‘Het begint altijd met een model’ Leonor Antunes
Haar werk is momenteel te zien bij Stroom in Den Haag en dit weekend gaat een installatie open in het net vernieuwde SFMOMA in San Francisco. Leonor Antunes leeft van het eerbetoon aan haar heldinnen van de kunst.
Architecten en ontwerpers als Eileen Gray, Carlo Mollino, Clara Porset of Lina Bo Bardi, en kunstenaars als Anni Albers, Lenore Tawney en Ruth Asawa staan op de lijst van mensen die ze onderzoekt. Veel van hen worden geassocieerd met de Black Mountain College in North Carolina, de interdisciplinaire en experimentele kunstacademie die werd opgericht naar de ideeën van de pragmatische filosoof John Dewey. In haar werk verzamelt de Portugese beeldhouwer Leonor Antunes de ideeën van deze kunstenaars en ontwerpers, zoekt de overeenkomsten en haalt de essentie uit wat zij maakten.
Leonor Antunes onderzoekt de statigheid van structuur, vorm en geheugen door een herhaling van systemen toe te passen op de erfenis van het modernisme en het minimalisme. ‘Te veel belangrijke dingen zijn al gedaan en we hebben al te veel kunstwerken gezien. Het is erg moeilijk om niet over de kunstgeschiedenis na te denken’ vertelt ze me in haar studio in Berlijn. Haar werk wordt dan ook door en door beïnvloed door bestaande oeuvres, het reageert erop en het herontdekt ze.
Antunes vertaalt de afmetingen van bestaande kunstwerken, ontwerpen en gebouwen in systemen die ze gebruikt voor het maken van haar eigen werk. Hangende koperen roosters, gevlochten leer, teaken kamerschermen en gespannen draden, meestal gemaakt van natuurlijk materiaal, behoren tot de terugkerende elementen in haar werk.
Haar werk is afhankelijk van de beschikbaarheid van informatie; informatie die vrijwel altijd getuigt van progressieve filosofieën over hoe we als mensen omgaan met de objecten in onze omgeving. Maar ze wordt er niet door geremd. ‘Ik kan vandaag een werk ergens plaatsen, maar ik kan het morgen veranderen. Ik kan het op de vloer leggen en vouwen zodat het een compleet andere sculptuur wordt, dat tegelijkertijd in de kern nog hetzelfde is.’
Desgevraagd noemt ze enkele kunstenaars die een belangrijke inspiratiebron voor haar werk zijn: Gego vanwege haar materiaalgebruik en grote installaties, de conceptuele kunstenaar Michael Ashers omdat hij focuste op vereenvoudiging – in een foto van zijn huis die Antunes tegenkwam was alles expres leeg gelaten: alle meubels, inclusief de keuken, waren weggehaald om de lege ruimtes uit zijn kunst te spiegelen – en tenslotte Eva Hesse door haar concept van de ‘zachte sculptuur’.
Antunes: ‘Ik denk dat Gego werkte met draad en buizen omdat ze het zo zelf kon doen. Ze had geen assistenten nodig. Het is een interessante manier van denken over het maken van sculptuur. Je doet het zelf binnen de grenzen van je kunnen.’ Over Hesse, die de geschiedenis van het postminimalisme veranderde door een verschil te maken tussen harde en zachte sculptuur, zegt Antunes: ‘Ik vind het idee dat een sculptuur getransformeerd en getransporteerd kan worden interessant. Het heeft een mobiele kwaliteit. Ik kan vandaag een werk ergens plaatsen, maar ik kan het morgen veranderen.’
De toe-eigening van het werk is bij Antunes anders dan bij de grootmeesters van het kunstcitaat, Louise Lawler en Sturtevant die in hun reproductie van het werk van succesvolle kunstenaars commentaar leveren op machtsstructuren en genderongelijkheid.
LEES VERDER IN METROPOLIS M NO 2-2016 WHOS YOUR DADDY AND WHAT DOES HE DO? NU IN DE WINKEL OF BESTEL: [email protected] (€9,95 incl verzending)
Another Reality. After Lina Bo Bardi
Stroom, Den Haag
06.04.2016 t/m 03.07.2016
Arielle Bier
