metropolis m

Hooliganship, ‘Adventure’, still from animation
Erik van Tuijn

Dit jaar is het alweer de 20e editie van het Impakt Festival en er is toepasselijk genoeg gekozen voor een tijdsgebonden thema: Accelerated Living, over de manier waarop wij in deze nieuwe-media-samenleving tijd ervaren. Hoe gaan we dat terugzien tijdens het festival?

Arjon Dunnewind

De titel doet misschien vermoeden dat we ons alleen focussen op de toenemende snelheid waarin het leven zich afspeelt. Dat is maar ten dele waar, want we schenken ook veel aandacht aan tegenbewegingen: ideeën over synchroniciteit, de ervaring van real-time, waarbij niet alleen versnelling, maar ook vertraging een belangrijke strategie is. In het muziekprogramma zie je die extremen goed terug. We hebben een dubstep avond met een grote naam als Kode9 (Steve Goodman), die overigens ook universitair docent is en op donderdag ook een lezing geeft op ons congres. Daar tegenover staat 9 Beet Stretch van Leif Inge, een geluidswerk dat in een van de Utrechtse werfkelders te vinden zal zijn. Inge heeft Beethovens Negende opgerekt tot een lengte van 24 uur, en je kunt gedurende de hele speeltijd binnen lopen.

In het Impakt Online programma gaan we tegen het idee van het internet als een plaats van voortdurende activiteit in door te kijken naar het onontgonnen gebied van de IP adressen. Richard Rogers presenteert de IP-browser (van Govcom.org i.s.m. Alex Galloway), die toelaat om je ‘IP-buurt’ te verkennen. Een vorm van “slow browsing” die nieuwe perspectieven biedt op het Web. Het project toont aan dat een groot deel van de IP adressen niet in gebruik is. Internet is een zee van info, maar er zijn veel gereserveerde, maar lege en ongebruikte gebieden. Constant Dullaart belicht zijn Ready Mades, een collectie websites gered van de duistere wereld van de ‘domeinnamen markt’.

Erik van Tuijn

In de festival brochure wordt Franco Berardi’s opvatting aangehaald dat ‘de alomtegenwoordige en eeuwige snelheid alweer achter ons ligt en dat we nu op zoek kunnen naar ons eigen ritme. Wat is het eigen ritme van Impakt dit jaar? Zijn er ook rustpunten, plaatsen (en tijden) waarop we even bij kunnen komen van al die snelheid?

Arjon Dunnewind

Zoals ik al aangaf, is er altijd sprake van een dubbelheid bij Impakt: in het filmprogramma wisselt chaos af met verstilling, er is slowfood en new age als tegenwicht voor de hectiek. Dat uitgangspunt is geïncorporeerd in zowel de kunst als in het festival zelf: in de mediatheek kunnen mensen op hun eigen tempo kijken naar de werken die op het festival te zien zijn, we hebben de Beethoven installatie van Inge, in de Kikkerbar en het festivalrestaurant kunnen de bezoeker ook even bijkomen of een goed gesprek voeren.

In de tentoonstellingen komen beide posities ook voortdurend terug: Guido van de Werve’s Nummer negen. The day I didn’t turn with the world is weliswaar een versnelde film die een gehele dag in 9 minuten voorbij laat komen, maar het uiteindelijke beeld is er een van rust. Vadim Fiskins installatie doet iets soortgelijks – met behulp van een lichtmengtafel – simuleert hij het gedurende de dag veranderende licht, maar dan in enkele minuten.

Erik van Tuijn

Hooliganship is uitgenodigd voor een workshop en een event. Wie/wat zijn zij en wat gaan ze precies doen?

Arjon Dunnewind

Hooliganship is een Amerikaans collectief,dat onderdeel is van een wijd verbreide undergroundbeweging aldaar. Een van hun exponenten is E*Rock, die we op voorspraak van Ola Vasiljeva, al eens naar Nederland hebben gehaald. Hooliganship is op het moment op tournee door Europa en koppelt bestaande animatietechnieken aan open source, plugins en hergebruik. Hun werk is verwant met kunstenaars als Extreme Animals, Paper Rad en Cory Archangel. Ze richten zich niet op technische perfectie, het is heel low-fi. Hun animaties lijken op vroege pc games en vroege vormen van videobewerking. Veel van wat zij ‘plunderen’ wordt vermengd met muziek, die op het festival in het programma Cartune Xprez de vorm aanneemt van een live optreden van Hooliganships met animaties als backdrop. Een van hun leden, Peter Burr zal op het festival ook een workshop geven voor geïnteresseerde kunstenaars en studenten, waarbij zij de Hooliganship technieken kunnen leren: hun low-fi directe werkwijze, de programma’s waarmee hun werk tot stand komt en de technieken die zij gebruiken.

<vimeo 7041507>

Erik van Tuijn

Hoe snel zijn die 20 jaar – 20 edities Impakt – zelf voorbij gegaan? Hoe kijk je daarop terug?

Arjon Dunnewind

Gek genoeg denk ik dat alles tegelijkertijd snel en langzaam is gegaan. Tijd is heel relatief begrip, dat was voor mij ook de reden om het onderwerp te maken dit jaar. Hoe Impakt 20 jaar geleden was, dat beleef ik niet als de dag van gisteren. We hadden een andere manier van doen, en de omvang was natuurlijk veel kleiner. Dat was duidelijk een andere wereld!

Erik van Tuijn

In de afgelopen 20 jaar is ons begrip van tijd stevig veranderd, (hoe) zie je die veranderingen terug in de geschiedenis van het festival?

Arjon Dunnewind

Het idee van tijd en snelheid is veel te complex om het te reduceren tot de simpele tegenstelling ‘snel’ versus ‘langzaam’. Dankzij de voortsnellende technologische ontwikkelingen kunnen we nu meer programmeren – meer werk verzetten – dan twintig jaar geleden, maar we concentreerden ons vanaf het begin op time-based media, en daarin is altijd plaats geweest voor zowel rust en contemplatie als haast en hectiek. De diverse soundscapes die we geprogrammeerd hebben, langzaam contemplatief, waarin op een bijna documentaire manier met geluid wordt om gegaan, die lijn is altijd aanwezig geweest. Organisatorisch is er natuurlijk een verschil in de communicatiemiddelen die we tot onze beschikking hebben, maar ook in kunst is de complexiteit toegenomen: dankzij internet kunnen we nu veel meer. Dat zie je dit jaar bijvoorbeeld terug in het werk van Thomson & Craighead, die live beelden uit de 24 tijdzones van de wereld tonen, een project dat alleen mogelijk is dankzij stand van de techniek vandaag de dag.

Erik van Tuijn

Welke editie heeft de meeste ‘impakt’ gehad achteraf gezien?

Arjon Dunnewind

Dat is als aan een ouder vragen wie van zijn kinderen het leukst is… Maar ik kan zes jaren noemen: 1992, toen we net volwassen werden, dat was de eerste keer dat we subsidie van gemeente kregen en daardoor een goed budget hadden en veel zichtbaarder werden. In 2001 was er de samenwerking met het Centraal Museum, die een nieuw publiek bracht en een goed programma met onder andere Doug Aitken en Annika Larsson. Larsson is er ook dit jaar weer bij overigens.

Arjon Dunnewind

In 2004 hadden we een mooi thematisch programma dankzij Johan Grimonprez en Lisl Ponger waarbij de culturele antropologie werd bekeken, gebruikt en hergebruikt vanuit het perspectief van de kunst. 2005 was een sterke show, met veel namen die later bekend zijn geworden, waaronder Jeremy Blake, die onder ander de film Punch Drunk Love heeft gemaakt. Daar hoort nog een curieus verhaal bij: kort na het festival pleegde zijn vriendin zelfmoord onder duistere omstandigheden, waarna Blake zelf ook een einde aan zijn leven heeft gemaakt door zee in te lopen. Dat was tragisch, mede ook omdat daarmee een voortijdig einde kwam aan een veelbelovende carrière. 2008 is bijzonder vanwege ons nieuwe kantoor. We hebben nu voldoende ruimte voor het hele team, kunnen ter plekke events organiseren, hebben studio’s voor resident artists, en goede montageplekken. En niet onbelangrijk, we hoeven er voorlopig niet weg!

En tot slot 2009 natuurlijk, want dit jaar wordt een fantastisch festival.

Impakt Festival
Govcom.org
Dullaarts Ready Mades
Hooliganship
Cartune Xprez
Cory Archangel

Meer over games en Cory Archangel in de nieuwe Metropolis M! (16 oktober in de winkel)

Ola Vasiljeva
Thomson & Craighead
Doug Aitken
Annika Larsson

Erik van Tuijn

Recente artikelen