metropolis m

Het Internationaal Strafhof betrekt een nieuw gebouw in Den Haag. Met kunstwerk. In aansluiting op de traditie van internationale organisaties, waarbij de lidstaten kunstwerken schenken voor het gebouw (denk aan de VN in New York), schenkt Nederland het ICC (International Criminal Court) een sculptuur van Navid Nuur met de toepasselijke titel The Gift. Aan de selectie ging een competitie vooraf. Een jury onder aanvoering van Hendrik Driessen koos unaniem voor het ontwerp van Nuur. Volgende week is de feestelijke opening van het gebouw. Wij konden niet wachten en spraken Nuur alvast over zijn ervaringen.

Domeniek Ruyters

Waarom heb je meegedaan aan de competitie? Ben je gevraagd?

Navid Nuur

Op een dag werd ik gebeld: Spreek ik met de heer Nuur? Dit is de Staat, we willen je even iets voorleggen. Ik dacht eerst dat ik wat fout had gedaan maar dat was niet zo.

Domeniek Ruyters

Was er een opdrachttekst?

Navid Nuur

Jazeker, een hele complexe puzzelbriefing. Het kunstwerk was een cadeau van de staat aan het gerechtshof, maar het staat op grond van de stad, op een perceel dat al ontworpen was door de architecten. En al die belanghebbenden hadden er iets over op te merken in de briefing. Er was een hele cocktail met punten waar het beeld aan moest gaan voldoen. En natuurlijk waren er ook nog de veiligheid- en brandweer mensen die hun regels hadden. We weten allemaal dat als het om het curatorschap gaat het beveiligingswezen en de brandweer graag een deel voor zich opeist, zeer als het gaat om publieke werken. Ik heb ook gesproken met partijen binnen het ICC, de staat en wat externen. Die waren goed! Wat er in die ontmoetingen allemaal boven kwam, de inhoud tussen de regels door, de expressies bij bepaalde uitspraken, de agenda’s die ieder zat hoog te houden, de kleding, de setting, de rangorde onderling, et cetera. Het voelde heel bijzonder om dat allemaal te zien en te ervaren.

Domeniek Ruyters

Wat het vervolgens lastig iets te ontwerpen?

Navid Nuur

De problematiek zat hem vooral iets passends te vinden voor zo’n internationale partij. Een werk dat in de uiterlijke vorm niet Nederland uitstraalt maar ook niet een ander land, maar juist de verbintenis tussen al die belangen, en dat alles zonder iets is met vrouwen met weegschalen, roofvogels, wereldbollen en sterren. Dat was de uitdaging. Omdat het recht er voor iedereen is en ook voor iedereen van belang is. Maar hoe ziet dat eruit, het recht?

Domeniek Ruyters

En wat was je conclusie?

Navid Nuur

Na het horen van alle presentaties, de gesprekken, het in me opnemen van alle nonverbale communicatie in de ruimte, de geuren voor en na de bijeenkomsten, bleef bij mij vooral hangen dat recht heel veel emoties wekt, mensen boos en verdrietig maakt, ze teleurgesteld laat zijn, of juist tevreden en blij. En bij grote emoties gaan mensen vaak huilen. Ik had eerder een werk gemaakt door allerlei vloeistoffen van mijn lichaam te laten opdrogen, ook een traan. Daar zit zit in, die bij opdroging kristalvorming achterlaat. Maar er zit ook zout in de zee. De zee die alle continenten met elkaar verbindt, ook hier aan de kust waar het gebouw vlakbij staat. Toen wist ik het. ik moet een model maken van een zoutkristal. Ik heb er een geselecteerd uit een mensentraan en uit de zee. Die zijn gesampeld naar het lab gestuurd, en die basis heb ik gebruikt om mijn sculptuur te vormen. Virtueel. Alles is op de computer gemoduleerd. Ik heb kort na die briefings een presentatie gehouden en die bleek spot-on. Ik mocht het beeld gaan maken.

Domeniek Ruyters

Waarom heb je voor deze klassiek aandoende uitvoering gekozen?

Navid Nuur

Het was voor mij vooral van belang om de kern van de vorm goed te hebben, de inhoud. Dus nadat ik de vorm had bepaald heb ik die hele waslijst aan regelgeving op het beeld geprojecteerd: waar het kwam te staan, wat niet en wat wel, etc, etc, etc. Om die reden is het roestvrij staal uitgevoerd. Wat mij betreft had het ook als een heliumballon een week boven het gebouw kunnen hangen maar de briefing bepaalde de huid, niet ik. Die ondergeschiktheid aan de regels en het vinden van een tussenvorm staat heel dicht bij me praktijk. Ik wist me nog een Urs Fisher te herinneren, totaal anders maar ook complex. Ik heb via via het productiebedrijf achterhaald en zo een goed adres.

Domeniek Ruyters

Het doet mij denken aan een monumentaal werk uit de jaren zeventig, zij het een maatje complexer. Er is niet de suggestie van een herleidbare grondvorm, een basisharmonie, maar vooral een hoekige complexiteit.

Navid Nuur

Wat ik zelf vooral goed vind aan het werk dat het niet voor een partij kiest. Niet voor degene die teleurgesteld is dat zijn leider terecht staat, en niet degene die iemand door de leider heeft verloren. Beide emoties worden gerepresenteerd, het werk brengt ze samen. Iedereen heeft recht op recht. Ook de vorm van het beeld is gewoon niet te pakken. Hij is heel krachtig van een kant maar ook heel dominant en streng van de andere kant en beide kanten zijn weer bijna in balans vanuit een andere hoek.

De nieuwbouw van het Internationaal Strafhof (ICC) bevindt zich op het terrein van de oude Alexander Kazerne, nabij de duinen en de Waalsdorpervlakte in Den Haag. De opening is op 19 april.

Domeniek Ruyters

is hoofdredacteur van Metropolis M

Recente artikelen