metropolis m

Miklos Gaál (RA 08/09) kunstlichtstudio
Miklos Gaál (RA 08/09) kunstlichtstudio

Nog altijd is zij haar bestaan niet zeker: de Rijkskademie in Amsterdam. Over een week opent zij haar studio’s en presenteren alle kunstenaars die er nu zitten hun werk. Metropolis M ging alvast kijken en doet komende dagen verslag.

De organisatie is gehalveerd. Zestien mensen zijn de laan uit gestuurd, met dank aan Halbe Zijlstra en diens beslissing dat postacademische instituten best voort kunnen met minder dan de helft van hun budget. Verder onheil wacht, als de regering vasthoudt aan de onder Zijlstra genomen beslissing de postacademische instituten helemaal geen geld meer te geven na 2016.

Directeur Els van Odijk van de Rijksakademie klingelt elke bel die ze tegen komt, omhelst alle sponsoren, kust de particuliere begunstiger die besluit een deel van zijn vermogen aan de academie te geven. En ze lobbied zich suf, ze zit elke week in Den Haag, is kind aan huis op het ministerie en bij de politiek. De kersverse minister van cultuur, Jet Bussemaker is alweer op bezoek geweest in de academie, zag ik in de krant.

Het zwaard van Damocles hangt nog altijd boven het instituut, misschien wel meer boven de Rijks met al haar specialistische werkplaatsen en dure huisvesting, dan boven de Ateliers dat er een heel kleine eigen organisatie op nahoudt en het pand in eigen bezit heeft. Waar de Ateliers de toekomst kalm tegemoet lijkt te zien, oogt die van het Rijks dreigender, ook al zitten beide instituten vanaf 2013 in hetzelfde organisatorische schuitje.

Te midden van al deze beleidsonrust verschijnt RijksakademieOPEN als een oase van rust en creativiteit. Even staan de kunstenaars centraal, niet de cultuurpolitieke orkaan waar het instituut in terecht is gekomen.

Metropolis M is door de Rijksakademie gevraagd wat extra aandacht te geven aan de open studio’s van dit jaar. Een uitnodiging waar we graag op in zijn gegaan omdat ook wij als tijdschrift leven van de artistieke uitstroom van instituten als dit, net als de Amsterdamse galeries en de kleinere en grotere presentatie-instellingen.

Niet door het Stedelijk of het van Abbe, maar door de Rijksakademie, De Ateliers en de Jan van Eyck Academie opereren Nederlandse en vanuit Nederlandse opererende jonge kunstenaars op het internationale toneel. Hoe vaak ik niet ben gevraagd door internationale curatoren die bezig waren met een grote tentoonstelling of ik nog iemand wist op deze opleidingen die ze moesten bezoeken. Als deze residencies de afgelopen jaren niet zo’n bloeitijd hadden doorgemaakt was de Nederlandse kunst al lang compleet van de internationale kunstkalender verdwenen.

Over een week gaan de studio’s van de Rijks weer open. Al weken is het gebouw een grote bouwplaats. Toen ik er eergisteren een interview afnam trilde het gebouw op zijn grondvesten door een drilboor. Een kunstenaar was bezig met zijn installatie.

Zou het een van de laatste keren zijn in dat rare gebouw aan de Sarphatistraat? Die kans is niet uit te sluiten. Het gebouw drukt te zwaar op de begroting. Maar proef je in alles als je er rondloopt: de Rijksakademie gaat door, hoe dan ook.


RijksakademieOPEN is te bezoeken op 1 en 2 december

De afbeelding is afkomstig van de website van de Rijkskademie, Miklos Gaál (RA 08/09) is bezig in de kunstlichtstudio.

Domeniek Ruyters

is hoofdredacteur van Metropolis M

Recente artikelen