metropolis m

Shertise Solano

Drie Rotterdamse ruimtes, met elk hun eigen sfeer, vormen dit jaar het afstudeertoneel voor de MA Fine Arts studenten van het Piet Zwart Institute. Jorne Vriens bezocht de tentoonstelling op een zonnige avond.

De MA Fine Arts-afstudeerders van het Piet Zwart presenteren hun eindexamenwerk in drie ruimtes die op een steenworp afstand van elkaar liggen: Showroom MAMA, The S/ash Gallery en UBIK. Elke plek kent een eigen sfeer. Bij MAMA staan de deuren open naar de Witte de Withstraat, waar de terrassen tijdens de zomeravond van mijn bezoek vol zitten. Terrasgangers houden halt om door de etalageruiten te bekijken wat die drukte binnen te betekenen heeft, sommige lopen binnen. UBIK en S/ash worden vooral bezocht door mensen die weten waar ze moeten zoeken. Deze ruimtes hebben geen ramen, waardoor de werken ‘monumentaal’ zijn uitgelicht. Doordat twee kunstenaars gelijktijdig werk en performances laten zien bij zowel MAMA als UBIK en S/ash, komen de locaties toch als één geheel over.

Samboleap Tol

Samboleap Tol stelde een simpele vraag aan haar vrienden: ‘Als je kinderen zou hebben, zou je ze dan vertellen dat je van ze houdt?’. De antwoorden gaan natuurlijk over ouderliefde, over een mogelijke kinderwens én over cultuur. In dat laatste is Tol in het bijzonder geïnteresseerd. Welk gedrag is individueel bepaald en wanneer komt gedrag zó vaak voor binnen een groep dat er gesproken kan worden van cultuurgebonden gebruik? Tol werd aan het denken gezet toen ze besefte dat haar ouders haar nooit hadden verteld over de Cambodjaans-Vietnamese Oorlog waarvoor zij vluchtten. Ze onderzoekt hoe gebruiken en ervaringen van generatie tot generatie worden doorgegeven.

Samboleap Tol

Andrea Celeste La Forgia

Familie en ouderschap vormen ook het thema van het afstudeerwerk van Andrea Celeste La Forgia, wiens moeder in een pastafabriek in Italië werkt. In totaal zijn er vier schilderijen van haar te zien, allemaal getiteld: ‘Portrait of my mother as a bag of pasta’, gevolgd door een specifieke pastasoort (Tortellini, Tagliolini, etc). Haar moeder is nergens te bekennen, toch is ze op een manier herkenbaar in de verpakkingen. Tijdens de performance legt de kunstenaar uit hoe meer dan 25 jaar zware fysieke arbeid haar moeder even hoekig heeft gemaakt als de dozen waarin ze de zakken pasta moet stoppen: ‘steeds als ze me knuffelt voelt het alsof ik door een machine wordt omarmd.’ Moeder hoopt dat haar dochter een ander leven tegemoet gaat, maar is soms sceptisch over de perspectieven die het kunstenaarschap hiervoor biedt. De performance stemt wat dat betreft hoopvol; Celeste La Forgia vertolkt de stem van de fabrieksarbeiders en belooft met evenveel overgave haar energie in het fabriceren van schilderijen te stoppen, welke net zoals pasta een belangrijke vorm van ‘voeding’ kunnen zijn.

Andrea Celeste La Forgia

Andrea Celeste La Forgia

Emma van Noort

Emma van Noort heeft op haar eigen manier ontdekt hoe lastig het is om fabrieksproducten te maken. In de wijk waar ze haar huis aan het verbouwen is, zag ze van die typische betontegels uit de jaren vijftig en besloot die handmatig na te maken. Zo eenvoudig was dat nog niet, het gips waarmee ze de betontegels namaakte weigerde makkelijk uit de mal te komen. Voorzien van een marmerpatroon staan ze prominent en voor een massaproduct best chic in de ruimte. Ook schijnbaar waardeloze plastic kruisjes die worden gebruikt om tegels op de juiste afstand van elkaar te zetten, krijgen in Van Noorts presentatie een andere waarde. Ze liggen op de vloer waar ook overpeinzingen over MDF en andere bouwmaterialen in plakletters zijn aangebracht. In deze context lezen de kruisjes ook haast als letters.

Emma van Noort

Emma van Noort

Madeleine Ruggi

Madeleine Ruggi toont een stuk metaalschroot afkomstig van een boorplatform. Ze wist het metaal te bemachtigen in de Rotterdamse haven, vlak voordat het als oud ijzer per kilo zou worden verkocht. Zo weet ze het recycleproces tijdelijk te bevriezen met haar presentatie. Niet toevallig presenteert ze haar werk in een cirkelvorm, waarbij de verschillende stadia die het materiaal doorloopt zijn weergegeven aan de randen. Ruggi laat daarmee ook ruimte om middenin die vorm te stappen; uiteindelijk draait het namelijk allemaal om de consument en blijft het zware recycle-proces op veilige afstand.  

Madeleine Ruggi

Grazia Gallo 

Grazia Gallo heeft zich een nis toegeëigend, die door middel van een gordijn is afgesloten van de rest van de ruimte. In die knusse ruimte opent ze voor de duur van de eindexamenpresentatie een kapsalon. Voor Gallo is de kapper niet alleen dienstverlener, maar onderdeel van een ritueel waarbij degene die in de stoel gaat zitten wordt bekeken en via de spiegel naar zichzelf kijkt. Tegelijkertijd, en daarom is de relatieve afzondering hier zo belangrijk, is de kapper een plek waar vorm kan worden gegeven aan een nieuwe identiteit door een nieuw kapsel.

Grazia Gallo

María José Crespo

María José Crespo zoekt eveneens een soort buitenruimte op. Ze grijpt het niemandsland aan als een plek waar identiteit geen vaststaand gegeven, maar een mogelijkheid is. Ze speelt hierbij met taal door de betekenis van het woord ‘grens’, dat toch een duidelijk onderscheid veronderstelt, te laten contrasteren met de betekenis van het beeld: onderdeel van haar installatie is een licht dat door zowel een rood als een blauw stuk plexiglas schijnt. Op de vloer verschijnt de mengkleur paars.

María José Crespo

Oliver Doe  

De noodzaak voor afzondering is ook Oliver Doe bekend. Zijn werk kom je onverwacht overal in de drie ruimtes waarover de tentoonstelling is verdeeld tegen. Bezoekers worden aangesproken door de kunstenaar en door minstens één andere performer in een feloranje T-shirt. Zij stellen een vraag  (‘have you been here before?) maar op het antwoord wordt niet gewacht, de performer loopt stoïcijns door. De kunstenaar doet onderzoek naar codetaal en meer verhulde vormen van communicatie onder queers. Zo leert de verdwaasde persoon die op het punt stond te antwoorden dat het bij de vraag ging om de zogenaamde ‘parataal’. Niet de inhoud maar de manier waarop de vraag werd gesteld was de kern van de boodschap, die iets vertelt over iemands identiteit en de wensen tijdens het cruisen.

Oliver Doe

Oliver Doe

Kate Price

Het werk van Kate Price is op veel verschillende plekken te zien: in een plantenbak op de stoep, op balkons en tuintjes van vrienden en waarschijnlijk talloze andere plekken waar deze geboren Australische heeft ingezaaid. Haar tuinieren wordt uitgebreid toegelicht in Showroom Mama, waar de kunstenaar het beschrijft als een moment van uitwisseling. Het wordt gepresenteerd als een sociale praktijk, gefacilieerd door de kunstenaar die bordjes aanbiedt waarop mensen hun verhaal kunnen delen.

Kate Price

Xiaofeini Liu

Alleen gehurkt is het verhaal te horen dat Xiaofeini Liu schreef voor haar afstuderen. Er wordt verteld over een groep mensen of niet-menselijke dieren (dat blijft in het midden) dat van een land vol zout naar meer zoete oorden reist. Om die reis op het netvlies te krijgen kan de bezoeker een vel papier over een steen leggen om er daarna met potlood overheen te krassen. Dan wordt de fijne lijntekening in de steen pas zichtbaar. Ondertussen is het makkelijk je te verliezen in het zoutlandschap, dat het meest lijkt op een Japanse rotstuin.

Xiaofeini Liu

Xiaofeini Liu

Shertise Solano

De video Meditation on Memory laat een schaduwfiguur zien tegen een achtergrond van uitgeveende penseelstreken. Tijdens de ruim tien minuten durende video varieert de beweging van het silhouet van rustig tot juist heel hyper. Het onderscheid tussen voor-en achtergrond wordt opgeheven wanneer een figuur de achtergrond begint te schilderen. Wat daar verschijnt aan woorden en tekens  is bewust niet leesbaar – de kijker mag de stemming zelf interpreteren.

Shertise Solano

BIJ METROPOLIS M NUMMER 4 VERSCHIJNT ONZE JAARLIJKSE EINDEXAMENBIJLAGE MET PORTRETTEN VAN 75 AFSTUDEERDERS VAN KUNSTACADEMIES IN BELGIË EN NEDERLAND. ALS JE NU EEN JAARABONNEMENT AFSLUIT STUREN WE JE NUMMER 4 MÉT DEZE BIJLAGE GRATIS TOE. MAIL JE NAAM EN ADRES NAAR [email protected] (ovv eindexamens).

Het werk van de Piet Zwart Institute afstudeerders was t/m 16 juli 2022 te zien. Klik hier voor meer informatie

Jorne Vriens

is kunsthistoricus

Recente artikelen