metropolis m

Performance Walk with U van Ode de Kort tijdens de opening van The Gulf Between in De Warande © Marie Houttequiet

Al geruime tijd doet ze onderzoek naar de O en sinds kort ook naar de U: Ode de Kort. Haar werk is nu te zien in de grote groepstentoonstelling The Gulf Between in De Warande (zie foto voor haar performance tijdens de opening). Tamara Beheydt zocht haar op om met haar te praten over haar fascinatie voor deze letters.

In de praktijk van kunstenares Ode de Kort (1992, Antwerpen) komen fotografie, sculptuur, video en performance samen. Ze studeerde in 2015 af als fotografe, maar zocht toen eigenlijk al de grens met andere media op. Al enkele jaren is ze haast obsessief bezig met cirkel- en ovaalvormen. Recentelijk deed ze bij de opening van de groepstentoonstelling The Gulf Between in De Warande in Turnhout een performance. Haar eerste performance, maar ze heeft er meer plannen mee in de toekomst.

Tamara Beheydt

Je hebt fotografie gestudeerd, maar toch is je werk nu eerder sculpturaal en performatief.

Ode de Kort

Om mijn werk te begrijpen, is het wel goed om de chronologische evolutie van mijn praktijk te kennen. Mijn eerste werken waren fotografische registraties van assemblages, die ik maakte met gevonden objecten zoals stokken en stenen. Ik ordende hen zodat ze een tijdelijk evenwicht opzochten, en legde dat korte moment vast. In de foto vind je een bepaalde weerklank die niet zomaar met het blote oog te zien is. In mijn masterproject zocht ik manieren om fotografie ruimtelijk uit te breiden. Ik presenteerde een sculpturale lijn, waarover een fotoprint was gedrapeerd. Mijn werkproces is eigenlijk steeds hetzelfde gebleven: al mijn werk ontstaat vanuit het spelen, het repetitieproces in mijn atelier.

Tamara Beheydt

Laat je de camera dan voorgoed links liggen?

Ode de Kort

Absoluut niet. De camera blijft een zeer belangrijk onderdeel van mijn praktijk. In het atelier, tijdens wat ik mijn repetities noem, gebruik ik de camera om objecten of oefeningen te kunnen registeren, herhalen en eventueel wijzigen. De camera staat op gelijke hoogte met alle andere materialen die ik gebruik. Al mijn materialen zijn mijn medewerkers. Ik heb niet het gevoel dat ik boven hen sta. Ik kan hen manipuleren, maar zij hebben ook controle over mij. Op die manier is ook de camera mijn collega. Hij is als een goede vriend: ook wanneer je elkaar twee jaar lang niet ziet, is de vriendschap bij de volgende ontmoeting toch gewoon dezelfde.

Tamara Beheydt

Je lijkt wel geobsedeerd door O-vormen.

Ode de Kort

De video Suspension of a circle, waarin ik een gevonden rubberen band met gebruik van een stok laat dansen, was voor mij een belangrijk herkenningsmoment. Ik besefte dat ovale en ronde vormen vaak in mijn werk voorkwamen. Aanvankelijk maakte ik enkel werk met rubberen materialen die ik vond, maar inmiddels bestel ik ook wel af en toe dingen. Ik blijf gefascineerd door de mogelijkheden van dezelfde materialen. En inderdaad ook door de vorm ‘O’. We spreken het uit als een letter, maar het is nog veel meer: het is ook een teken, een cirkel, een klank. Sinds een jaar of twee is die cirkel ook opengevallen en een ‘U’ geworden.

Tamara Beheydt

‘O’ en ‘U’ zijn je materialen. Heeft je werk, hoewel de vormen meer zijn dan enkel letters, toch een belangrijk talig aspect?

Ode de Kort

Het is eigen aan de vormen: je kan het talige van de ‘O’ en de ‘O’ niet wegdenken. De vormen zelf hebben ook een groot typografisch aspect. Dat vind ik interessant en wil ik verder ontwikkelen. Ik ben sinds kort teksten aan het schrijven vertrekkende vanuit de ‘O’ en ‘U’. Dat begon als een spontane oefening, maar er ontstonden dingen die ik heel leuk vond. Ik kreeg er positieve feedback op van een bevriende uitgever. Nu spelen we met het idee om dit soort teksten te publiceren. Volgens mij zullen ze echter nooit een finale vorm hebben. Daarom denk ik er, samen met een grafisch vormgever, over na een periodieke publicatie te maken, die de ene keer de vorm van een krant kan aannemen, en de andere keer een geluidsopname of een kaartje kan zijn.

'In de herhaling van klanken zie ik een interessant potentieel voor luchtigheid. Ik neem mijn werk serieus, maar veel momenten zijn absurd en grappig, als een spel'

Film stills. Ode de Kort - Suspension of a circle, 2016 courtesy de kunstenaar en SpazioA Pistoia

Tamara Beheydt

Het lijkt wel dadaïstische poëzie. Bij nader inzien lijkt het toeval altijd een grote rol te spelen in je werk.

Ode de Kort

Dat is inderdaad het geval. In de herhaling van klanken zie ik een interessant potentieel voor luchtigheid. Ik neem mijn werk serieus, maar veel momenten zijn absurd en grappig, als een spel. Dat komt in die taalexperimenten goed naar voren. Overigens zijn er weinig zekerheden in mijn werk. Ik weet dat bepaalde dingen blijven gebeuren en bepaalde materialen blijven terugkomen, en dat is heel geruststellend. Maar het werkt ook omgekeerd: ik ken deze materialen door en door, maar eigenlijk ken ik ze helemaal niet.

Tamara Beheydt

Je bent als Belgische kunstenares vertegenwoordigd door een Italiaanse galerie. Hoe kwam je daar terecht?

Ode de Kort

In 2014, mijn masterjaar aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten deed ik een korte residentie in Como, georganiseerd door de Fondazione Antonio Ratti. Elk jaar nodigen ze een gevestigde internationale kunstenaar uit om workshops te geven. Toen ik daar was, was dat Tacita Dean. Het was een van de beste ervaringen van mijn leven. Bij het presentatiemoment kwam Giuseppe, de directeur van galerie SpazioA, een kijkje nemen. Hij nodigde me uit voor zijn project space en wilde achteraf graag een vaste samenwerking. Ik ben nog steeds blij dat ik daar toen mee instemde: ik krijg alle tijd om te creëren, de galerie biedt me alle ondersteuning die ik nodig heb.

Tamara Beheydt

In De Warande voerde je recent je eerste performance op tijdens de opening van The Gulf Between. Hoe gaat dat in zijn werk, een performance voorbereiden en uitvoeren?

Ode de Kort

Ik had dezelfde performance al tweemaal eerder in een andere vorm gedaan, de eerste keer in 2017. De eerste keer gebeurde het heel snel, de tweede keer vertraagde ik alles. De versie in De Warande was erg bijzonder, omdat ik het volledige gebouw ter beschikking had. Ik heb er wel een script voor geschreven, maar ik vind het ook belangrijk om dingen open te laten. Een danser hoeft ook niet alles perfect uit te schrijven, hij weet hoe bepaalde bewegingen functioneren. Zo weet ik door mijn oefenproces en repetities in het atelier ook hoe mijn materiaal werkt en hoe ik kan bewegen. Toch leerde ik door de schaal van deze performance ook weer op een andere manier bewegen – het was een twee uur durende krachtmeting met de rubberen ‘U’, waar ik overigens ook erg veel rugpijn aan overgehouden heb.

Tamara Beheydt

In de tentoonstelling zijn de rubberen ‘U’ en een videoregistratie de restanten van je performance.

Ode de Kort

De ‘U’ hangt er nu als een sculptuur, maar ik vond het enorm belangrijk om ook de video te kunnen tonen. Het object is bovenal een oefenobject, het moet in beweging gezien worden, geactiveerd. Daarom heet de performance ook Walk With U: het is een uitnodiging en een oefening om samen een ruimte en een lichaam te verkennen. Om dat object ook in de tentoonstelling te kunnen activeren, heb ik op verschillende locaties in het gebouw mijn oefenproces vastgelegd met de camera. Het zijn vijf korte filmpjes geworden, die in een loop getoond worden.

'Al mijn materialen zijn mijn medewerkers. Ik heb niet het gevoel dat ik boven hen sta. Ik kan hen manipuleren, maar zij hebben ook controle over mij'

Performance Walk with U van Ode de Kort tijdens de opening van The Gulf Between in De Warande © Marie Houttequiet

Performance Walk with U van Ode de Kort tijdens de opening van The Gulf Between in De Warande © Marie Houttequiet

Performance Walk with U van Ode de Kort tijdens de opening van The Gulf Between in De Warande © Marie Houttequiet

Tamara Beheydt

Hoe belangrijk is het lichaam in je werk?

Ode de Kort

Ook voor ik met performances bezig was, was ik me heel bewust van de rol die mijn eigen lichaam speelt in mijn werk. Ook fotografie is heel lichamelijk: je moet je in allerlei bochten wringen om de camera op het perfecte standpunt in te stellen. De camera en de objecten zijn evenzeer lichamen die een houding aannemen. Bovendien was dat spelen, dat oefenen met objecten ook altijd al aanwezig. Alleen toonde ik daar eerder de fotografische of sculpturale resultaten van, nu voer ik deze oefeningen soms live uit. Die performances zijn iets wat ik zeker verder wil onderzoeken, er zitten nog veel mogelijkheden in. Ik droom een beetje van een combinatie tussen mijn oefeningen en mijn teksten met ‘O’ en ‘U’ als een soort theater, maar dat moet nog groeien.

Tamara Beheydt

Bij galerie Geukens & De Vil in Antwerpen toonde je onlangs geen rubberen ‘O’ of ‘U’, maar een bijna onzichtbaar werk. Het stond niet aangeduid op de plattegrond van de tentoonstelling en er zijn geen foto’s van. Een statement?

Ode de Kort

De titel van de groepstentoonstelling is Presque Rien, ofwel bijna niets. Daar wilde ik iets mee doen. Ik deed een heel minimaal voorstel. Ik bezat al een tijdje een hele fijne, bijna onzichtbare draad, waar ik graag mee wilde werken. Ik besloot het werk haast onzichtbaar te maken, en te suggereren dat het er misschien helemaal niet was. Het is in zekere zin een statement: het maakt het de kijker, en potentiële koper, moeilijk. Ironisch genoeg waren veel mensen bij de opening van de tentoonstelling op zoek naar mijn werk: ze keken naar boven, in de hoeken, uit het raam. Met de meest minimale bijdrage heb ik toch heel wat mensen geprikkeld en uitgedaagd. De absurditeit en humor daarvan vind ik heerlijk.  

Presque Rien, galerie Geukens & De Vil, Antwerpen, t/m 02.03.2019 & The Gulf Between, De Warande, Turnhout, t/m 21.04.2019

Tamara Beheydt

schrijft over kunst, o.a. voor Glean

Recente artikelen