metropolis m

Lily Reynaud Dewar, ‘Teeth, Gums, Machines, Future, Society’, (dance video), 2017, film still, courtesy of the artist

Zaterdagmiddag en -avond presenteert Veem House for Performance, ikv het 100 Days House, de een videoportret van Donna Haraway door Fabrizio Terranova, dat net als vorig jaar in mum van tijd was uitverkocht. Haraways Cyborg Manifesto – voor het eerst besproken in Metropolis M in 1994 (tien jaar na de verschijning ervan in 1984) – is van blijvende invloed op nieuwe generaties. Ook op kunstenaars zoals Lili Reynaud Dewar. In dit interview naar aanlelding van een presentatie in Vleeshal Middelburg (2017) verklaart ze hoe het droombeeld van de cyborg zich vermengd heeft met de werkelijkheid.

Lili Reynaud-Dewar: ‘Ik ontdekte de Levitt Shell een kleine tien jaar geleden in Memphis. Het is een betonnen concertkoepel uit de jaren dertig. Het openlucht amfitheater van Max Furbringer in Overton Park vormde het toneel van mijn korte film. Op het moment dat ik met dit bouwsel in aanraking kwam, was ik ook gegrepen door Donna Haraways manifest, een soort van futuristisch schrijven dat geen sciencefiction wil zijn. In Amerika zag ik in die jaren in het straatbeeld ook advertenties voor de vreemdste dingen en in de lijn van het droombeeld van de cyborg fascineerden de aankondigingen voor teeth grillz. Die gouden of zilveren tandprotheses waren in de jaren tachtig en vooral negentig bijzonder populair bij de aanhangers van Dirty South, een Amerikaans subcultureel rapgenre dat zijn oorsprong vond in Houston, New Orleans, Atlanta, Miami en voornamelijk Memphis. Hoewel teeth grillz nog steeds als een belangrijk statussymbool binnen de hiphopcultuur gelden, worden ze ook niet zelden gebruikt om rottende, afgebroken of missende tanden te verbergen. Ik zie ze dan eveneens als een metafoor voor het arme deel van de Amerikaanse maatschappij dat zich geen tandverzekering kan veroorloven.’

‘In juli 1954 gaf Elvis zijn eerste betalende concert in de Levitt Shell terwijl Martin Luther King in de stad werd vermoord na zijn tussenkomst in de zogeheten sanitation strike.[1] Zowel de Levitt Shell als afval komen in het werk in TEETH, GUMS, MACHINES, FUTURE, SOCIETY terug. Naast de teksten, muziek en de video bevat de totaalinstallatie ook afval: resten van de producten die we tijdens het maakproces zelf consumeerden. Ze liggen verborgen achter hoeken en kanten, maar zijn ook geëtaleerd in sculpturen, uitvergrotingen van de op maat gemaakte teeth grillz die de performers in de video dragen.’

‘Haraways conceptie van de cyborg toets ik aan de mening van de man in de straat: de hiphopper met teeth grillz. Een opgewonden deejay maakt de schijnbaar onmogelijke dialoog tussen de twee nog onduidelijker. Ik plaats graag zaken samen die op het eerste zicht onmogelijk wat met elkaar te maken kunnen hebben. In de sleutelscènes staan de vier stand-upcomedians uit Memphis rond een op een sokkel geplaatste actrice uit Detroit die voorleest uit A Cyborg Manifesto. Een beetje een pompeuze situatie, maar daar houd ik persoonlijk wel van. De tekst van Haraway, misschien voor de hand liggend om te gebruiken maar nog steeds actueel, zoekt bewust confrontatie en limieten op. Ook mijn werk wil verschillende posities innemen, openingen creëren voor interpretatie en tegenstellingen opwerpen. Het wil verstoren. Bijgevolg reageren mensen allerlei zeer divers. Zelfs de instituten die deze installatie exposeerden, waaronder Museion Bolzano en Kunstverein in Hamburg, schreven erg uiteenlopende zaalteksten.[2] Vroeger zou me dat gestoord hebben, nu vind ik dat net een goede zaak.

[blockquote]’Why should our bodies end at the skin or include at best other beings encapsulated by skin’

‘Met TEETH, GUMS, MACHINES, FUTURE, SOCIETY stel ik ook mijn eigen werk en handelen in vraag. Een letterlijk voorbeeld daarvan is de video waarin ik (opnieuw) naakt door de installatie dans. Met de performers en andere betrokken partijen hadden we vaak felle discussies: in hoeverre drong ik mijn eigen culturele prisma aan hun standpunten op? Of stonden mijn persoonlijke overtuigingen hen net toe om, bijvoorbeeld, hun denkbeelden over de rapcultuur te relativeren? Los hiervan wil het werk ook gedenken. Tijdens mijn research vond ik echter weinig archiefmateriaal van Memphis destijds. Was de stad op dat moment dermate getraumatiseerd door de omstandigheden incluis de moord op King dat er geen tijd bestond om beelden te bewaren van de door afval overspoelde straten? Enerzijds functioneert de video en installatie inherent als een evocatie van de protesten toen. Anderzijds vormt het een arrêt dans le temps, een herbeleven waarin je de huidige performers effectief afval in de straten ziet dumpen.’

Lily Reynaud Dewar, 'Teeth, Gums, Machines, Future, Society' (performance), Vleeshal Markt, 2017. Foto: Marie Angeletti 

DIT IS EEN BEWERKING VAN EEN INTERVIEW VAN IVE STEVENHEYDENS MET LILI REYNAUD DEWAR DAT IS GEPUBLICEERD IN METROPOLIS M Nr 3-2017 HOMELAND. METROPOLIS M KRIJGT GEEN SUBSIDIE. STEUN METROPOLIS M, NEEM EEN ABONNEMENT. ALS JE NU EEN JAARABONNEMENT AFSLUIT STUREN WE JE HET NIEUWSTE NUMMER GRATIS OP. MAIL JE NAAM EN ADRES NAAR [email protected] (ovv actie nr 6)

Veem House, Amsterdam, 15.12.20198 Meer info HIER (TEETH, GUMS, MACHINES, FUTURE, SOCIETY was van 25.06 t/m 24.09.2017 te zien in Vleeshal Markt, Middelburg)

[1] De sanitation strike was een in februari 1968 opgestart en maanden lopend protest van meer dan duizend zwarte werknemers in de sector van afval-ophaling en -verwerking. Na rellen en de moord op King op 4 april 1968 droeg de sanitation strike uiteindelijk bijdroeg tot meer burgerrechten voor de zwarte gemeenschap zoals vakbondserkenning, betere verloning en later ook toegang tot plekken die eerder exclusief voor blanken bestemd waren.

[2] De video ging in première op de biënnale van Gwangju (september – november 2016), andere opstellingen vonden plaats in Kunstverein in Hamburg (september – november 2016) en Museion Bolzano (januari – mei 2017). In het Franse Théâtre Nanterre-Amandiers werd het project in een andere configuratie voorgesteld, in de vorm van twee performances op scène (december 2016). Na Middelburg trekt het werk verder naar Atelier Hermès in Seoul en naar de expositieruimte van de Monash University te Melbourne.

Recente artikelen