metropolis m

Kunstenaar/uitvinder Bram De Jonghe heeft een van de beste solo’s van Stroom uit de afgelopen jaren gerealiseerd.

De in Oostende geboren Belg heeft de ruimte (lees het instituut) radicaal naar eigen hand gezet door in de grote bovenzaal een groot verlaagd plafond te hangen, dat dienst doet als letterlijk en figuurlijk canvas (schildersdoek).

Het canvas presenteert het gebouw nadrukkelijk als speelveld en zet de blik op scherp, wat subtiele details in zicht brengt, zoals brandsporen op kolommen en een lichtgebogen tl-lamp.

Het canvas dwingt de toeschouwer tot een ander dan normaal bezoek. Hij moet gebukt naar de videoprojecties kijken, die op de steunkolommen geprojecteerd worden. Een geworstel met het evenwicht volgt, en leidt tot gedesoriënteerd kunstkijken, dat wordt versterkt door de taferelen op video waar soms ook een tollende beweging in zit.

De hele tentoonstelling staat in het teken van beweging.

Terugkerend onderdeel is een spiraalvormige sculptuur, beeld van oneindigheid, van stuwing, van een wereld in blijvende cirkelgang. De Jonghe’s presentatie telt liefst drie van die zelfgefabriceerde ‘navels’, die ook nog haaks op elkaar staan, om de in gang gezette turbulentie in de ruimtes ernstig te compliceren.

Gelukkig kent het gebouw van Stroom de nodige relingen, waar je als licht tollende bezoeker je houvast kunt terugvinden. Een meisje op video heeft die duidelijk niet. In de kelder draait ze een wilde pirouette en valt met opwaaiende jurk op een bed.

Blikvanger naast het plafond en de opvallende spiralen is een vitrine waarin een kaars elke paar minuten net niet wordt uitgeblazen door een ingenieus blusapparaat. De vlam buigt, in de vlucht van het vocht, maar weet de aanval fier te overleven. Langzaam komt de vlam weer overeind.

Het is uiteraard een beladen zinnebeeld, dit vuur van de kunstenaar, cq de kunst, dat zich niet laat ringeloren door zoiets lulligs als de spreekwoordelijke aartsvijand water. Een typisch geval van almacht en falen, van de kunstenaar als god die de wereld in zijn hand neemt, en overwint. Of juist niet, als je het perspectief van het water verkiest.

Bij De Jonghe geldt steeds: The sky is the limit, maar dan wel een die wat lager hangt, of op z’n kant.

Tegelijk laat zijn ‘vuurwerk’ zich ook begrijpen als een absurd natuurkundig experiment, zoals die er in de even dynamische als verstilde tentoonstelling wel meer zijn.

Bram De Jonghe
Stroom Den Haag
22 juni t/m 17 augustus

Domeniek Ruyters

is hoofdredacteur van Metropolis M

Recente artikelen