarin ze ons herinnert aan de fragiliteit en veerkracht van dat wat zich manifesteert, zowel op film als in het leven. Binnen is een altaarachtig geheel waarin twee films worden geprojecteerd: een is meermaals blootgesteld aan röntgenstraling op vliegvelden, de ander heeft zeven maanden begraven gelegen in de botanische tuin. Aan de buitenkant is kloksgewijs het onderzoeksproces uitgestald maar dat doet af aan de krachtige eenvoud van het werk.

Verder is er in de tentoonstelingsruimte The Cabinet of Research Curiosities te zien, een verzameling publicaties, websites en filmmateriaal van work-in-process.

publicaties in The Cabinet of Research Curiosities

Aan de eerste presentatie, door Áron Birtalan, die ik meemaak tijdens de openingsavond komt geen bewegend beeld te pas. We worden in een lege witte ruimte gevraagd jas en tas aan de zijkant te leggen en op stoelen in een kring te gaan zitten. Birtalan maakt Transformation Games, performatieve samenkomsten waarin op speelse wijze stil wordt gestaan bij de gecreëerde situatie zelf en mogelijkheden tot alternatieve werkelijkheden. Birtalan herinnert ons eraan dat wij nu tegelijkertijd de kring belichamen alsmede haar grens zijn, waarna hij eindigt met de vraag wat zich nu dan binnen deze kring bevindt. Niets, denk ik in eerste instantie bij mezelf. Ik twijfel. Is dit dan het begin van een nieuwe werkelijkheid?

Persoonlijke favorieten zijn het werk van Stephen Graves en Sam Ashby. Graves zoekt het dichtbij huis, in de gemeenschappen waar hij deel van uitmaakt: krakers, vriendengroepen. Forms of Available Love (Work in Progress) is een energieke, experimentele film, deels script, geschoten tijdens een tiendaags verblijf in een bos in Småland, Zweden, deels dagboekfragmenten op film van Graves zelf.

Still from Stephen Graves - Forms of Available Love 

archieffoto uit IHLIA tijdens presentatie Sam Ashby

Sam Ashby tijdens zijn presentatie met op de achtergrond archieffoto van The Bolton Whitman Fellowship

Later op de avond raak ik gefascineerd door Sam Ashby’s archiefonderzoek naar queer communities. Nu eens niet naar hen die samenkomen op de vermeende veilige plek voor queers: de vrijdenkende stad, maar in Yorkshire, op het Engelse platteland. Per toeval kwam Ashby op het spoor van The Bolton Whitman Fellowship, een gemeenschap die elkaar eind negentiende en begin vorige eeuw vond in de poëzie van Walt Whitman. Ashby is nu bezig een narratieve fictie film gebaseerd op deze gemeenschap te realiseren.

Deze lichting keert de norm, de stad, het Westerse gedachtegoed en bovenal de druk snel tastbare producten te produceren de rug toe om zich vast te bijten in een kunstpraktijk waarvan de fundamenten de afgelopen twee jaar zijn gelegd. Daar waar het persoonlijke het politieke raakt, vinden de studenten een manier film als materiaal op zo’n manier te gebruiken dat het zich ofwel buigt of weerbarstig blijkt en daarmee hun onderzoek, meestal, versterkt. Het is te hopen dat het publiek zich binnenkort kan laven aan voltooide films en installaties waarin de nu nog losse eindjes niet meer up in the air zijn.

HALF AUGUSTUS VERSCHIJNT METROPOLIS M NUMMER 4 2018 EINDEXAMENS. MET PORTRETTEN VAN 40 VAN DE BESTE KUNSTENAARS VAN DE KUNSTACADEMIES UIT NEDERLAND EN BELGIË. ALS JE NU EEN JAARABONNEMENT AFSLUIT KRIJG JE HEM GRATIS IN HUIS. MAIL JE NAAM EN ADRES NAAR [email protected] (ovv actie nr.4)

In Process, Artistic Research In and Through Film, DAS, Amsterdam, t/m 27.06.2018

Zoë Dankert

schrijft

Recente artikelen