metropolis m

Bij TENT in Rotterdam opende op 11 juli de tentoonstelling Kairos Time. In de tentoonstelling is werk te zien van twaalf kunstenaars die dit jaar afstuderen aan het tweejarige master programma in beeldende kunst van het Piet Zwart Institute in Rotterdam. In tegenstelling tot veel andere afstudeerpresentaties is Kairos Time een langlopende tentoonstelling samengesteld door een externe curator. Dit jaar was dat de Italiaanse curator Matteo Lucchetti, die in het verleden onder andere met BAK in Utrecht en Kadist in Parijs projecten ontwikkelde die gingen over onderlinge samenwerking tussen kunstenaars.

Het eerste wat opvalt bij een wandeling door de tentoonstelling is de grote hoeveelheid aan kleine sculpturale assemblages die overal door de ruimte verspreid staan. Er is veel gebruik gemaakt van eenvoudige doe-het-zelf materialen zoals veel schuim, stukken stof en goedkope bouwmaterialen zoals hout, kunstgras, stoeptegels en grasvezel. Flatscreens zijn her en der verspreid, vaak liggend op de grond of hangend in de schoot van een sculptuur te midden van allerhande spulletjes en dingetjes. De met beelden bezaaide tentoonstellingsvloer wordt ruimtelijk gedeeld door grotere installaties, stalen structuren en wanden die vaak weer een twee of drie dimensionaal werk ondersteunen. Met heldere kleuren en theatraal licht vormt het geheel een wonderlijke scenografie waarbij de werken van de verschillende kunstenaars vloeiend in elkaar overlopen en niet altijd meteen zichtbaar is wat wie toebehoord.

En dat is misschien nog wel het meest opmerkelijke van deze afstudeertentoonstelling. Aan de werken is te zien hoezeer deze kunstenaars zich zowel in vorm als inhoud door elkaar laten beïnvloeden. Het intieme traject van het master programma in Rotterdam lijkt een vruchtbare bodem voor kruisbestuivingen, collectief experiment en intieme artistieke en intellectuele uitwisseling. Terwijl de meeste kunstopleidingen het afstuderen juist opvatten als een moment waarop studenten hun singuliere talenten aan de wereld tonen om zich zo als autonoom kunstenaar te etaleren, lijkt er bij Rotterdamse groep geen angst te bestaan dat in de schijnbare eenheid van de tentoonstelling de individuele stem verloren gaat. En dat is terug te zien in de kunstwerken die formeel soms weliswaar op elkaar lijken, maar uiteindelijk toch allemaal een heel eigen interesse gebied bestrijken.

De titel Kairos Time verwijst naar één van de twee woorden die het Oudgrieks kent voor tijd. ‘Kronos’ is het woord voor de chronologische tijd die zich laat uitdrukken in de secondes van de klok. ‘Kairos’ is het woord dat de oude Grieken gebruikten als ze het hadden over de sociale dimensie van tijd: het beste moment om iemand goed of slecht nieuws te brengen, de tijd dat geliefden zich in elkaars ogen verliezen of het juiste ogenblik om collectief actie te ondernemen. De tentoonstelling bij TENT laat zien dat het doen van een master een tijd is om nauw betrokken te zijn bij elkaars werk, daarvan te kunnen leren en elkaar te inspireren. Of, zoals Piet Zwart-tutor Liesbeth Bik tijdens de opening tegen me zei, om te beseffen dat kunst maken niet zozeer gaat om het uitvinden van iets nieuws, maar om het herordenen van dat wat er al is. En na dit traject, zoveel is wel zeker, vervolgen alle kunstenaars weer een hele eigen weg.

Hier volgt een beeldverslag van de tentoonstelling waarin de afzonderlijke werken kort worden toegelicht.

entree

Deze inkt- en waterverf tekening op zijde van Perri Mackenzie is onderdeel van grote installatie waarin de kunstenaar beweeglijkheid als uitgangspunt neemt om na te denken over spontaniteit, het onbewuste en de beweging van lichaam en geest ten opzichte van zijn omgeving.

Tools for Audio Mapping van Christian Hansen

Christian Hansen produceerde drie vinylplaten waarop opnames te horen zijn van muziekinstrumenten die de kunstenaar zelf bouwde uit elementen die hij in de stad tegenkwam. Zo maakte hij van een oranje verkeerskegel een fluit, bouwde hij een Architar, door een gitaarhals aan verschillende architectonisch monumenten te monteren en bedacht hij het Keyboard Skateboard.

Maarten Bel runt Café Bel, een tijdelijke bar met open podium waar iedere week allerlei mogelijke evenementen plaats kunnen vinden.

Tijdens de opening serveert Café Bel van Maarten Bel een speciale cocktail met blue curaçao, sinaasappelsap en gummi-beertjes ingelegd in wodka, die wordt opgediend in een sok.

Een onderdeel van de ruimte-vullende installatie Boomerang van Philip Ewe, waarin hij aan de hand van sculpturale assemblages, verzamelingen van allerlei spulletjes en een drietal dynamische videowerken een soort gefragmenteerde roadmovie regisseert.

Philip Ewe

Hannah James’ video stelt de zintuigelijke waarneming op de proef. Terwijl een verteller een interieur omschrijft, tekenen twee handen een interieur dat daarvan afwijkt en vallen er zinnen als “I wonder wat yellow would taste like”, of “if I had my eyes shut, could I hear the colour?”

De installatie Solid Ground van Sabrina Chou verspreidt zich door de gehele tentoonstelling, met lijnen en teksten op de vloer en sculpturen van geluiddempend materiaal.

Sabrina Chou

Ook Micha Zweifel heeft een installatie die uit veel verschillende sculpturale onderdelen en video’s bestaat, aangestuurd door een korte literaire tekst die gaat over de eindigheid van een menselijke relatie: “Als er iets is waar ik van houd in onze vriendschap, is het ons vermogen om elkaar te ontmoeten voorbij de verbeelding.”

Ruimtelijk overzicht van de installatie van Micha Zweifel.

Graham Kelly toont een intrigerende video installatie van drie kanalen met de titel figurehead, reflection, firework, fan, miracle.

In haar wondere wereld laat Ann Maria Healy een waterval naar boven stromen, zeepbellen door de ruimte zweven en zachtjes uiteen spatten op een sculptuur van glasvezel en pleister, en objecten verschijnen en weer verdwijnen in een film met ritueel aangeklede performers.

Ann Maria Healy’s film She Drew a Line in the Glitter of her Mind.

Het werk The Stable Language van Liz Allan bestaat uit drie tafels, met televisieschermen en bedrukte T-Shirts waarin ze betekenis, klank en sensatie van woorden onderzoekt.

Liz Allan Pridest

Machteld Rullens’ werk Hardcore is een video installatie met twee kanalen toont met gevoel voor absurdisme de lichaamstaal van beveiligers en staatsmensen tijdens de nucleaire top in Den Haag in maart 2014.

Drifting towards telling how to dance solo (Jacobson’s Organ) is een atmosferische geluidsinstallatie van Roos Wijma die reageert op de bewegingen van de bezoeker.

Fotografie: Job Janssen, Jan Adriaans & Rieke Vos

BIJ METROPOLIS M NUMMER 4-2014 (AUGUSTUS-SEPTEMBER) VERSCHIJNT ONZE JAARLIJKSE EINDEXAMENSPECIAL MET EEN SELECTIE VAN DE BESTE STUDENTEN VAN DE NEDERLANDSE KUNSTACADEMIES