metropolis m

Een neiging tot kitsch heeft Berend Strik altijd gehad, zo lang als ik me zijn werk herinner. Hoe eloquent en charmant hij ook kan zijn, het volkse ligt in zijn werk altijd dicht aan het oppervlak. Het zal er ongetwijfeld mede de oorzaak van zijn dat hij nu al een kwart mensenleven aan het borduren is, de volkskunst bij uitstek. Een echte Strik is altijd een beetje folklore.

Ik herinner me dat het borduren een hype was in de kunst van twintig jaar geleden. In Metropolis M verschenen er artikelen over, her en der in het land werden er tentoonstellingen aan gewijd. Strik wilde laten zien dat het borduren in de kunst het feminisme van de jaren zeventig voorbij was.Vlijtig geborduurde vrouwen zaten in zijn werk in hurkzit, met vol uitzicht op hun kruis. Later zou hij druk in de weer gaan met het bewerken van porno. Een van die seksueel getoonzette werken heeft nog de cover van Metropolis M gesierd.

Strik is blijven borduren, eerst naar foto later vooral op foto. Het is zijn handelsmerk geworden. Aan het grote overzicht dat het Valkhof in Nijmegen heeft samengesteld, vallen de fases die hij de laatste tien jaar heeft doorlopen perfect af te lezen: volkse portretten, gevarieerd archiefbeeld, filmische architectuur, zelf geschoten reisfotografie uit crisisgebieden. Je kunt er het ritme van zijn galerietentoonstellingen in Amsterdam en New York aardig uit afleiden.

In vergelijking met het vroege werk ogen de in Nijmegen verzamelde werken opvallend tam, zowel in fotografisch motief als in de bewerking met naald en draad. Van de heftig geprikte, seksueel getinte vroege borduursels is weinig meer over. Strik is salonfähig geworden. En daarmee ook wat saaier.

Leuk is de tentoonstelling vooral daar waar Strik buiten het borduurregime stapt en zich neerzet als sjacheraar en potloodventer met open jas, aan de binnenkant waarvan een Duchampiaans zakmuseum met dia’s van zijn favoriete werk zit.

Het is dit soort uitstapjes dat laat zien dat Strik meer kan zijn dan een goed verkopende borduurder. We mogen hopen dat deze andere Strik in de toekomst wat meer speelruimte krijgt, en het borduren geen voortborduren wordt.

Berend Strik
May I Show You My Pictures?
25 september 2010 t/m 9 januari 2011